دکتر فاطمه نعمت اللهی تله ویزیت

چه عفونت هایی در زنان و مردان باعث ناباروری می شود؟

یک دسته از این بیماری‌ها، عفونت‌های مختلف ناحیه تناسلی و ترشحات حاصل از آن است. البته همه ترشحات غیرطبیعی محسوب نمی‌شود و نیازی به درمان ندارد.

گونهای رایج از قارچها به نام کاندیدا عفونت قارچی را ایجاد میکند. به طور طبیعی خاصیت اسیدی واژن از تکثیر این قارچ در واژن جلوگیری میکند. اما تغییر در اسیدیته واژن – بیشتر به دلیل بیماری، قاعدگی، بارداری، برخی از آنتی بیوتیکها و قرصهای جلوگیری از بارداری- میتواند موجب رشد و تکثیر این قارچها در واژن شوند.پوشیدن لباسهای تنگ و همچنین لباسهای مرطوب (برای نمونه حوله حمام مرطوب)، میتوانند زمینه تکثیر عفونت قارچی را مهیا کنند.

عفونت هایی که باعث ناباروری می شود

زخم دهانه رحم

 زخم دهانه رحم عموما توام با عفونت است و اکثرا باعث ناباروری می شود. چون در این شرایط اسپرم های مرد از بین می روند و قدرت باروری آنها نقصان می یابد. بنابراین ابتدا باید زخم دهانه رحم را  با کوتر، کرایو، لیزر درمان کرد و این موضوع نه تنها برای بارداری بلکه برای سلامتی شما نیز مهم است

عفونت های حاد لگنی ( PID )

 درناباروری یا باروری ناموفق نقش بسیار مهمی دارند، به‌ طوری که پس از یک بار ابتلا به عفونت‌های لگنی، خطر بارداری خارج رحمی تا 7 برابر افزایش می‌یابد و همچنین می تواند سبب ناباروری شود.

 التهاب لوله رحمی

 در صورت چندین بار ابتلا به التهاب لوله رحمی به نسبت شانس بارداری کاهش پیدا خواهد کرد.
 

نیسریا گونوره‌آ

از عوامل مؤثر در بروز بیماری سوزاک، باکتری «نیسریا گونوره‌آ» است. ابتلا به سوزاک در زنان با عوارض عدیده ای همراه است. این میکروب باعث عفونت مجرای ادرار می‌شود که اگر درمان نشود، عفونت به سایر نقاط دستگاه تناسلی سرایت خواهد کرد. معمولاً در خانم‌ها این بیماری با علایم کمتری نمایان می‌شود و همزمان با عفونت مجرای ادرار، دهانه رحم نیز دچار عفونت می‌شود ولی در مردان سوزش و ترشح چرکی از مجرای ادرار را در پی دارد. در 20-10 درصد خانم‌هایی که مبتلا به سوزاک هستند، عفونت به طرف داخل رحم، لوله‌های رحمی و لگن گسترش پیدا می‌کند و باعث عفونت مناطق فوق و چسبندگی لگنی می‌شود. گاهی شدت عفونت آنقدر شدید است که باعث تشکیل آبسه می‌شود. چسبندگی رحم، انسداد لوله‌های رحمی و عفونت لگنی از علل ناباروری به‌دلیل ابتلا به سوزاک در زنان هستند.

مایکوپلاسماهای تناسلی

مایکوپلاسماها در دستگاه تناسلی و منی مردان به وفور یافت می‌شود. شایع‌ترین مایکوپلاسمایی که در دستگاه تناسلی دیده می‌شود، «یوره‌آ پلاسما یوره آلیتیکوم» است که نقش مؤثری در بروز عفونت‌های غیرسوزاکی در مجرای ادراری مردان دارد. علاوه بر این، یوره‌آ پلاسما یوره‌آلیتیکوم باعث افزایش تولید مواد اکسیدان می‌شود که افزایش آن در مایع منی در درازمدت به کیفیت و کمیت اسپرم آسیب می‌زند. در واقع از مهم‌ترین علل بروز ناباروری در مردان، ازدیاد مواد اکسیدانی در مایع منی است.

کلامیدیا

از شایع‌ترین عفونت‌ های واگیردار جنسی (STD) است و در زنان و مردان شایع است. این بیماری توسط باکتری‌  به نام کلامیدیا تراکوماتیس ایجاد می‌شود که در مایع منی مردان و نیز ترشحات واژینال زنان مبتلا به این عفونت، یافت می‌شود.

