خانم هایی که برای نخستین بار باردار می شوند، چون هیچ پیش زمینه و تجربه ای ندارند، معمولا خیلی مراقب خود و جنین شان هستند و با بروز هر گونه اتفاقی به پزشک متخصص زنان مراجعه می کنند و چکاپ های دوره ای را به موقع انجام می دهند، اما بارداری دوم کمی متفاوت است؛ مخصوصا اگر نزدیک به بارداری اول باشد. در این شرایط، مادران گاهی با فرض اینکه از همه چیز آگاهند، مرتکب اشتباهاتی می شوند که می تواند جان خود و جنین شان را به خطر بیندازد.
اشتباه اول: همه چیز مثل همان بارداری قبلی پیش می رود
هیچ بارداری و زایمانی مثل هم نیست. بارداری و زایمان دوم می تواند کاملا متفاوت با اولی باشد. ممکن است در زندگی اتفاق هایی افتاده باشد که روی روان تاثیر مثبت یا منفی گذاشته باشد و بر بارداری دوم هم اثر بگذارد.
لذا در بارداری دوم نیز لازم است مثل بارداری اول، مرتبا تحت نظر پزشک متخصص زنان باشید و آزمایش ها و چکاپ های دوره ای را انجام دهید.
اشتباه دوم: از آنجا که یک بار سزارین کرده ام، بار دوم هم مجبور به سزارین هستم
اگر خانمی بار نخست سزارین کرده، باید دلیل این موضوع مشخص شود. اگر دلیل سزارین مشکلات آناتومیکی و تنگی لگن بوده، این خانم مجبور است دوباره سزارین کند، اما اگر دلیل سزارین مسائل مربوط به جنین است، مثلا ضربان قلب جنین افت کرده یا وضعیت قرارگیری او مناسب نبوده، ممکن است در زایمان بعدی این اتفاق نیفتد و خانم بتواند به راحتی زایمان طبیعی انجام دهد. البته این خانم ها به مراقبت بیشتری نیاز دارند، زیرا احتمال پارگی جای برش عمل سزارین وجود دارد.
در کل اگر روند زایمان خوب و طبیعی باشد و مشکلی در کانال زایمان ایجاد نشود، جای نگرانی برای زایمان طبیعی نیست.
به خانم هایی که دو یا سه بار سزارین داشته اند، اجازه زایمان طبیعی داده نمی شود، زیرا احتمال پارگی رحم بالا می رود.
در مورد خانم هایی که یک بار زایمان طبیعی انجام داده اند نیز این احتمال وجود دارد که وضعیت جنین نامناسب باشد یا جفت جدا شود و خانم مجبور به انجام عمل سزارین شود. به هر حال هر بارداری شرایط خاص خود را دارد.
اشتباه سوم: همه چیز قابل پیش بینی است و در سونوگرافی هر مشکلی معلوم می شود
این باور کاملا اشتباه است. بسیاری از مسائل در روند زایمان ناگهان بروز می کنند؛ مثلا جدا شدن زودرس جفت و یا جفت سر راهی مسئله ای نیست که بتوان آن را با سونوگرافی قبل از زایمان یا آزمایش تشخیص داد.
در طول روند زایمان باید مادر و جنین تحت نظر باشند و ضربان قلب جنین تحت کنترل باشد تا اگر مشکلی پیش آمد، بتوان اقدام مناسب انجام داد.
اکثرا فکر می کنند نازایی در زنانی که قبلا بچه دار شده اند ممکن نیست، ولی در اشتباه هستیند. باید دانست که برخی خانم‌ها برای بارداری دوم به مشکل بر می‌خورند
اشتباه چهارم: بیماری ها و مشکلات بارداری اول در بارداری دوم تکرار می شود
بارداری دوران خاص و پیچیده ای است. برخی بیماری ها که زمینه آن در فرد وجود دارد، اما هرگز بروز نکرده، ممکن است در این دوران خود را نشان دهد دیابت بارداری یا فشار خون بارداری از این قبیل بیماری هاست.
برخی بیماری ها مثل لوپوس، بیماری های روماتیسمی یا بیماری های مغز و اعصاب ممکن است در بارداری برای اولین بار خود را در مادر نشان دهند.
برخی بیماری ها اگر در بارداری اول رخ دهند، احتمال دارد در بار داری دوم هم تکرار شوند؛ مثل فشار خون، مسمومیت بارداری یا دیابت بارداری، اما باز هم هیچ چیز قابل پیش بینی و صددرصد نیست.
اشتباه پنجم: در بارداری دوم نیازی به چکاپ مرتب نیست
برخی خانم ها مخصوصا کسانی که فرزند کوچک یا دو فرزند دارند، برای بارداری بعدی و چکاپ های ماهانه و هفتگی مراجعه نمی کنند و فکر می کنند چون یک یا دو بارداری موفق داشته اند، همه چیز این بار نیز خوب پیش می رود، اما دو بارداری مثل هم نیست.
ممکن است خانمی در بارداری اول مشکلی نداشته باشد، اما در بارداری دوم فشار خون بالا یا دیابت داشته باشد.
