در ارگانهای تناسلی خانمها دو لوله به نام لوله فالوپ وجود دارد. لوله فالوپ با نام لوله رحمی نیز شناخته میشود. لولههای فالوپ تخمکهای آزاد شده از تخمدان را به رحم میرسانند. بنابراین لولههای فالوپ مسیری بین رحم و تخمدانها را تشکیل میدهند. هر ماه طی فرایندی به نام تخمکگذاری یکی از تخمدانها تخمکی را در مسیر لوله فالوپ به مقصد رحم رها میسازد. در لوله فالوپ تخمک با ترکیب شدن اسپرم بارور میشود که ممکن است چنین اتفاقی نیز روی ندهد. لولههای فالوپ دارای پوشش ظریفی شبیه به تار مو هستند که سیلیا نامیده میشود. سیلیا موجود در لوله فالوپ برای حرکت دادن تخمک از تخمدان به رحم در مسیر لوله فالوپ عمل میکند. اگر سیلیا ها بر اثر عوامل مختلف اعم از ابتلا به عفونت آسیب ببینند تخمک به طور مناسبی نمیتواند طول لوله فالوپ را طی کند.
علل انسداد لوله فالوپ
اگر یکی از لولههای فالوپ آسیب دیده یا مسدود شده باشد، میتواند ناشی از یکی از موارد زیر باشد:
* بارداری خارج از رحم:
بارداری خارج از رحم در مواقعی است که بارداری بیرون از رحم اتفاق افتاده که اغلب درون لولههای رحمی است و میتواند سبب آسیب یا انسداد لوله شود. البته مقدار آسیب و انسداد بستگی به طول مدت بارداری خارج از رحم دارد، هر چقدر بارداری بیشتر پیشرفت کرده باشد آسیب بیشتر خواهد بود.
* سابقه عفونتهای شکمی:
اگر شما سابقه یک عفونت شکمی یا لگنی مانند عفونتهای پس از زایمان یا آپاندیس عفونی شده داشته باشید، به احتمال زیاد لولههای فالوپ مسدود شدهاند.
عفونت میتواند سبب آسیب به بخشی از لوله فالوپ شده و یا سبب انسداد لوله فالوپ گردد و بافتهای اسکار را بر جای گذارد. ایجاد این آسیبها مانع از رسیدن تخمک به رحم از طریق لولههای رحمی میشود.
علاوه بر عفونت عوامل دیگری مانند اندومتریوز، انواع تومورها، بافتهای اسکار موجود در لگن که سبب بروز پیچ خوردگی در لولههای فالوپ می شوند، نیز وجود دارند که می توانند به لولههای فالوپ آسیب برسانند و یا مسیر لوله فالوپ را باریک سازند. به این ترتیب احتمال ایجاد بارداری اکتوپیک افزایش می یابد.
بارداری اکتوپیک چیست؟
بارداری است که طی آن تخمک لقاح یافته به جای لانهگزینی در دیواره رحم در لوله فالوپ یا بخشهای دیگر لانهگزینی را میکند.
* سندرم التهابی لگن:
بیماری التهابی لگن (PID) یک شرایط التهابی است و زمانی اتفاق می افتد که دستگاه تناسلی عفونی شده باشد. بیماریهایی مانند کلامیدیا و گنوره شایع ترین دلایل PID هستند. اما عفونتهایی مانند عفونت پس از زایمان نیز ممکن است مسبب این سندرم باشد. هر چقدر تکرار این عفونتها بیشتر باشد احتمال مسدود شدن لوله نیز بیشتر میشود.
* بستن لولههای رحمی در گذشته:
اگر در گذشته لولههای رحمی خود را بسته باشید و سپس یک عمل جراحی باز انجام داده باشید، احتمال دارد این پروسه به یکی از لولهها آسیب وارد کرده باشد.
بعضی ازخانمها ممکن است به دلیل بروز برخی آسیبها که در بالا گفته شد دارای یک لوله فالوپ باشند و گاهی نوزادانی تنها با یک لوله فالوپ متولد میشوند. اما داشتن یک لوله فالوپ بدین معنا نیست که فرد قابلیت باردار شدن را از دست دادهاست؛ زیرا بارداری با یک لوله فالوپ یا با یک لوله رحم نیز ممکن میباشد، اگر:
-
حداقل یکی از تخمدانهای شما عملکرد مناسبی داشته باشد.
-
اگر شما به طور ماهانه چرخههای قاعدگی را تجربه کنید (به عبارتی تخمکگذاری در شما به طور منظم انجام شود(.
-
لوله فالوپ باقیمانده در بدن شما سالم باشد.
چه زمانی به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید؟
اگر با داشتن یک لوله فالوپ و حداقل یک سال تلاش برای باردارشدن همچنان موفق به بارداری نشده باشید در این صورت باید با متخصص زنان مشورت کنید تا ارزیابیهای بیشتری در مورد مسیر تناسلی شما انجام گیرد.
معمولا به اکثر زنان توصیه می شود اگر پس از 12 ماه تلاش برای بارداری، باردار نشدند به یک پزشک متخصص زنان مراجعه کنند اما اگر فردی دچار مشکلاتی از قبیل اختلالات تناسلی، سقط مکرر یا سن بالای 36 سال است، توصیه میشود پس از 6 ماه تلاش ناموفق به متخصص زنان مراجعه کنند.
درمانهای متعددی برای بارداری با یک لوله وجود دارد. در حقیقت بسیاری از درمانهایی که برای موارد نازایی کاربرد دارد را میتوانید تحت نظر پزشک متخصص زنان امتحان کنید.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.