دفع لخته خونی در دوران عادت ماهانه، پدیده‌ای است که هر زنی در طول سال‌های باروری خود تجربه می‌کند. اگرچه شاید این لخته‌ها زنگ خطر را زیر گوش‌تان به صدا درآورد، اما واقعیت این است که بیشتر اوقات دفع لخته با خون عادت ماهانه کاملاً طبیعی است حتی وقتی اندازه لخته‌ها خیلی بزرگ است. با وجود آنکه دفع لخته‌های خونی طبیعی است، مهم است که بدانید چه زمانی این لخته‌ها به یک مشکل جدی اشاره دارد.
به طور طبیعی خون فاکتورهای ضدانعقاد خونی تولید می‌کند که غلظت خون را حفظ می‌کند و اجازه نمی‌دهد که خون لخته شود، اما گاهی وقتی جریان خون سنگین است، این فاکتورهای ضدانعقاد خون، زمان کافی برای عمل کردن ندارند و در نتیجه لخته‌های خونی شکل می‌گیرند. هرچند این اتفاق در دوره عادت ماهانه پدیده‌ای طبیعی است.
اما لخته‌های خون زمانی باعث نگرانی می‌شود که بالاتر از مشت یک زن باشد در تمام دوره عادت ماهانه بیش از حد اتفاق بیفتد و پس از دوره عادت ماهانه هم رخ بدهد و همراه با درد نیز باشد. دفع لخته خون می تواند دلایل زیادی داشته باشد از جمله:
سندروم تخمدان پلی کیستیک
سندروم تخمدان پلی کیستیک شایع‌ترین مشکل هورمونی زنان است. وقتی زنی از سندروم تخمدان پلی کیستیک رنج می‌برد تعادل بین هورمون‌های زنانه، استروژن و پروژسترون بهم می‌خورد. این اختلال باعث خونریزی غیرعادی و سنگین خون می‌شود که به صورت لخته دفع می‌شود.
اندومتریوز
وقتی لایه داخلی رحم که به آن اندومتریوم گفته می‌شود بیرون از بخش داخلی رحم رشد می‌کند به آن اندومتریوز گفته می‌شود. این غشای مخاطی مثل اندومتریوم غشای مخاطی رفتار می‌کند و شروع به خونریزی در دوره عادت ماهانه می‌کند. این لایه به ذره کوچکی بیرون می‌آید که شبیه لخته خون‌های بزرگی است که در دوره عادت ماهانه خارح می‌شود. اندومتریوز هم عارضه دردناکی است.
فیبروم رحم
فیبروم رحم در سال‌های بچه‌آوری اتفاقی شایع است. طبق برآوردها، از هر پنج زن، یکی‌شان فیبروم رحم دارند. خبر خوب این است که فیبروم رحم غده‌های (غیرسرطانی) خوش‌خیمی هستند. آن‌ها درون فضای خالی رحم یا در دیواره رحم رشد می‌کند.
فیبروم‌ها ممکن است آن‌قدر کوچک باشند که تنها بتوان با میکروسکوپ آن‌ها را دید، اما آن‌ها به آرامی رشد می‌کنند تا زن قاعده شود و اندازه‌شان در یک دوره زمانی کاملاً بزرگ می‌شود. عموماً بیش از یک فیبروم در رحم زن رشد می‌کند. این فیبروم‌ها نسبت به هورمون استروژن بسیار حساس هستند. در دوره عادت ماهانه وقتی سطح هورمون زن افزایش پیدا می‌کند این فیبروم‌ها هم رشد می‌کنند و رشدشان باعث خونریزی شدید همراه با لخته‌های خونی بزرگ می‌شود.
پولیپ‌ها
پولیپ‌ها، فیبروم‌هایی هستند که مثل ماده‌ای خارجی در دیواره درونی رحم رشد می‌کنند که در فضای خالی رحم متورم می‌شوند. اگر این پولیپ‌ها اندازه‌شان بزرگ شدند در دوره عادت ماهانه میل به انسداد جریان خون از رحم دارند. این اتفاق روند شکل‌گیری لخته را در رحم تسریع می‌بخشد.
دیگر فاکتورهای مزمن
بعضی دیگر فاکتورهای موجود در بدن که می‌خواهند توازن بین دو هورمون زنانه را بهم بزنند می‌توانند به لخته خون در عادت ماهانه منجر شوند.
این فاکتورها شامل اضافه وزن یا کاهش وزن ناگهانی، استفاده از استروئیدها در بلندمدت، تغییرات در سطوح هورمونی زن به دلیل یائسگی یا استفاده از هورمون‌های تجویزی برای باروری یا دیگر مشکلات باروری را شامل می‌شود. در دوره حاملگی اندازه رحم به منظور تطابق با رشد بچه افزایش می‌یابد. پس از زایمان رحم منقبض می‌شود تا به شکل و اندازه طبیعی‌اش برگردد. گاهی وقتی رحم منقبض نمی‌شود تا به اندازه طبیعی‌اش برگردد، باعث جمع شدن خون زیادی در رحم می‌شود. این خون پیش از آنکه دفع شود درون رحم لخته می‌شود و در دوره عادت ماهانه به لخته‌های خونی بزرگی تبدیل می‌شود.
اگر دفع لخته‌های خونی بزرگ، منظم و همراه با انقباض دردناک باشد، باید آن را جدی گرفت و برای رفع این ناهنجاری سراغ پزشک رفت.