کنترل نشدن روند بارداری ممکن است باعث شود فرزندی با مشکلات رشدی و تنفسی و یا وزن کم متولد شود که بعد از زایمان دردسرهای زیادی برای مادر خواهد داشت.
هر بارداری به مراقبت های خاص خود نیاز دارد. خانمی که وضعیت طبیعی دارد، باید در پنج ماه نخست ماهی یک بار و بعد دو هفته یک بار و بعد هر هفته ویزیت شود.
اگر راه خانم به مطب یا بیمارستان دور است، می تواند به خانه های بهداشت یا مراکز درمانی نزدیک مراجعه کند. باید فشار خون و وزن مادر مرتب در طول بارداری زیر نظر باشد.
شاید در گذشته خانم ها کمتر تحت نظر پزشک متخصص بودند و در خانه زایمان می کردند، اما آمار مرگ و میر هم بالا و طول عمر آنها کوتاه بود، اما امروز موظفیم آمار مرگ و میر مادر و طول عمر را در حد استاندارد نگه داریم.
یک بخش این ماجرا در کنار امکانات و توجه پزشکی، مربوط به توجه خود مادران است.
اشتباه ششم: فرزند اولم نیاز بیشتری به من دارد و من دیگر فرصت کافی برای خواب و استراحت نخواهم داشت
هر فرزندی حق و حقوق خود را دارد، نباید یکی را فدای دیگری کرد. بسیاری از خانم ها وقتی زایمان کردند فردی را برای کمک خود می آورند، اما در واقع قبل از زایمان و در طول بارداری هم به این کمک نیاز دارند تا بتوانند به اندازه کافی بخوابند و استراحت کنند و تغذیه خوبی داشته باشند. هر مشکل روانی و جسمی روی سلامت جنین تاثیر می گذارد.
در بارداری دوم، فعالیت مادر بیشتر و بدن او ضعیف تر و سن بارداری مادر بالاتر است و مشخص است که به مراقبت بیشتری نیاز دارد.
اشتباه هفتم: فرصت کافی برای ویزیت بعد از زایمان ندارم
سه تا شش هفته بعد از زایمان، اولین ویزیت نزد پزشک متخصص زنان مخصوصا برای خانم هایی که در طول بارداری مشکلات قند خون یا فشار خون داشته اند، بسیار مهم و ضروری است. این خانم ها در معرض دیابت و یا فشار خون مزمن هستند.
در کل باید در این ویزیت، حال عمومی مادر ارزیابی شود و از نظر کم خونی یا افسردگی و بیماری های زمینه ای بررسی شود.
اشتباه هشتم: تهوع و استفراغ در بارداری دوم کمتر است
برخی خانم ها بر این باورند که در بارداری دوم، بدن با هورمون ها سازگاری پیدا می کند و احتمال تهوع و استفراغ و یا دیگر مشکلات مرتبط با هورمون های بارداری کم می شود، در حالی که بدن به هورمون ها عادت نمی کند و اصلا نمی توان دو بارداری را با هم مقایسه کرد.
بچه ای که الان در شکم دارید، همان کودک قبلی نیست. فقط ممکن است اعتماد به نفس شما و آمادگی روانی تان به علت تجربه قبلی، بیشتر و اضطراب تان کمتر شده باشد و این موضوع باعث شود بارداری برایتان راحت تر به نظر برسد، ولی به طور کلی هیچ چیز قابل پیش بینی نیست و این حالت ها می توانند در بارداری دوم تشدید شوند و یا کاهش پیدا کنند. حتی این موضوع به جنسیت جنین هم ربطی ندارد.
اشتباه نهم: چون یک بار بچه دار شده ام، برای بار دوم هم حتما باردار می شوم
اکثر ما فکر می کنیم نازایی در زنانی که قبلا بچه دار شده اند ممکن نیست، ولی در اشتباه هستیم. باید بدانید که برخی خانم‌ها برای بارداری دوم به مشکل بر می‌خورند. ولی برخی از پزشکان به غلط به کسانی که قبلا باردار شده‌اند، اطمینان می‌دهند که نیازی به مراجعه سریع به پزشک متخصص نازایی نیست.
باید گفت در مورد زوج‌هایی که سن خانم زیر 35 سال است، بعد از گذشت یک سال و اگر سن خانم بالای 35 سال باشد، بعد از گذشت شش ماه، درمان نازایی لازم است.
درمان خانم‌هایی که دچار نازایی ثانوی شده‌اند، با کسانی که دارای فرزندی نیستند، متفاوت است.
البته برای باردار شدن باید یک دوره انتظار چند ماهه را داشته باشید. برخی از مادران تصور می کنند که اگر پس از اقدام، بارداری صورت نگیرد دچار مشکل هستند. ولی همیشه اینطوری نیست.
البته اگر در بارداری قبلی یا در خانواده تان، سابقه بیماری خاصی وجود دارد و یا در سنین بالاتر اقدام به باردار شدن نموده اید، بهتر است بدون اتلاف وقت به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.