اغلب زنان مبتلا به دیس‌پارونیا از درد سطحی هنگام دخول شکایت می‌کنند. بسیاری از زنانی که دچار درد مداوم هنگام آمیزش جنسی هستند، به پزشک مراجعه نمی‌کنند. شما نباید جزو آنها باشید! اگر هنگام آمیزش احساس درد دارید، با دکترتان در مورد آن صحبت کنید. درمان این مشکل ممکن است زندگی جنسی شما را متحول کند، صمیمیت عاطفی‌تان با همسرتان را تقویت کند و برداشتتان از خودتان را بهبود بخشد.
علل آمیزش دردناک بر حسب محل احساس درد، درد سطحی یا عمیق متفاوت است.
علل درد سطحی (هنگام دخول): در هنگام دخول به علل متفاوتی ممکن است رخ دهد، از جمله:
این عاضه اغلب به علت نوازش ناکافی پیش از آمیزش است. همچنین به طور شایعی پس از یائسگی، پس از زایمان یا هنگام شیردهی از پستان به علت افت هورمون استروژن هم ممکن است نرم‌شدگی واژن به میزان کافی ایجاد نشود. برخی از داروها که میل یا برانگیختگی جنسی را مهار می کنند، می توانند نرم شدگی واژن را نیز کم کنند و به آمیزش جنسی دردناک منتهی شوند. از جمله برخی داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدفشارخون، داروهای آنتی هیستامین (ضدحساسیت) و برخی از قرص‌های پیشگیری از بارداری.
آسیب‌ها و جراحت‌های ناشی از حوادث، جراحی لگن، اپیزیوتومی یا ناهنجاری های مادرزادی.
عفونت در ناحیه تناسلی یا مجاری ادراری می‌تواند آمیزش را دردناک کند. اگزما یا سایر مشکلات پوستی ناحیه تناسلی نیز می‌تواند این عارضه ایجاد کند.
واکنش آلرژی به فوم ها، ژل‌ها یا لاتکس ممکن است در زنان رخ دهد. همچنین اگر وسایل پیشگیری از بارداری دیافراگم یا کلاهک دهانه‌رحم درست اندازه نشده باشد، می‌تواند درد ایجاد کند.
انقباض و گرفتگی غیرارادی عضلات دیواره واژن (که به آن واژینیسموس می گویند) ممکن است تلاش برای دخول را بسیار دردناک کند.احساس درد هنگام دخول همچنین ممکن است ناشی از عارضه ای به نام «وستیبولیت» باشد. این عارضه که علت ان دقیقا معلوم نیست به صورت احساس سوزش یا مورمور شدن در مدخل واژن بروز می کند.
درد عمیق معمولا هنگام دخول عمیق رخ می دهد و ممکن است در برخی از وضعیت های بدنی هنگام آمیزش شدیدتر شود. علت های درد عمیق شامل این موارد می شود:
عفونت‌ها :
هر عفونتی در دهانه‌رحم ، رحم یا لوله‌های رحم ممکن است باعث درد عمیق هنگام آمیزش شود.
درمان های جراحی و دارویی :
جوشگاه‌های به جا مانده از جراحی‌هایی که در ناحیه لگن انجام شده‌اند، از جمله رحم برداری گاهی ممکن است باعث
مقاربت دردناک شوند. به علاوه درمان‌های سرطان شامل پرتوتابی و شیمی درمانی باعث تغییراتی در بافت‌ها می‌شوند که آمیزش جنسی را دردناک می‌کنند.
عوامل عاطفی زمینه ساز آمیزش دردناک
عواطف عمیقا با فعالیت جنسی درآمیخته هستند و ممکن است در هر نوع درد جنسی نقشی داشته باشند. از جمله عوامل عاطفی موثر در آمیزش دردناک اینها هستند:
مشکلات روانی :
اضطراب، افسردگی، نگرانی در مورد ظاهر جسمی، ترس از صمیمیت و نزدیکی یا مشکلات در روابط زن و شوهر ممکن است با کاهش میزان برانگیختگی جنسی در زن باعث ناراحتی یا درد در هنگام آمیزش همراه شود.
استرس :
عضلات کف لگن شما بسیار به استرس حساس هستند، بنابراین استرس می‌تواند به آمیزش دردناک بینجامد.
سابقه سو ء استفاده جنسی :
اغلب زنان مبتلا به مقاربت دردناک سابقه سوء استفاده جنسی ندارند، اما اگر زنی مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته باشد، این واقعه ممکن است در ایجاد این عارضه نقش داشته باشد.
گاهی اوقات با اطمینان بگوییم عوامل روانی باعث آمیزش دردناک شده اند، مشکل است. درد اولیه به هر علت از جمله علل جسمی، ممکن است به ترس از بروز مجدد در بینجامد، در نتیجه زن نمی‌تواند در حین آمیزش آرامش عضلانی داشته باشد و خود این امر به درد بیشتر می انجامد. مانند بسیاری از دردهای دیگر در بدن، شما ممکن است به محافظت از ناحیه دردناک و اجتناب از فعالیت‌هایی که با درد همراهند، گرایش پیدا کنید.
