فیبروم چیست؟
فیبروم رحم در واقع توده ای در رحم یا روی رحم است که به صورت غیر طبیعی رشد می کند. ممکن است این توده ها بسیار بزرگ باشند و باعث درد شکمی و خونریزی شدید قاعدگی شوند. گاهی اوقات نیز ممکن است هیچگونه علائمی نشانه و علامتی نداشته باشند. این توده ها معمولا خوش خیم بوده و سرطانی نیستند.
افراد در معرض ابتلا به فیبروم رحم
-
خانم های بالای ۳۰ سال
-
کمبود ویتامین دی
-
سابقه خانوادگی ابتلا به فیبروم
-
اضافه وزن
-
فشار خون بالا
عوامل کاهش دهنده ریسک ابتلا به فیبروم رحم
-
افزایش تعداد بارداری ریسک ابتلا به فیبروم رحم را کاهش می دهد.
-
استفاده از قرص های بارداری به مدت طولانی
-
استفاده از آمپول های ضد بارداری
چه عواملی باعث فیبروم می شوند؟
علت دقیق فیبروم مشخص نیست. رشد آنها با هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون در ارتباط است. مطالعات نشان داده است که زنانی که دوره پریود خود را در سنین پایین تر شروع می کنند، بیشتر در معرض فیبروم هستند. اگرچه مصرف هورمون های زنانه با فیبروم ارتباط دارد، اما استفاده از قرص های ضد بارداری ارتباطی ندارد.
هورمون ها
استروژن و پروژسترون هورمون های تولید شده توسط تخمدان ها هستند. آنها باعث می شوند که پوشش داخلی رحم در طی هر چرخه قاعدگی احیا شود و ممکن است رشد فیبروم را تحریک کند.
سابقه خانوادگی
فیبروم ممکن است در خانواده وجود داشته باشد. اگر مادر، خواهر یا مادربزرگ شما سابقه این بیماری را داشته باشند، ممکن است به آن نیز مبتلا شوید.
بارداری
بارداری تولید استروژن و پروژسترون را در بدن افزایش می دهد. در حین بارداری فیبروم ممکن است به سرعت رشد کند.
فیبروم یا آندومتریوز؟
فیبروم یکی از دلایل درد شدید قاعدگی است، اما این درد همچنین می تواند ناشی از آندومتریوز باشد. آندومتریوز هنگامی اتفاق می افتد که بافت داخلی پوشش رحم در قسمت های دیگر بدن رشد کند، که در اینجا با رشد در خارج رحم و مثانه نشان داده می شود.
این بافت در طی دوره قاعدگی شما تجزیه و خونریزی می کند و باعث درد در طول چرخه و بافت اسکار دردناک می شود. درد فیبروم یا آندومتریوز نیز می تواند در بین پریود رخ دهد.
علائم فیبروم رحم
در اکثر مواقع فیبروم های رحمی هیچ گونه علائم و نشانه ای ندارند به همین علت خانم ها متوجه آن نمی شوند.
اما علائم فیبروم می تواند به شرح زیر باشد:
-
درد و فشار در قسمت لگن
-
خونریزی بین دوره های قاعدگی
-
نفخ و بزرگ شدن شکم یا احساس پر بودن شکم و سنگینی در شکم و لگن
-
خونریزی غیر طبیعی و زیاد قاعدگی ۷ روز یا بیشتر
-
کمردرد
-
پا درد
-
درد در هنگام برقراری رابطه جنسی
-
یبوست
انواع فیبروم رحم
فیبروم ها معمولا یا داخل رحم و یا روی رحم بوجود می آیند. در زیر به انواع آن اشاره می شود:
فیبروم داخلی
این فیبروم داخلی یکی از شایع ترین نوع فیبروم رَحم است که در قسمت دیواره ماهیچه های رحم ایجاد می شود. فیبروم ها مستعد بزرگ شدن هستند و باعث بزرگی و کشیده شدن رحم می شوند.
فیبروم ساب سروز
این نوع فیبروم خارج از رحم تشکیل می شود و باعث بزرگ شدن یک سمت از رحم می شود.
فیبروم ساقه دار یا پدانکولیت
فیبرومِ ساقه دار در واقع همان فیبروم ساب سروز است که شکل باریک و دراز پیدا کرده است.
فیبرومِ ساب موکوزال
این نوع فیبروم در سطح میانی ماهیچه رحم یا میومتریوم تشکیل می شود. این نوع فیبروم به ندرت اتفاق می افتد. ولی در صورت تشکیل این نوع فیبروم باعث ایجاد دردهای شدید قاعدگی و خونریزی زیاد می شود.