اگر شما یا همسرتان به این عفونت مبتلا باشید و آن را درمان نکنید، کلامیدیا به دیگر نقاط بدن نیز انتشار می‌یابد و می‌تواند موجب درد، به‌ویژه در ناحیه شکمی شود. همچنین، اگر کلامیدیا درمان نشود، ممکن است به ناباروری بیانجامد.

کلامیدیا، شایع‌ترین عامل بروز عفونت غیرسوزاکی در مجرای ادرار مردان است که می‌تواند باعث عفونت اپیدیدیم و بیضه شود. به دنبال بروز این مشکل و عفونت لگنی ناباروری ایجاد می‌شود. عفونت با کلامیدیا باعث تولید آنتی‌بادی ضداسپرم در بدن می‌شود که بیشتر به قدرت باروری آسیب می‌زند. از آنجا که این عفونت در مردان معمولا بدون علامت است میکروب به‌راحتی به خانم‌ها منتقل و باعث عوارضی در رحم می‌شود. یکی از علل مهم انسداد لوله‌های رحمی و بارداری خارج رحمی در زنان، عفونت کلامیدیایی است که در خانم‌های جوان شایع است و با آسیب رساندن به قدرت باروری، از عوامل مهم باناروری به‌شمار می‌رود.

آنتروباکترها

آنتروباکترها، باکتری‌هایی هستند که داخل روده زندگی می‌کنند. شایع‌ترین علت پروستاتیت (عفونت پروستات) حاد و مزمن در مردان آنتروباکترهاست (80-65 درصد). از آنتروباکترها می‌توان به ای‌کولای، پروتئوس و کلبسیلا اشاره کرد. در خانم‌ها به‌دلیل کوتاه بودن میاندوراه، این میکروب‌ها ممکن است به راحتی وارد دستگاه تناسلی و سیستم ادراری و در نهایت بروز عفونت واژن، رحم، لوله‌های رحمی و لگن شود که بسیار خطرناک است. یکی از راه‌های انتقال این میکروب‌های روده به سیستم تناسلی، داشتن روابط زناشویی نامتعارف است.

قارچ‌ها و انگل‌ها

شایع‌ترین قارچ‌ها و انگل‌هایی که می‌توانند منجر به عفونت تناسلی و ناباروری شوند، عبارتنداز:

کاندیدا

یکی از قارچ‌های مهم که سیستم تناسلی را گرفتار می‌کند، قارچ کاندیدیا است. این قارچ به‌طور طبیعی در مجرای ادرار مردان وجود دارد و اگر وارد مایع منی شود، باعث آسیب به حرکت اسپرم می‌شود. در دستگاه تناسلی زنان نیز این قارچ به‌طور طبیعی رشد می‌کند و باعث عفونت می‌شود. عفونت با این قارچ گاهی ساده و گاهی خطرناک است.

تریکومونا وازینالیس

شایع‌ترین انگل که در دستگاه تناسلی مردان و زنان وجود دارد، «تریکومونا واژینالیس» است که باعث عفونت مجرای ادرار و پروستات در مردان مردان مبتلا به عفونت پروستات که تحت درمان هستند، می‌شود. این بیماری در طبقات پایین اجتماعی مخصوصاً بین زنان شایع است و باعث بروز علایم آژاردهند می‌شود. با توجه به اینکه این عفونت در مردان بدون علامت است به‌راحتی به شریک زندگی منتقل می‌شود. بروز عفونت‌های باکتریایی در خانم‌هایی که دچار عفونت وازن با این انگل هستند، شایع‌تر است چون این انگل با ایجاد تغییرهایی در سلول‌های واژن، آنها را مستعد ابتلا به عفونت‌های باکتریایی می‌کند.

آمیب

آمیب نوعی انگل روده‌ای است که می‌تواند باعث ناباروری کامل خانم‌ها شود و یکی از راه‌های انتقال آن به دستگاه تناسلی خانم‌ها، برقراری روابط زناشویی نامتعارف است.

ویروس‌ها

شایع‌ترین ویروس‌هایی که می‌توانند منجر به عفونت تناسلی و ناباروری شوند، عبارتنداز:

تبخال تناسلی

در مردان عفونت مایع منی با ویروس عامل بیماری تبخال تناسلی باعث آسیب به باروری می‌شود. اگر ثابت شود مایع منی با این ویثروس آلوده شده است، درمان مناسب باعث بهبود کیفیت اسپرم می‌شود. عفونت با ویروس تبخال تناسلی باعث التهاب لگنی در خانم ها می‌شود.

