مشکلات بارداری با وجود اندومتریوز

اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافت اندومتر، که به طور معمول داخل رحم را می پوشاند، در خارج از رحم رشد می کند. سپس این بافت به سایر اندام ها در حفره شکمی مانند تخمدان ها، لوله های فالوپ و روده می چسبد.

در طول چرخه قاعدگی، این بافت اندومتر که به طور غیرطبیعی در خارج از رحم قرار گرفته است، به هورمون‌ها مشابه واکنش بافت اندومتر در داخل رحم پاسخ می‌دهد: ضخیم می‌شود، تجزیه می‌شود و سپس می‌ریزد.

هنگامی که بافت خارج از رحم این کار را انجام می دهد باعث التهاب و زخم می شود. بافت اسکار حاصل می تواند لوله های فالوپ را مسدود کند و از بارداری جلوگیری کند.

این وضعیت همچنین می تواند به یک یا هر دو تخمدان حمله کند و باعث تشکیل کیست های بافت اندومتر شود که به آن اندومتریوما معروف هستند. اندومتریوز و اندومتریوما می توانند ذخیره تخمدان را کاهش دهند و ممکن است بر کیفیت تخمک تأثیر بگذارند.

بیماران مبتلا به اندومتریوز اغلب درد لگنی را تجربه می‌کنند که می‌تواند در طول، بعد یا بین دوره‌های قاعدگی رخ دهد. همچنین ممکن است خونریزی غیرطبیعی قاعدگی، درد در حین یا بعد از رابطه جنسی و نازایی را تجربه کنند.

علل اندومتریوز

علت اندومتریوز به طور قطعی مشخص نیست، اگرچه چند نظریه وجود دارد. یک نظریه نشان می دهد که مقادیر کمی از بافت قاعدگی به جای خروج از دهانه رحم و واژن در طول دوره قاعدگی، از طریق لوله های فالوپ در فرآیندی به نام "قاعدگی رتروگراد" به ناحیه لگن باز می گردد. سپس این بافت در اندام ها و بافت های اطراف لگن رشد می کند.

یک نظریه دیگر نشان می دهد که ممکن است یک ناهنجاری ژنتیکی در هنگام تولد وجود داشته باشد که در آن سلول های اندومتر در خارج از رحم در طول رشد جنین رشد می کنند. تئوری های دیگر گسترش بافت اندومتر را از طریق جریان خون و سیستم لنفاوی توصیف می کنند. این می تواند ظهور اندومتریوز را در نواحی خارج از حفره لگن یا شکم توضیح دهد.

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اندومتریوز ممکن است ارثی باشد، زیرا اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده مانند خواهر یا مادر به اندومتریوز مبتلا باشد، احتمال ابتلای زنان به این بیماری بیشتر است.

علائم اندومتریوز

علائم و عوارض اندومتریوز از بیمار به بیمار دیگر بسیار متفاوت است. مرحله بیماری با وجود و شدت علائم مطابقت ندارد.

علائم اغلب همراه با اندومتریوز عبارتند از:

درد مزمن در ناحیه کمر یا لگن که در طول دوره های قاعدگی بدتر می شود.
گرفتگی شدید قاعدگی.
اسهال، یبوست، نفخ یا حالت تهوع که در دوران قاعدگی بدتر می شود.
ادرار دردناک یا حرکات دردناک روده در طول دوره قاعدگی.
درد عمیق در لگن هنگام رابطه جنسی
لکه بینی بین دوره های قاعدگی
برخی از افراد مبتلا به اندومتریوز ممکن است مشکلاتی را برای بارداری طبیعی تجربه کنند.

اندومتریوز و نازایی

همه زنان مبتلا به این عارضه نازایی را تجربه نمی کنند، در حالی که سایر زنان ممکن است پس از تجربه مشکل در باردار شدن، به اندومتریوز تشخیص داده شوند. اندومتریوز ممکن است به طرق مختلف به نازایی کمک کند، از جمله:

چسبندگی لوله های فالوپ را مسدود کرده و از رسیدن اسپرم به تخمک و لقاح آن جلوگیری می کند.
چسبندگی شکل اندام های لگنی را تغییر داده و در برخی موارد باعث چسبیدن آن ها به هم شده و لقاح را دشوارتر می کند.
تغییرات در تولید، تعداد و کیفیت تخمدان.
عملکرد سیستم ایمنی متفاوت است و از بارداری جلوگیری می کند.

تشخیص اندومتریوز

بررسی علائم، سابقه خانوادگی و معاینه لگنی اغلب می تواند پزشک را به تشخیص اندومتریوز هدایت کند. همچنین ممکن است از تصویربرداری اولتراسوند برای یافتن کیست تخمدان استفاده شود.

اما تشخیص رسمی و قطعی نیاز به جراحی لاپاراسکوپی دارد. جراح همچنین می تواند مرحله یا شدت اندومتریوز را از طریق لاپاراسکوپی شناسایی کند.

این عارضه می‌تواند در سه دسته اصلی ظاهر شود:

ایمپلنت‌ها (مناطق بافت اندومتر که به اندام‌ها یا ماهیچه‌های خارج از رحم چسبیده‌اند)، اندومتریوما و چسبندگی‌ها (بافت اسکار). مرحله این بیماری به ترکیبی از ایمپلنت ها، اندومتریوم ها و چسبندگی ها بستگی دارد.

اکثر زنان اندومتریوز حداقل یا خفیف دارند که شامل کاشت اندومتر کوچک و کمترین جای زخم است. بیماران با مرحله بندی متوسط و شدید، تعداد ایمپلنت های بزرگ و اسکار شدیدتری در اندام های لگنی خود دارند.

درمان

بر اساس مرحله اندومتریوز و اهداف زن، پزشک برای ایجاد یک برنامه درمانی که به نفع او باشد، تلاش خواهد کرد. درمان های رایج عبارتند از: