وقتی درد زایمان شروع می شود...
یکی از پرسش هایی که در اواخر بارداری برای خانم های باردار مطرح می شود، این است که: " من دقیقا چه زمانی فارغ می‌شوم؟ " مخصوصا اگر اولین باری باشد که یک خانم، باردار می شود؛ این سوال به طور جدی تری برایش مطرح می شود. اگر می خواهید از جزییات زمان زایمان آگاه شوید، با این مطلب همراه شوید.
علایم زایمان برای برخی از خانم ها کاملا مشخص است ولی گروهی دیگر هیچ اطلاعی از شروع درد زایمان ندارند.
علایم رایج زمان زایمان عبارت هستند از:
انقباض های رحمی، پارگی کیسه ی آب، شل شدن دهانه ی رحم، افزایش ترشح های موکوسی شکل و پایین آمدن بالای شکم هنگام زایمان.
اما لازم است درباره هر یک از این علایم، کمی بیشتر صحبت کنیم.
* پایین آمدن بالای شکم
نوع قرارگیری نوزاد یا پایین آمدن او داخل لگن قبل از زایمان با نام لایتنینگ خوانده می شود که ممکن است چند هفته قبل از زایمان اتفاق بیفتد.
به خاطر این که رحم بیشتر به مثانه فشار می آورد، مادر باردار احساس نیاز بیشتری به دستشویی رفتن پیدا می کند.
* افزایش ترشح های موکوسی
ترشح های موکوسی دوران بارداری در دهانه رحم تجمع پیدا می کند. وقتی دهانه رحم شروع به بازشدن می کند، این موکوس ها به داخل واژن ترشح می شوند و این ترشح ها به رنگ صورتی شفاف یا کمی خونی هستند.
زایمان معمولا تا 48 ساعت پس از خروج ترشح اتفاق می افتد.
* انقباض های زایمانی
هنگام انقباض ها، شکم سفت می شود. بین انقباض ها، رحم شل و شکم نرم می شود. این انقباض ها در هر زنی با زن دیگر متفاوت است و حتی در یک خانم هم از یک بارداری تا بارداری دیگر فرق می کند. اما انقباض های زایمانی معمولا موجب احساس ناراحتی یا درد مبهم در کمر و زیر شکم می شود؛ طوری که در لگن هم احساس فشار بیشتری وجود دارد.
انقباض ها به شکل امواجی از بالای رحم به پایین حرکت دارد و برخی زنان این انقباض ها را بسیار قوی تر از انقباض های دوران قاعدگی توصیف می کنند. بر خلاف انقباض های کاذب زایمان، انقباض های واقعی زایمان با تغییر وضعیت قطع نمی شوند. اگرچه انقباض ها ممکن است بسیار ناراحت کننده باشند اما بین انقباض ها، مادر احساس آرامش می کند.
تفاوت علایم واقعی با علایم کاذب
قبل از این که دردهای زایمان شروع شود، ممکن است دردهای کاذب زایمانی وجود داشته باشد.
این انقباض های نامنظم رحمی کاملا طبیعی هستند و ممکن است از 3 ماهه سوم بارداری شروع شوند که این امر بیانگر آن است که بدن آماده ی زایمان است. انقباض های کاذب یا براکسون‌هیس با سفتی شکم توصیف می شود که به صورت متناوب قطع و وصل می شود. قدرت و فاصله این انقباض ها به هم نزدیک نمی شوند، با راه رفتن بیشتر نمی شوند، طول مدت آن ها افزایش نمی یابد و با گذشت زمان نیز شدیدتر نمی شوند.
وقتی خانم باردار فکر می کند که علایم واقعی زایمانش شروع شده، باید شروع به زمان بندی انقباض ها کند. برای این کار باید زمان هر انقباض، شروع و خاتمه آن را به ذهن بسپارد. زمان بین انقباض ها شامل طول مدت انقباض ها و دقایق بین انقباض ها را هم باید در ذهن داشته باشد. انقباض های خفیف معمولا هر 15 تا 20 دقیقه یک بار شروع شده و 60 تا 90 ثانیه طول می کشند. انقباض ها سپس منظم تر می شود؛ تا این که فاصله آن ها به 5 دقیقه می رسد و به مرور قوی تر می شود؛ به طوری که 45 تا 60 ثانیه طول می کشد و هر 3 تا 4 دقیقه رخ می دهد و حتما باید در آن موقع به بیمارستان مراجعه کرد.
طرز تسکین دردهای زایمانی
اولین مرحله ی زایمان معمولا در خانه تجربه می شود. رعایت این نکته ها به شما کمک می کند تا دردتان را بهتر تحمل کنید:
* سعی کنید به خودتان آرامش دهید؛ کمی قدم بزنید یا یک فیلم خوب ببینید.
* یک دوش آب گرم بگیرید اما اگر کیسه آب تان پاره شده، باید فورا به بیمارستان مراجعه کنید.
* سعی کنید بخوابید تا برای زایمان انرژی کافی داشته باشید.
پارگی کیسه آب قبل از شروع درد
پارگی کیسه آب یا کیسه آمینوتیک به صورت احساس فرو ریختن ناگهانی مایع از بدن مادر است که به طور مداوم تراوش می کند.
این مایع معمولا بدون بو است.
اگر کیسه آب پاره شود، مادر باید زمان آن را به خاطر بسپارد و توجه کند که چه میزان مایع از او خارج شده و به پزشک خود اطلاع دهد. اگرچه زایمان بعد از پاره شدن کیسه آب ممکن است فورا شروع نشود اما معمولا باید زایمان اتفاق بیفتد؛ چرا که خطر عفونت وجود دارد. در بسیاری از مواقع، پزشک در بیمارستان، کیسه آب را پاره می کند. گاهی کیسه آب به صورت زودرس پاره می شود(در 7 ماهگی یا 6 ماهگی) که در این صورت هم مادر باید بلافاصله به بیمارستان برود.
افاسمان و دیلاتاسیون یعنی چه؟
هنگام زایمان، دهانه رحم شروع به نرم شدن و شل شدن می کند تا بتواند به اندازه سر نوزاد باز شود. به شل شدن و کوتاه شدن دهانه رحم " افاسمان " می گویند.
پزشک با معاینه ی دهانه رحم متوجه این تغییرها می شود. باز شدن دهانه رحم به صورت صفر تا 100 درصد بیان می شود. وقتی دهانه رحم کاملا باز شود یعنی افاسمان 100 درصد اتفاق افتاده و سر جنین بیرون می آید. باز شدن کامل به اندازه تقریبا 10 سانتی متر به نام " دیلاتاسیون " خوانده می شود. این 2 وضعیت به دنبال انقباض های موثر رحم اتفاق می افتد.
کی باید رفت بیمارستان؟
اگر حس کردید دچار علایم واقعی زایمان شده اید، حتما باید به بیمارستان یا پزشک تان مراجعه کنید.
اگر فکر کردید کیسه آب تان پاره شده یا دچار خون ریزی شدید شده اید و حرکات جنین تان بسیار کمتر از حالت عادی است و انقباض ها بسیار ناراحت کننده است و هر 5 دقیقه یک بار در هر ساعت تکرار می شوند، باید به پزشک مراجعه کنید.