تحریک تخمک گذاری با قرص کلومیفن

کلومیفن معمولا به شکل قرص در یک دوره پنج روزه مصرف می شود که به تولید هورمون‌هایی که باعث آزاد شدن تخمک می‌شوند (مثل اف اس اچ) کمک می کند و تخمدانها را وادار به تولید یک یا چند تخمک می کند.

بسیاری از پزشکان رشد فولیکول (تخمک) را با سونوگرافی کنترل می کنند. اندازه فولیکول (تخمک) مناسب بنظر پزشکان مختلف متفاوت است اما اکثر پزشکان در صورتیکه بیمار دارو مصرف نکرده یا تنها کلومیفن مصرف کرده باشد 20 تا 24 میلی‌متر در نظر می گیرند و اگر   FSH به تنهایی مصرف کرده باشد 17 یا 18 میلی متر و اگر FSH+LH استفاده کرده باشد 16 یا 17 میلی‌متر را اندازه فولیکول بالغ در نظر می‌گیرند. البته این امکان دارد که فولیکول‌های تا حد 14 تا 15 میلی متر نیز حاوی تخمک طبیعی نیز باشند. بعلاوه فولیکولها تا زمان آزاد سازی حدود یک تا دو میلی متر روزانه رشد می کنند. یک خانم ممکن است در یک سیکل بیش از یک تخمک آزاد کند و وقتی به اندازه آنها به حد طبیعی رسید در صورتیکه hCG استفاده نکرده باشند تا 24 ساعت بعد تخمکها در بدنش آزاد خواهند شد. تزریق hCG در 95% خانمها باعث آزاد سازی تخمکها در 36 ساعت بعد خواهد شد.

تخمک گذاری نامنظم و قرص کلومیفن

اگر تخمک گذاری در شما نامنظم است یا اصلا وجود ندارد، خصوصا اگر شما سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید کلومیفن می تواند به باروری شما کمک کند. (اگر شما سندرم تخمدان پلی کیستیک دارید و به نظر می رسد که کلومیفن در شما اثر نمی کند، ممکن است پزشکتان، متفورمین را به عنوان داروهای حساس کننده به انسولین تجویز کند تا به پاسخ دهی شما به کلومیفن کمک کند)

همچنین ممکن است شما کلومیفن ودیگر داروهای باروری را قبل از انجام تکنیک‌های پیشرفته کمکی باروری مثل آی وی اف مصرف کنید تا باعث تولید چندین تخمک در شما برای این روش شود.

کلومیفن همچنین در مردانی که عدم تعادل هورمونی با منشا هیپوفیز یا هیپوتالاموسی دارند وباعث شمارش وکیفیت وحرکت پایین در آنها گردیده است ،مصرف می شود.

از درمان با کلومیفن چه انتظاری می رود؟

کلومیفن معمولا به شکل قرص در یک دوره پنج روزه مصرف می شود. که به تولید هورمونهایی که باعث آزاد شدن تخمک می‌شوند مثل اف اس اچ کمک می کند و تخمدانها را وادار به تولید یک یا بیشتر تخمک می کند.

بعد از پایان مصرف یک دوره کلومیفن ،هیپوتالاموس، قسمتی از مغز که اعمال حیاتی بدن مثل درجه حرارت را تنظیم می‌کند، هورمون ال اچ را آزاد می کند واین هورمون به تخمدانها فرمان می‌دهد که یک یا بیشتر تخمک رسیده شده را به داخل لوله‌های رحمی آزاد کنند. اگر یک تخمک در مسیر خود به سمت حفره رحمی با یک اسپرم سالم برخورد کند، شما شانس حامله شدن خواهید داشت.

طول درمان:

اگر عادت ماهیانه شما منظم است ،شما مصرف کلومیفن را در روز سوم یا چهارم پریود شروع می‌کنید و پنج روز به مصرف آن ادامه می‌دهید.

