چه زمانی نازایی بدون دلیل تشخیص داده می شود؟

نازایی غیرقابل توضیح زمانی تشخیص داده می شود که تمام آزمایشات نازایی طبیعی باشند. پزشکان آزمایشات را تجویز می کنند و سناریوهای زیر را تأیید می کنند:

زن مرتب تخمک گذاری می کند و تخمک های مرغوب دارد، تست ذخیره تخمدان منفی است.
لوله های فالوپ باز هستند، بدون چسبندگی یا اندومتریوز.
مرد تولید اسپرم طبیعی دارد. و آزمایش بعد از مقاربت اگر انجام شده باشد طبیعی است.

مقاربت باید مکررا انجام شود، مخصوصاً قبل و حوالی زمان تخمک گذاری، و زوجین باید حداقل یک سال (اگر زن بالای 35 سال سن دارد 6 ماه) برای باردار شدن تلاش کرده باشند. با استفاده از این معیارها، حدود 10 تا 20 درصد از زوج های نابارور ناباروری غیرقابل توجیه دارند. با این حال، درصد زوج هایی که به عنوان ناباروری غیرقابل توضیح طبقه بندی می شوند، به دقیق بودن آزمایش و پیچیدگی فناوری پزشکی بستگی دارد.

تشخیص طرد می‌شود، یعنی تنها پس از انجام تمامی آزمایش‌های موجود و طبیعی بودن نتایج آنها انجام می‌شود. به همین دلیل است که فراوانی این تشخیص بستگی به تعداد آزمایشات انجام شده توسط کلینیک دارد. هر چه تعداد آزمایشات کمتر باشد، این تشخیص مکررتر است. و هرچه آزمایش‌ها بهتر باشد، به جای اینکه به شما گفته شود که "غیرقابل توضیح" است، تشخیص داده می‌شود.

اغلب موارد نازایی غیرقابل توجیه ناشی از سه حالت زیر است:

عوامل ایمنی (50 درصد): سیستم ایمنی می تواند در برابر اسپرم مرد واکنش نشان دهد و آنها را بکشد، بی حرکت کند یا به هم بچسبد. زنان همچنین می توانند نسبت به پوشش تخمک خود واکنش ایمنی ایجاد کنند که می تواند از چسبیدن اسپرم به آنها جلوگیری کند.

ناهنجاری های لوله ای و آندومتریوز (25 درصد): ممکن است یک نقص ظریف در مکانیسمی وجود داشته باشد که توسط فیمبریا تخمک را در زمان تخمک گذاری "برداشتن" می کند. یا مژک ها در لوله ممکن است به درستی عمل نکنند.

تخمک های غیرطبیعی مانند پیری زودرس (25 درصد): به نظر می رسد تعداد بسیار کمی از موارد نازایی غیرقابل توضیح به دلیل تولید مداوم تخمک های غیرطبیعی باشد. اینها ممکن است ساختار تغییر شکل یافته یا ناهنجاری های کروموزومی داشته باشند.

دلایل دیگر عبارتند از:

تخمک های به دام افتاده:

در برخی موارد، به نظر می رسد که تخمک ها تولید می شوند و به درستی در داخل فولیکول بالغ می شوند، سپس به جسم زرد تبدیل می شود، بدون اینکه ابتدا بترکد تا تخمک آزاد شود. بنابراین تخم به طور موثر در داخل جسم زرد ناشکسته به دام می افتد. به این سندرم فولیکول پاره نشده لوتئینیزه (LUF) می گویند.

ناهنجاری های فاز لوتئال:

فاز لوتئال بخشی از چرخه است که به دنبال آزاد شدن تخمک از تخمدان می آید. ممکن است از یک جهت ناکافی باشد و به آن نقص فاز لوتئال می گویند. جسم زرد هورمون پروژسترون را تولید می کند. پروژسترون برای آماده سازی اندومتر برای دریافت تخمک بارور شده ضروری است. چندین چیز ممکن است با تولید پروژسترون اشتباه شود:

افزایش تولید می تواند بسیار آهسته باشد، سطح می تواند بسیار پایین باشد، یا مدت زمانی که در طی آن تولید می شود می تواند بسیار کوتاه باشد.

احتمال دیگر وجود آندومتر معیوب است که به درستی به پروژسترون پاسخ نمی دهد. نقایص فاز لوتئال را می‌توان با بیوپسی آندومتر به‌موقع بررسی کرد یا با نظارت بر برون ده پروژسترون با گرفتن تعدادی نمونه خون در روزهای مختلف پس از تخمک‌گذاری و اندازه‌گیری سطح پروژسترون.

عفونت:

نشان داده شده است که عفونت توسط ذرات بیماری خاص مسئول برخی از موارد نازایی غیرقابل توضیح است. یک ذره بیماری به نام مایکوپلاسما سویه T ممکن است در تعداد بسیار کم وجود داشته باشد که در معاینه بالینی نشان داده شود، اما با این وجود باعث ناباروری می شود.