ویروس زگیل تناسلی

ویروس این بیماری در برخی مردان دچار آزواسپرمی (تعداد اسپرم‌ها صفر است) در نمونه‌برداری از بیضه‌ها، نمایان می‌شود. ویروس زگیل تناسلی باعث کاهش حرکت اسپرم‌ها می‌شود. در خانم‌ها به علت آسیب به لوله‌های رحمی می‌تواند باعث ناباروری شود.

ویروس HIV عامل ایدز

ویروس HIV علاوه بر اینکه باعث آسیب به اسپرم می‌شود، احتمال ابتلا به سایر عفونت‌های دستگاه تناسلی را نیز افزایش می‌دهد.

آنتی‌بیوتیک‌ها احتمال قارچ را بالا می‌برند؟

از آنجایی که خوددرمانی در ایران خیلی رایج است خیلی اوقات بیمار 2 تا 4 روز آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کند و علائم بیماری که کاهش پیدا کرد دیگر آن را قطع می‌کند. با این کار کمی از میکروب‌های ناحیه واژن از بین می‌روند اما چون درمان کامل نشده برخی از آنها زنده می‌مانند و به آنتی‌بیوتیک مقاوم می‌شوند. به همین دلیل بیمار هر نوع آنتی‌بیوتیکی هم که مصرف می‌کند متاسفانه این چرک قطع نمی‌شود و حتی ممکن است مجبور شویم جراحی انجام دهیم. آنتی‌بیوتیک حداقل برای 7 روز باید مصرف شود و بعد اگر پزشک صلاح دید قطع شود. مصرف خودسرانه آنتی‌بیوتیک نیز به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. جالب است بدانید با خوردن آنتی‌بیوتیک احتمال ایجاد قارچ در ناحیه واژن بالا می‌رود. در واژن یک باسیل یا میکروب محافظ به نام «دودرلن» وجود دارد. این باسیل حافظ و نگهبان واژن است و نمی‌گذارد میکروب‌های دیگر وارد آن قسمت شوند و تا حدودی جلوی رشد قارچ را می‌گیرد اما زمانی که برای درمان یک بیماری مانند آنفلوآنزا یا سینوزیت و… آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنیم متاسفانه این باسیل خوب از بین می‌رود بنابراین احتمال رشد قارچ در ناحیه واژن زیاد می‌شود. بسیاری اوقات وقتی برای بیمار آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود مجبور می‌شویم به دلیل خارشی که دارد یک داروی ضدقارچ هم به او بدهیم تا اذیت نشود.

ترشحات طبیعی

ترشحات در خانم‌ها به 2 گروه فیزیولوژیک و پاتولوژیک تقسیم می‌شود. ترشحات فیزیولوژیک معمولا از شروع اولین قاعدگی تا یائسگی به علت تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود که شفاف، بی‌رنگ و کمی کش‌دار است و در حدود روز 10 تا 18 سیکل عادت ماهانه میزان‌شان افزایش پیدا می‌کند. در حقیقت این ترشحات «استروژنیک» نامیده می‌شود و نشانه‌ای از تخمک‌گذاری است. حتی گاهی اوقات مقدارشان آنقدر زیاد است که فرد را به شک وامی‌دارد و مجبور می‌شود به مطب مراجعه کند درحالی که این ترشحات هیچ خطری ندارد.
دومین نوع از ترشحات فیزیولوژیک، ترشحات سفید رنگ به مقدار بسیار کم، بدون بو، تا حدی کش‌دار، پنیری و بدون خارش است. درواقع چون ناحیه واژن نزدیک به مقعد است درصد کمی احتمال رشد قارچ وجود دارد حتی در حالت عادی یک دختربچه 3ساله هم ممکن است به این قارچ مبتلا شود که هردوی این ترشحات طبیعی است و احتیاجی به درمان خاصی ندارد

در آخر

در مورد ترشحات پاتولوژیک به خصوص در قسمت ترشحات زردرنگ حتما باید درمان همسر را هم به یاد داشت چراکه این باکتری‌ها با رابطه جنسی به همسر هم منتقل می‌شود و اگر همسر درمان نشود می‌تواند در پروستات او باقی بماند و بعد دوباره با رابطه زناشویی به خانم منتقل شود. خیلی از خانم‌ها پس از مراجعه به پزشک و دریافت دارو درمان می‌شوند اما بعد از اولین نزدیکی دوباره این عفونت به آنها منتقل می‌شود و دوباره علائم بیماری در آنها ایجاد می‌شود. در مورد عفونت زردرنگ و بودار باید زن و شوهر هر دو تحت درمان کافی و مناسب قرار بگیرند

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات حضور در مطب
شنبه الی چهار شنبه: صبح ها از 8 الی 12
تلفن: 88430922-021
بالا