عوارض فیبروم رحمی
اگر فیبروم رحمی طوری باشد که باعث بسته شدن لوله ها و گردنه رحم شود، باعث ناباروری خواهد شد. با بسته شدن این دو ناحیه، لقاح اسپرم و تخمک انجام نمی پذیرد. اما ذکر این نکته ضروری است که افراد مبتلا به فیبروم نیز می توانند باردار شوند.
در صورتی که خانمی دارای فیبروم رحمی باشد و باردار شود، فیبروم رحمی او بزرگ تر خواهد شد. زیرا هورمون های بارداری روی فیبروم ها تاثیر خواهند گذاشت. می توان گفت کمتر از ۳۰ درصد خانم های باردار مبتلا به فیبروم دچار درد های ناحیه شکم می شوند و معمولا با خونریزی کم همراه است. اگر خونریزی به مقدار کم باشد، به جنین آسیبی وارد نمی شود ولی اگر خونریزی زیاد باشد، مشکلاتی را در پی خواهد داشت.
فیبرومِ رحم خطر سقط جنین را افزایش می دهد و یا اینکه منجر به زایمان زودرس خواهد شد. همچنین در صورت قرار گرفتن در ناحیه دهانه رحم، مانع از خارج شدن نوزاد شده و باعث تاخیر در زایمان طبیعی شود.
می توان گفت اکثر فیبروم ها، توده های خوش خیم هستند و جای نگرانی برای سرطانی بودن آن نیست. در خانم های بالای ۴۰ سال که فیبروم های آن ها به اندازه ۲۰ سانتی متر می باشد، ممکن است باعث بروز سرطان در فرد شود به همین دلیل معمولا نیاز به خارج کردن فیبروم ها می باشد.
روش های تشخیص فیبروم رحم
فیبروم ها معمولا در اندازه های متوسط و بزرگ هستند که اغلب با انجام آزمایش لگن که توسط پزشک تجویز می شود، تشخیص داده می شود. همچنین از روش عکسبرداری برای تایید وجود فیبروم استفاده می شود. برای تشخیص اینکه فیبروم رحم چگونه از بین می رود؟ از راه های زیر استفاده می کنند.
سونوگرافی
در این آزمایش با استفاده از اشعه فراصوت داخل واژن و روی لگن خاصره در قسمت شکم مورد بررسی قرار می گیرد و امواج با فرکانس بالا بازتاب می شود. در صورت وجود فیبروم رحم روی صفحه نمایشی که وجود دارد، نمایش داده می شود.
نمونه برداری از رحم
در بعضی مواقع پزشک به وجود توده ی داخلی رحم و وجود سرطان شک می کند. در این صورت از یک بافت کوچک رحم نمونه برداری می کند تا توده بررسی شود. این نمونه برداری ممکن است از طریق عمل جراحی یا از راه واژن انجام شود.
هیستروسالپنوگرام
یک ماده که به اشعه ایکس حساس است و از راه واژن و دهانه رحم به داخل رحم تزریق می شود و سونوگرافی انجام می شود و از این طریق از نمای کلی رحم و لوله فالوپ عکسبرداری می شود. HSG معمولا در کسانی که فیبروم‌رحم داشته و یا قصد بارداری دارند انجام می شود.
سونوگرافی هیستروگرام
در ابتدا مایع از طریق لوله های رحم و واژن تزریق می شود و بعد سونوگرافی انجام خواهد شد. این سونوگرافی برای افرادی که فیبروم رحمی در سونوگرافی عادی نشان داده نشده است، مورد استفاده قرار می گیرد.
هیستروسکوپی
این روش به وسیله یک میله که یک دوربین در نوک آن متصل شده است وارد فضای رحم شده و توسط یک صفحه نمایش، داخل رحم نشان داده می شود. این روش برای آن دسته از فیبروم هایی که داخل رحم رشد کرده اند مناسب است و فیبروم های خارج رحم و روی دیواره رحم را نمایش نمی دهد.
درمان قطعی فیبروم رحمی
به دلیل اینکه رشد فیبروم های رحمی از یک زمانی به بعد متوقف شده و یا اندازه آن ها کوچک تر می شود، برای بررسی فیبروم که یک چکاپ ساده کافی است تا فیبروم ها بررسی شوند.
در زنانی که در سنین بالا دچار فیبروم‌رحم می شوند و علائمی مانند خونریزی شدید و درد دارند، نیاز به درمان می باشد. اما فیبرم رحم چگونه از بین می رود؟
راه های درمان فیبروم رحمی
-
دارو درمانی به جهت کنترل علائم بیماری
-
دارو درمانی به منظور کاهش اندازه فیبروم ها
-
تخریب فیبروم با استفاده از امواج اولتراسوند یا هایفوتراپی
-
میومکتومی
-
هیسترکتومی
-
آمبولیزاسیون عروق رحمی
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.