منومتروراژی اختلالی است که با خونریزی طولانی مدت، سنگین و بینظم رحم مشخص میشود. زنان دچار منومتروراژی معمولاً دچار خونریزی بیش از 80 میلیلیتر یا 3 اونس در طول یک چرخه قاعدگی میشوند. خونریزی همچنین به شکل غیر منتظره و مکرر رخ میدهد. برای مثال، زن در زمانی خارج از محدوده زمانی مورد انتظار برای پریود خود دچار خونریزی میشود.
منومتروراژی معمولاً ترکیبی از دو اختلال عادت ماهانه است:
• منوراژی، که خونریزی رحمی سنگین است که در فاصلههای زمانی منظم بروز میکند
• متروراژی، که خونریزی به شکل بینظم است
این موضوع مهم است که زنان در صورت مواجه بودن با بینظمی در خونریزی عادت ماهانه به متخصص زنان مراجعه کنند. خونریزی قاعدگی به شکل غیر منتظره یا غیر نرمال میتواند پیامدهایی برای سلامت داشته باشد که نباید آنها را نادیده گرفت.
علایم منومتروراژی
زنان به شکل میانگین عادت ماهانه هر 28 روز یک بار دارند، اگرچه داشتن پریود به صورت هر 21 تا 35 روز یک بار نرمال تلقی میشود. متوسط روزهای چرخه خونریزی عادت ماهانه در حدود 5 روز است. بیشتر زنان در طول پریود کمتر از 80 میلیلیتر یا 3 اونس خون از دست میدهند.
اکثریت کارشناسان بر روی این موضوع توافق نظر دارند که هر گونه خونریزی که به قدری شدید و زیاد باشد که باعث ایجاد اختلال در زندگی فیزیکی، اجتماعی، و عاطفی زنان شود غیر نرمال است. برخی سرنخهای خونریزی مزبور خارج از وضعیت عادی است و و زنان ممکن است دچار منومتروراژی شامل موارد زیر شوند:
• خیس شدن نوار بهداشتی به شکل هر ساعته برای چندین ساعت
• ادامه خونریزی به مدت بیش از 8 روز
• خونریزی در فواصل زمانی خارج چرخه عادت ماهانه
• دفع لختههای بزرگ خون
• دچار شدن به درد پشت و درد شکم در طول خونریزی عادت ماهانه
• احساس خستگی، ضعف، یا تنگی نفس، که ممکن است نشانههای خونریزی بیش از حدی باشند که باعث کاهش مقدار آهن در خون شده به آنمی منجر میگردد.
علل منومتروراژی
علل منومتروراژی به خوبی شناخته نشده است اما ممکن است بر اثر موارد زیر ایجاد شود:
عدم تعادل هورمونی
داشتن مقدار بیش از حد هورمون زنانه استروژن میتواند باعث شود که جدار رحم ضخیمتر از میزان مورد انتظار گردد. وقتی این جداره ضخیم شروع به ریزش میکند میتواند به افزایش میزان دفع خون و لخته خون منجر شود.
عدم تعادل استروژن ممکن است به دلایل مختلف شامل استرس و چاقی بروز کند.
تودههای رحمی
تومورها، مثل پولیپ رحم و فیبروئید رحم میتوانند به علت فشار آوردن بر رحم و نیز رگهای خونی موجود در این تودهها باعث خونریزی بیش از حد شوند. اکثر این نوع تومورها خوشخیم یا غیر سرطانی هستند.
ادنومیوز
ادنومیوز اختلالی است که در آن جدار رحم به داخل دیواره عضلانی رحم رشد میکند. ادنومیوز به عنوان جدار نرمال رحم عمل میکند و هر ماه رشد و ریزش مینماید، اما قادر به ایجاد خونریزی سنگین نیست. علت ادنومیوز به خوبی شناخته نیست اما اغلب در زنانی دیده میشود که به دوره یائسگی رسیدهاند.
اندومتریوز
اندومتریوز زمانی بروز میکند که جدار رحم جایی در خارج آن و معمولاً در لولههای فالوپ (لولههای تخمبر)، تخمدانها و لگن رشد میکند. وقتی این دیواره دچار ریزش میشود خونریزی میتواند قابل توجه باشد.
فقدان تخمکگذاری
تخمکگذاری به رها شدن یک تخمک از هر تخمدان زن اشاره دارد. اگر زنی دارای تخمکسازی نباشد، یا فاقد آنچه به نام چرخه تخمکگذاری شناخته میشود باشد، جدار رحم میتواند تا زمانی که زیر فشار ریزش میکند به رشد خود ادامه دهد.