ناتوانی اسپرم در نفوذ به تخمک:

شواهدی وجود دارد که نشان می دهد اسپرم برخی از مردان، اگرچه ظاهراً از هر جهت دیگر کافی است، اما قادر به ورود به تخمک برای بارور کردن آن نیست. تنها راه تشخیص IVF است. اگر اسپرم بتواند تخمک ها را بارور کند. اما اسپرم شریک این کار را انجام نمی دهد، سپس تشخیص تایید می شود.

عوامل روانشناختی:

مطالعات انجام شده بر روی گروه های نابارور مردان و زنان، یافته های متناقضی در مورد اهمیت عوامل روانی در ایجاد ناباروری به دست آورده است. آشفتگی های عاطفی بدون شک اهمیت خاصی دارند. این تنها زمانی معقول است که متوجه شوید کل چرخه هورمونی، با تنظیمات ظریف آن، از مغز کنترل می شود. این منطقه ای است که نیاز به بررسی بیشتر دارد.

آیا چیزی از قلم افتاده است؟

آزمایش‌های قبلی باید به دقت بررسی شوند تا اطمینان حاصل شود که تشخیص در واقع "غیرقابل توضیح" است و هیچ آزمایشی حذف نشده یا از قلم نیفتاده است. گاهی اوقات ممکن است نیاز به تکرار برخی تحقیقات باشد. به عنوان مثال، اگر لاپاراسکوپی قبلی با یک سوراخ انجام شده باشد و به طور طبیعی گزارش شده باشد، ممکن است لازم باشد لاپاراسکوپی با یک سوراخ دوبل تکرار شود تا آندومتریوز زودرس بررسی شود.

با وجود پیشرفت هایی که در ارزیابی تشخیصی و درمان زوج های نابارور صورت گرفته است، بسیاری از زوج ها هنوز هیچ توضیحی برای نازایی خود ندارند. نازایی بدون دلیل یک وضعیت مطلق نیست، بلکه یک ناتوانی نسبی در باردار شدن است و بسیاری از این زوج ها ممکن است بدون درمان باردار شوند.

احتمال باردار شدن با نازایی غیرقابل توضیح

یک مطالعه نشان داد که برای زوج‌هایی که نازایی غیرقابل توجیه بیش از سه سال داشتند، نرخ تجمعی لقاح پس از 24 ماه تلاش برای بارداری بدون هیچ درمانی 28 درصد بود. این تعداد به ازای هر سالی که زن بالای 31 سال داشته باشد، 10 درصد کاهش می یابد.

چگونه می توان نازایی بدون دلیل را درمان کرد؟

گزینه های درمانی برای نازایی غیرقابل توضیح چندین و نتایج درمانی امیدوارکننده است. اگر سن زن کمتر از 28 تا 30 سال باشد و مدت ناباروری کمتر از 2 تا 3 سال باشد، می توان درمان انتظاری را توصیه کرد. لقاح آزمایشگاهی (IVF) درمان زوج های نابارور را متحول کرده است و همچنین درک اساسی از تولید مثل انسان را عمیقاً افزایش داده است. IVF می تواند هم به عنوان یک ابزار تشخیصی و هم به عنوان یک ابزار درمانی در زوج هایی با ناباروری غیرقابل توضیح استفاده شود. نرخ حاملگی با IVF خوب است، 40٪ در هر چرخه درمان. علاوه بر این، پیامد حاملگی در میان زنان مبتلا به نازایی غیرقابل توضیح به طور کلی با حاملگی های خود به خود و سایر حاملگی ها با استفاده از فناوری های کمک باروری قابل مقایسه است.

هنوز شانس نسبتا خوبی برای باردار شدن به تنهایی بدون نیاز به هیچ درمانی وجود دارد! اگر هیچ ناهنجاری یافت نشد، شانس بارداری بدون درمان در عرض سه سال حدود یک در سه است.

اولین قدم برای یافتن درمان مناسب این است که بفهمیم آیا علت واقعی نازایی غیرقابل توضیح وجود دارد یا خیر. انجام درمان به افزایش شانس باردار شدن کمک می کند و همچنین احتمال اینکه زودتر باردار شوید را افزایش می دهد. درمان نقایص فاز لوتئال به اندازه تشخیص بحث برانگیز است. آنها را می توان با استفاده از کلومیفن درمان کرد، که ممکن است با افزایش ترشح FSH و در نتیجه بهبود کیفیت فولیکول (و بنابراین جسم زرد که از آن ایجاد می شود) کمک کند. درمان مستقیم با پروژسترون نیز می تواند به ناهنجاری های فاز لوتئال کمک کند. پروژسترون را می توان به صورت تزریقی یا شیاف واژینال تجویز کرد.

امروزه با استفاده از فناوری کمک باروری، شانس درمان موفقیت آمیز بسیار خوب است. تلقیح داخل رحمی با سوپراوولاسیون ساده ترین روش است زیرا شانس ملاقات تخمک و اسپرم را افزایش می دهد، اما برخی از بیماران ممکن است به GIFT و IVF نیز نیاز داشته باشند. IVF می تواند مفید باشد زیرا اطلاعاتی در مورد توانایی لقاح اسپرم ارائه می دهد. از طرف دیگر، GIFT از میزان بارداری بالاتری برخوردار است و در این بیماران به دلیل داشتن لوله های فالوپ طبیعی قابل استفاده است.

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.