پزشکتان برای تشخیص علت زمینه ساز درد شما این اقدامات را انجام می دهد:
سابقه پزشکی :
پزشک برای حل این مشکل سابقه پزشکی کاملی را از شما خواهد خواست از جمله هنگام شروع درد، مکان درد، شدت درد، ارتباط درد با وضعیت های متفاوت قرار گیری بدن هنگام آمیزش، سوابق جنسی شما، سوابق جراحی و زایمان ها. از اینکه به پرسش های دکترتان صادقانه جواب دهید، خجالت به خود راه ندهید. این سوالات ممکن است علت درد شما را مشخص کند.
معاینه لگنی :
پزشک در حین معاینه لگنی نشانه های تحریک پوستی، عفونت و مشکلات آناتومیک (بدنی) را بررس خواهد کرد. پزشکتان ممکن است در معاینه دستگاه تناسلی و عضلات لگن از شما بخواهد که محل درد را مشخص کنید و همچنین ممکن است با اسپکولوم واژنتان رامعاینه کند. برخی از زنان دچار آمیزش دردناک، حین معاینه لگنی احساس ناراحتی می کنند، حتی اگر پزشک این کار را به آرام ترین شیوه انجام دهید. اگر درد بیش از حدی احساس می کنید، از دکتر بخواهید معاینه را متوقف کند. در صورتی که پزشکتان به علل خاصی مشکوک باشد، ممکن است سونوگرافی یا لاپاراسکوپی برای دیدن اندام های لگنی را تجویز کند.
چطور درد جنسی را برطرف کنیم
در گذشته آمیزش دردناک یا دیس پارونیا را عمدتا یک مشکل روانی می دانستند که نیاز به روان درمانی دارد، اما امروزه این دیدگاه را کنار گذاشته اند. پژوهشگران بسیاری از علل آمیزش دردناک را شناخته اند و توصیه آنها به یک درمان چندجانبه و وفراگیر است. درمانی که پزشک انجام می دهد شما بستگی به علت زمینه ساز درد شما دارد. به غیر از اینها شما و همسرتان ممکن است بتوانید با چند تغییر در روتین جنسی تان درد تان را به حداقل برسانید.
تغییر وضعیت هنگام آمیزش :
اگر در وضعیت بدنی خاصی هنگام آمیزش احساس درد می کنید، ممکن است با تغییر دادن آن و امتحان وضعیت های دیگر دردتان کاهش پیدا کند.
برقراری ارتباط با همسر:
در مورد احساسات بد و خوبتان با همسرتان صحبت کنید. اگر احساس می کنید باید آمیزش کندتر شود به همسرتان بگویید.
نوازش پیش از آمیزش :
نوازش طولانی تر پیش از آمیزش به تحریک نرم شدگی طبیعی واژن کمک می کند. به تاخیر انداختن دخول تا هنگامی که حداکثر برانگیختگی ایجاد شده است نیز ممکن است به کاهش درد کمک کند.
استفاده از نرم کننده‌ها :
نرم کننده‌ها موجود در بازار شامل نرم کننده های با پایه آب یا با پایه سیلیکون ممکن است آمیزش جنسی را برای شما راحت‌تر کند. در برخی از زنان نرم کننده‌های حاوی گلیسرین ممکن است زمینه ساز عفونت قارچی شود، بنابراین هنگام خرید این نرم کننده ها به اجزای آنها در روی برچسبشان دقت کنید و از دکترتان در این مورد سوال کنید.
درمان های دارویی و غیردارویی :
رفع عامل زمینه ای :
اگر عفونت به عنوان یک عارضه پزشکی خاصی باعث درد شده است، درمان آن ممکن است درد را برطرف کند. اگر مصرف دارویی باعث مشکل در نرم شدگی واژن شده است، کنار گذاشتن آن ممکن است مشکل را حل کند.
درمان با استروژن :
در اغلب زنان پس از
سن یائسگی، دیس‌پارونیا ناشی از مقدار ناکافی نرم شدگی واژن به علت افت میزان هورمون جنسی استروژن است. در این موارد استفاده از کرم‌ها یا شیاف‌های واژنی این هورمون با تجویز پزشک ممکن است مشکل را برطرف کند.
حساسیت زدایی :
در این شیوه درمانی، شما می‌آموزید با انجام تمریناتی برای شل کردن واژن دردتان را کاهش دهید. درمانگرتان ممکن است انجام ورزش های کف لگن (تمرینات
کگل) یا سایر تمرینات را برای کاهش دردتان توصیه کند.
ویزیت سکس درمانی :
اگر برای مدتی طولانی در حین آمیزش جنسی احساس درد کرده باشی، ممکن است حتی پس از درمان و رفع علت درد، نسبت به تحریکات جنسی پاسخ عاطفی منفی نشان دهید. اگر به علت آمیزش دردناک، شما و شوهرتان از صمیمیت جنسی پرهیز کرده باشید، ممکن است نیاز به بهبود ارتباطتان و بازگرداندن صمیمیت جنسی داشته باشد. صحبت کردن با یک متخصص زنان می‌تواند به حل این مشکلات کمک کند.
بالاخره اینکه برخی تغییرات در عادات بهداشتی‌تان میتوان درد و ناراحتی شما هنگام آمیزش جنسی را به حداقل برساند. از استفاده از شستشودهنده‌های معطر مانند شامپوهای بدن و ژل های دوش در ناحیه تناسلی پرهیز کنید. این فراورده‌ها ممکن است باعث تحریک ناحیه تناسلی و مختل کردن نرم شدگی طبیعی آن شوند، به خصوص اگر بیش از حد مصرف شوند، از
دوش واژینال هم پرهیز کنید.