گونه‌های مختلف قرصهای ضد بارداری
در حال حاضر 3 نوع از این قرص‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد:
1) قرصهایی که دارای استروژن و پروژسترون بوده و با نام قرصهای ترکیبی Combined مورد استفاده قرار می‌گیرند.
2) قرصهای متوالی Sequential Pills که در آن‌ها اغلب، 14 تا 16 قرص اول از 21 قرص، تنها حاوی استروژن بوده و به 5 تا 7 قرص آخر از 21 قرص، هورمون پروژسترون نیز افزوده شده است.
3) قرصهای مینی پیل که فقط حاوی پروژسترون بوده و در برخی از بسته بندی‌های قرصهای ضدبارداری، به جای 21 قرص، 28 قرص وجود دارد؛ البته قرصهای 28 روزه در واقع همان 21 روزه هستند، با این تفاوت که 7 قرص بی اثر، حاوی آهن و ویتامین برای روزهای 22 تا 28 می‌باشد که در رفع کم‌خونی بسیار تاثیرگذار است.
امروزه بیشتر از نوع ترکیبی استفاده می‌شود که شامل دو جزء استروژنیک و پروژستونی می‌باشد.
از قرصهای ترکیبی استروژنیک، می‌توان به مسترانول (Mestranol) و اتینیل استرادیول (Ethinylestradiol) و از پروژسترون‌دار به ترکیباتی نظیر: اتینودیول دی‌استات (Ethinynodiol Diacetate)، نوراتیندرون (Norethindrone) و نوراتیندرون استات (Norethindrone acetate) اشاره کرد.
نحوه تجویز قرص:
* به دلیل متفاوت بودن کیفیت بیولوژیکی هورمون قرصهای ضد بارداری در افراد، تجویز این قرص کار آسانی نمی‌باشد.
* افرادی که به عوارض عدم تعادل هورمون در بدن مبتلا هستند، پزشک نوع خاصی از این قرص را تجویز می‌کند.
* به طور کلی پزشک با مشاهده شرایط جسمانی بیمار، نوع خاصی را برای وی تجویز می‌کند تا کمترین عوارض را داشته باشد و همچنین با عوض کردن نوع قرص، عوارض ذکر شده نیز از بین می‌رود.
عوارض:
* آکنه (جوش صورت)
* تهوع و استفراغ
* افزایش وزن بی دلیل
* سردرد و میگرن
* افزایش فشار خون
* ورم قرنیه چشم
* حساسیت پستان‌ها
* بروز اختلالات روحی و پرخاشگری
* ورم در برخی از اعضای بدن
* خستگی مفرط و بروز علائم افسردگی
* لکه بینی و خونریزی
در این صورت پزشک برای تسکین و از بین بردن بر خی از علائم، یا نوع قرص را تغییر می‌دهد و یا روشهای دیگر پیشگیری از بارداری را پیشنهاد می‌کند.
موارد منع مصرف:
-فرد با سابقه فشار خون بالا
-فرد با وجود سردرد میگرنی همراه با اورا
- سابقه ترومبوفلبیت و تشکیل لخته در عروق
- آمبولی ریه
- سکته مغزی
- ابتلا به بیماریهای مربوط به عروق کرونر
- اختلال در عملکرد کبد
- سرطان پستان و رحم
- بیماریهای بدخیم مربوط به تخمدان
- سرطان‌های وابسته به استروژن
- خونریزی دستگاه تناسلی
- حاملگی و آدنوم کبد
موارد احتیاط:
* وجود تومور در رحم
* افزایش فشار خون
* صرع
* نامنظم بودن قاعدگی
* دیابت قندی
* سنین 25 یا بالاتر به ویژه در افرادی که مبتلا به چاقی، فشار خون و دیابت هستند.
* افرادی که سیگاری هستند، به خصوص اگر سن آن‌ها از 35 سال بیشتر باشد.
زمان مراجعه به پزشک:
* تورم یا درد شدید در پاها
* زردی پوست یا چشم‌ها
* بروز درد در ناحیه شکم، سینه و بازو
* اختلال در نفس کشیدن
* اختلال در بینایی
تاثیر قرصهای ضد بارداری:
چنانچه این نوع از قرص‌ها به صورت منظم و با یک برنامه ریزی مناسب زمانی مصرف شوند، تا 99 درصد تاثیرگذار می‌باشند. می‌توان این گفت که از هر هزار نفر زن در صورتی که مرتب از قرصهای ضد بارداری استفاده کنند، یک نفر در عرض یکسال حامله خواهد شد. البته به دلیل فراموشی و تعویض قرص، میزان موفقیت از 1% تا 6/2 درصد در سال متغیر است.
قرصهای خوراکی ترکیبی پیشگیری از بارداری:
این قرص‌ها یکی از عمومی‌ترین روشهای پیشگیری از بارداری تلقی می‌شوند که تخمک‌گذاری (آزاد شدن ماهیانه یک تخمک از تخمدان‌ها) را به وسیله اثر ترکیبی هورمون‌های استروژن و پروژسترون مهار می‌کند.
اگر خانمی به خاطر آورد که هر روز در یک ساعت معین از این قرص مصرف می‌کند، شانس باردار شدن او به مراتب کاهش می‌یابد. اما در صورتی که همین خانم بعضی داروها مانند آنتی بیوتیک‌های خاص را مصرف کند، میزان اثر بخشی قرص به مراتب کاهش می‌یابد.
قرصهای ضد بارداری قادرند در منظم شدن عادت ماهانه تاثیر زیادی داشته باشند؛ البته این قرص‌ها اثر حفاظتی علیه بیماریهای التهابی لگن، سرطان‌های تخمدان و لایه داخلی رحم نیز دارند.
مصرف این گونه از قرص‌ها باید با مشاوره با یک کارشناس بهداشتی انجام گردد؛ چرا که ممکن است برخی از خطرات را نیز در حین مصرف به همراه داشته باشد.