AMH آنتی مولرین هورمون چیست؟

AMH هورمونی است که توسط فولیکول های در حال رشد (حاوی تخمک) تولید می شود، از این رو شاخصی از تعداد و کیفیت تخمک های در حال تولید در چرخه قاعدگی محسوب می شود.

• AMH بر خلاف FSH، Inhibin B و استرادیول در تمام طول سیکل قاعدگی ثابت است، از این رو ، انجام این تست در هر زمان از چرخه قاعدگی امکان پذیر است.
• AMH تحت تأثیر گنادوتروپین ها قرار نمی گیرد و صرفأ بازتابی از جمعیت فولیکولها (رزرو تخمدانی) می باشد.
• AMH در ارزیابی زنانی که با خطر کاهش رزرو تخمدانی روبرو هستند کمک کننده است، از جمله زنان دارای سابقه خانوادگی یائسگی زودرس (نارسایی تخمدان)، زنان مبتلا به یائسگی زودرس (نارسایی تخمدان)، زنان دارای سابقه اندومتریوز شدید، شیمی درمانی یا جراحی قبلی بر روی تخمدان، زنان مبتلا به بیماریهای اتوایمیون، عفونت لگن، و زنانی که از رژیم های گیاهخواری استفاده می کنند (شایان ذکر است در اکثر زنان مبتلا به کاهش رزرو تخمدانی، ریسک فاکتورهای فوق وجود ندارد و یکی از راههای شناسایی آنها استفاده از تست AMH می باشد).
• AMH یکی از تست های مهم در ارزیابی ناباروری است و بعلاوه در تعیین دوز صحیح داروهای باروری (از جمله داروهای مورد استفاده در IVF) کمک می کند.
• افزایش AMH در تشخیص PCOS کمک کننده است.

مطالعات نشان داده است ،در زنانی که میزان هورمون آنتی مولرین (AMH)  که توسط تخمدان ها تولید می شود در سطح بالایی قرار دارد، شانس موفقیت درمانی IVF تقریبا ۲٫۵ برابر زنانی است که دارای سطح پایینی از این  هورمون هستند.علاوه بر سن و توانایی تولید تخمک در مادر میزان سطح هورمون AMH یک فاکتورپیشگویی کننده توانایی بارداری و تولد سالم می باشد. 

برای زنانی که برای باردار شدن تلاش می کنند ، بالابردن سطح AMH یک روش اطمینان بخش به حساب می آید.بالا بودن این هورمون به این معناست که آنها به علت داشتن ذخیره مناسبی ازتخمک های سالم  شانس بیشتری برای یک بارداری موفقیت آمیز دارند. 

در تحقیقات به عمل آمده ، محققان به این نتیجه رسیده اند که سطح بالای هورمون AMH با درمان موفقیت آمیز به روش IVF ارتباط مستقیم دارد چرا که سطح این هورمون اطلاعات مهمی در مورد کیفیت و مقدار تخمک باقی مانده در تخمدان یک زن را در اختیار میگذارد.زنانی که دارای سطح بالایی از این هورمون هستند به احتمال زیاد دارای نسبت زیادی از تخمک هایی هستند که توانایی ایجاد جنین سالم را دارند.

بطور کلی اندازه گیری میزان ذخائر تخمدان یکی از مهمترین قسمتهای بررسی زوجهای نابارور است. 

تخمین میزان ذخائر تخمدان نه تنها به تعیین میزان موفقیت درمانهای ناباروی کمک می کند بلکه بکمک ان میتوان میزان نیازبه داروهای تحریک تخمدان و دوز مورد نیاز انها را محاسبه کرد.  

در گذشته از عوامل مختلفی مانند اندازه گیری میزان FSH روز سوم پریود – شمارش فولیکول انترال موجود در سونوگرافی – اندازه گیری حجم تخمدان و تست کلومیفن استفاده میشد.  

امروزه  اندازه گیری هورمون آنتی مولرین نیز برای تخمین ذخائر تخمدان بکار می رود .  هورمون آنتی مولرین از سلولهای گرانولوزای فولیکولهای کوچک (با اندازه ۴-۶ میلی متر) ترشح میشود و مقادیر ان در تمام طول ماه نسبتا ثابت است و با پریود ارتباطی ندارد. لذا این هورمون را میتوان در هر روزی از ماه اندازه گیری نمود بر خلاف FSH که حتما باید در روز دوم یا سوم پریود و یا اگر همراه با کلومیفن اندازه گیری میشود در روز دهم اندازه گیری نمود .  

لازم به ذکر است که هورمون انتی مولرین در اقایان از سلولهای سرتولی  ترشح میشود و مقادیر ان در هر سنی از زنان بالاتر است.  

میزان هورمون انتی مولرین با افزایش سن کاهش می یابد و با کاهش مقادیر ان میتوان پیش بینی نمود که قدرت تخمدان کاهش یافته است .  

همچنین در زنانی که در برنامه های IVF پاسخ دهی مناسبی به داروهای تحریک تخمک گذاری نداشته اند میزان این هورمون پایین بوده است .  

مقادیر بالای این هورمون در افراد مبتلا به تخمدان پلی کیستیک دیده میشود و بر اساس ان میتوان احتمال خطر بروز سندرم تحریک بیش از حد تخمدان را پیش بینی کرد.  

مزیت استفاده از اندازه گیری این هورمون نسبت به تعیین FSH خون اینست که مقادیر ان در تمام طول پریود نسبتا ثابت است و با مقادیر هورمون استروژن خون و یا مصرف قرصهای ضد بارداری ارتباطی ندارد

توضیح اینکه  میزان FSH روز دوم پریود در افرادی که از قرصهای ضد بارداری استفاده می کنند کاهش می یابد و این امر میتواند موجب ارزیابی غلط ذخائر تخمدان شود . از طرف دیگر در افرادی که میزان استروژن خون انها بالاست FSH خون پایین میاید و طبیعی تلقی میشود در حالیکه در اصل ذخائر تخمدان کاهش یافته است .  

در مورد هورمون انتی مولرین این عوامل تاثیر گذار نیست و ابزار بهتری برای تعیین ذخائر تخمدان می باشد ولی قیمت بالای ان و اینکه ازمایشگاههای معدودی قادر به انجام ان می باشند میزان دسترسی به ان را کاهش میدهد.