اختلالات لخته شدن خون
وقتی خون به شکل درست منعقد نشود؛ خونریزی طولانیتر خواهد بود.
منومتروراژی چقدر شایع است؟
تقریباً 11.4 تا 13.2 درصد زنان دچار این اختلال هستند. منومتروراژی بیشتر در زنان سنین 40 و بالاتر دیده میشود و به تقریب 24 درصد زنان دچار این اختلال در سنین 40 تا 50 عمر خود بسر میبرند.
پیامدهای منومتروراژی
خونریزی زیاد در قاعدگی میتواند تأثیری قابل توجه بر سلامت و کیفیت زندگی زنان داشته باشد. کاهش زیاد خون میتواند به آنمی منجر گردد. آنمی اختلالی است که در آن خون فاقد سلولهای قرمز خون حامل اکسیژن است. بدون خون غنی از اکسیژن شخص ممکن است دچار حالت خستگی و ضعف گردد.
خونریزی بیش از حد در پریود همچنین میتواند یک علامت برخی سرطانهای سیستم تناسلی و اختلالات تأثیرگذار بر باروری باشد. این موضوع مهم است که در صورت مواجهه با هر گونه خونریزی شدید زنان به پزشک مراجعه کنند.
تشخیص منومتروراژی
پزشک در مورد اختلالات قادر به ایجاد منومتروراژی بررسی خواهد کرد. برای مثال یک تست خون برای بارداری مورد استفاده قرار میگیرد. علت آن است که سقط جنین ناخواسته حتی پیش از آنکه زن بداند باردار بوده است میتواند باعث خونریزی سنگین شود. زنان در عین حال ممکن است تا 35 روز پس از دچار شدن به سقط جنین ناخواسته در تست بارداری نتیجه مثبت بگیرند.
پزشک همچنین یک تست پاپ اسمیر انجام خواهد داد. پاپ اسمیرها میتوانند سرطان سرویکال را تست کنند. پزشک در عین حال ممکن است هیسترکتومی انجام دهد. در طول این اقدام، پزشک از یک لوله تلسکوپی باریک و مجهز به چراغ برای مشاهده داخل رحم استفاده میکند. این تست میتواند به تشخیص مواردی مثل اندومتریوز کمک کند. دیگر تستهای مورد استفاده سونوگرافی و MRI را شامل میشود.
درمان منومتروراژی
درمان منومتروراژی به علت آن بستگی دارد. برای مثال، ممکن است عمل جراحی برای خارج کردن فیبروئیدها توصیه شود. لیزر، هیسترکتومی، یا عمل جراحی برداشتن رحم ممکن است در مورد زنانی که مایل به بچهدار شدن نیستند یا سالهای بچهآوری زندگی را پشت سر گذاشتهاند مورد استفاده قرار گیرد.
وقتی هیچ علت شناخته شدهای برای منومتروراژی مطرح نباشد خط مقدم درمان به طور معمول استفاده از دارو درمانی است. برخی گزینههای معمول در این مورد عبارتند از:
• قرصهای کنترل بارداری برای تنظیم سطح هورمون
• درمان پروژستین. پروژستین یک ویرایش صناعی هورمون پروژسترون است که به شکل طبیعی در بدن تولید میشود. پزشک ممکن است مصرف پروژستین را به شکل قرص برای 21 روز متوالی با وقفهای 7 روزه یا استفاده از دستگاه رهش لوونورگسترول داخل رحمی (IUD) توصیه کند. لوونورگسترول نیز پروژستین است. پروژستین به باریک شدن دیواره رحم کمک کرده و بنابراین باعث کاهش میزان خون عادت ماهانه میشود.
• داروهای غیر استروئیدی ضد التهابی. در کنار تخفیف درد همراه منومتروراژی این داروها به انعقاد خون و محدود شدن جریان آن کمک میکنند.
وقتی بحث خونریزی عادت ماهانه در میان باشد، طیف موسوم به نرمال گسترده است. خونریزی شدید یا مکرر که به بر سلامت روانی یا فیزیکی تأثیر منفی بگذارد هرگز نرمال نیست.
متخصص زنان، میتواند منومتروراژی را تشخیص داده و درمان مؤثر را توصیه کند. در بسیاری موارد، اختلال مورد بحث به سرعت قابل مدیریت است. برخی علل زمینهای منومتروراژی میتوانند بر باروری تأثیر منفی بگذارند اما بسیاری از زنان در پی درمان اختلال مزبور میتوانند باردار شوند و با موفقیت وضع حمل کنند.