"میوم" رحم،درواقع تومورخوش خیمی است که ازعضلات صاف رحم به وجود میآید، در سایزها و تعداد مختلف و در هر قسمتی از رحم بروز می کند و بسیار شایع است.
عوامل مساعد کننده ایجاد میوم کاملا" شناخته نشدهاند، به جز این که هورمونهای جنسی که در سنین باروری از تخمدانها ترشح می شوند (استروژن و پروژسترون) در ایجاد و رشد آن مؤثرند. با این حال در مطالعات گوناگون ثابت شده است که قرصهای ضدبارداری (حاوی استروژن وپروژسترون) اثری در رشد و ایجاد آن ندارند، مگر این که برای اولین بار در اوایل دوره ی نوجوانی مصرف شوند. در این موارد احتمال بروز میوم اندکی افزایش می یابد. در مقایسه بین استروژن و پروژسترون، احتمالا" نقش پروژسترون بیشتر است. بنابر این در شروع بارداری نیز به همین دلیل میومها رشد سریعی خواهند داشت. اما در زمان یائسگی از رشد باز می مانند و رفته رفته کوچکتر می شوند. نژاد و ارث نیز از عوامل مساعد کننده در بروز آن شناخته شده اند. در میان سیاهپوستان و زنانی که مادر و یا خواهر مبتلا دارند، بیشتر دیده میشود. بعضی مطالعات از چاقی نیز به عنوان عامل مساعد کننده یاد می کنند، در حالی که برخی مطالعات دیگر آن را تأیید نکرده اند.
روش های تشخیصی میوم رحمی
میوم ها اغلب در حالی که بدون علامتاند به صورت تصادفی هنگام معاینه پزشک شناسایی میشوند. برای تأیید وجود و تعیین اندازه آن معمولا" پزشک درخواست سونوگرافی خواهدکرد. ممکن است پزشک در مورد بیماران مبتلا به نازائی از روش عکسبرداری هیستروسالینگوگرافی برای بررسی باز بودن لوله های رحمی و سالم بودن کاویته داخلی رحم استفاده کند. روش تشخیصی دقیقتر از سونوگرافی، از نظر تعیین محل و سایز تومور، MRI لگن می باشد. معمولا"درخواست آزمایش CBC میشود تا وضعیت بیمار از نظر خونریزی بیش از حد طبیعی (که از عوارض میوم است) بررسی گردد.
درمان میوم
روش درمانی منحصر به فرد به عنوان بهترین روش درمانی وجود ندارد. در واقع روشهای درمانی متنوعی مطرح است که بسته به شرایط هر فرد متفاوت خواهد بود.
درمان انتظاری
بسیاری از زنانی که رحم میوماتو دارند هیچ نوع علامت و شکایتی مربوط به آن را عنوان نمی کنند. در این صورت درمان انتظاری بهترین انتخاب است، زیرا فیبروم ها، خوش خیم هستند و معمولاً رشد آهسته ای دارند و یا اصلاً رشد نمیکنند و پس از شروع دوران یائسگی هم که سطح هورمونها پایین میآید، به تدریج کوچکتر میشوند.
درمان های دارویی
پزشک با کمک داروها می تواند سیکلهای عادت ماهیانه را نظم دهد و علائمی نظیر خونریزی شدید، عادت ماهیانه و فشار لگن را بهبود ببخشد. داروها نمیتوانند میوم را از بین ببرند، اما بعضی از داروها می توانند میوم را کوچک کنند؛ ازقبیل:GNRH آگوئیستها. این گروه داروها که در ایران به نام "دکاپپتیل" و "دیفرلین" در دسترس اند، با کاهش سطح استروژن و پروژسترون وضعیت یائسگی موقت را ایجاد می کنند. پس از قطع عادت ماهیانه، فیبرومها کوچک شده و کم خونی بهبود می یابد. این داروها را ممکن است پزشک قبل از جراحی برای کوچک کردن سایزمیوم، تجویز کند. عارضه شایع آن گرگرفتگی است. در مصرف طولانی مدت (بیشتر از یکسال) استئوپروز یا پوکی استخوان بروز خواهد کرد. داروهای دیگر نظیر OCP(قرصهای ضدبارداری)جهت کنترل و نظم عادت ماهیانه موثرند. داروهای نظیر مفنامیک اسید که هورمونی نیستند در کاهش درد و خونریزی می توانند مفید باشند.
روش های جراحی
جراحی هیسترکتومی به عنوان آخرین راه درمان در نظر گرفته می شود. خارج کردن کامل رحم برای آنهایی که خواهان فرزند دیگری نیستند و در سنین بالاتر، می تواند روش مناسبی باشد.
میومکتومی
روش خارج کردن میوم به تنهایی و با حفظ رحم گفته می شود. روش میومکتومی از راه شکم برای میومهایی که بزرگ و یا عمیق اند و لایه های داخل رحم را درگیر کرده اند، انجام می شود. میوم های کوچک و با تعداد کم را می توان با روش لاپاروسکوپی و با برش کوچک شکمی خارج کرد. میوم های خیلی کوچک را که داخل حفره رحم وجود دارد با روش جراحی هیستروسکوپی میتوان خارج کرد. در این روش جراح وسیلۀ هیستروسکوپ را از طریق واژن و سرویکس وارد رحم میکند، درون رحم رامی بیند و میوم را با وسایل ظریفی بیرون میآورد.
در روش دیگری با کمک هیستروسکوپ اقدام به Endometrial Ablation می کنند. یعنی دیوارۀ داخلی رحم را با استفاده از "کوتر" از بین می برند. در این روش خونریزی مربوط به عادت ماهیانه متوقف شده و یا کاهش می یابد، ولی در سایز میوم تغییری حاصل نخواهد شد. روشهای دیگری نظیر آمبولیزاسیون شریان رحمی وجود دارد. در این شیوه، مواد کوچکی توسط رادیولوژیست وارد شریان رحمی می شود و با قطع جریان خون در میوم ها، رشد آنها متوقف شده و کوچک میشوند. این روش نیاز به برش جراحی ندارد، اما می تواند عوارضی نظیر از بین رفتن جریان خون تخمدانها و یا سایر ارگانهای لگن داشته باشد.