اگر عادت ماهیانه در شما نامنظم است ،پزشک ابتدا مطمئن خواهد شد که شما باردار نیستید و سپس با تجویز دارویی به نام پروورا (مدروکسی پروژسترون استات) عادت ماهیانه را در شما ایجاد خواهد کرد، سپس احتمالا پس از پنج تا دوازده روز بعد از مصرف آخرین قرص، تخمک گذاری می کنید. پزشک به دقت شما را  تحت نظر خواهد داشت وبیشتر نظارت می کند که چگونه تخمدان‌ها برای آزاد کردن یک تخمک آماده می‌شوند.

اغلب زنان بیشتر اوقات سه تا شش دوره درمان دریافت می کنند. یک یا دو ماه دارو درمانی برای منظم شدن تخمک گذاری لازم است.  اگر دوره دریافت دارو افزایش یابد شانس باردار شدن بهبود پیدا نمی کند، بنابراین اگر بعد از سه دوره، موفق نشدید، پزشک ممکن است دوز دارو را افزایش دهد یا داروی دیگری را تجویز کند.

اثرات جانبی :

داروهای باروری حیطه وسیعی از اثرات جانبی کوچک را شامل می شوند که شامل تورم خفیف تخمدانها، درد معده، حساسیت پستانها، بی خوابی، تهوع واستفراغ، تاری دید، سردرد، خستگی، بی حوصلگی، افسردگی، بالا رفتن وزن، و در موارد نادر کیست‌های تخمدانی می باشد.

همچنین شما 10 درصد احتمال بارداری دوقلویی را با این داروها دارید.(گاهی اوقات زنان سه قلو حامله می شوند) با اینکه خیلی از زن وشوهرها این مسئله را نعمتی خدادادی تصور می کنند، در جنین های چند قلویی خطر سقط جنین و دیگر مشکلات وجود دارد.

زنانی که کلومیفن را همراه با دیگر داروها دریافت می‌کنند گاهی اوقات دچار سندرم تحریک پذیری تخمدان می‌شوند.

شرایطی که با زیاد شدن وزن واحساس نفخ شکم مشخص می‌شود. بعضی بیماران کوتاهی تنفس، گیجی، درد لگن، تهوع و استفراغ، دارند. سندرم تحریک پذیری تخمدان زمانی اتفاق می‌افتد که آنچنان پاسخ شما به داروها خوب است وتعداد زیادی تخمک آزاد کرده‌اید.،تخمدانهای شما به سرعت به چند برابر اندازه طبیعی بزرگ می‌شوند و مایع به داخل حفره شکمی نشت می کند. به طور طبیعی این مایع خود به خود با نظارت دقیق توسط پزشک تحلیل می رود. اما در مواردی  نادر این وضعیت مخاطره آمیز است و باید برای مراقبت خیلی بیشتر در بیمارستان بستری شوید.

به عبارتی واضح تر، محققان اخیرا نتایج هشت مطالعه مختلف را که بین سالهای 1989 تا 1999 انجام شده است را بررسی کرده اند ودریافته اند که داروهای باروری خطر توسعه سرطان تخمدان را افزایش نمی‌دهند حتی اگر برای بیشتر از یک سال مصرف شوند.

درصد موفقیت بارداری با کلومیفن:

داروهای باروری در تحریک تخمدان بسیار موفقیت آمیزند. حدود 80درصد از زنان در اولین سه ماهه درمان تخمک گذاری می‌کنند. ازآنهایی که تخمک گداری می کنند، 40  درصد حامله می شوند (میزان بارداری وابسته به همه فاکتورهای دخیل در حاملگی هستند، از سنتان گرفته تا سرعت و چابکی اسپرم همسرتان) اطلاعات خیلی کمی در مورد میزان تولد نوزاد زنده در دسترس است اما مطالعات کمی این میزان را بین 30 تا 60 درصد ذکر می کنند.