بعضی از زنان بعد از اولین عادت ماهانهشان شروع به مشاهده علائم این سندورم می کنند اما برخی دیگر زمانی متوجه آن می شوند که اضافه وزن پیدا کنند یا برای باردار شدن با مشکل مواجه شوند. از جمله رایجترین علائم این سندروم، عبارتند از:
قاعدگی نامنظم
وقتی تخمکگذاری اتفاق نیفتد دیواره رحم نمی تواند هر ماه فرو بریزد. در نتیجه خانمهایی که مبتلا به سندروم PCOS هستند کمتر از هشت بار در سال عادت ماهانه می شوند.
رشد موهای زائد
بیش از 70 درصد کسانی که به این سندروم مبتلا هستند روی صورت و بدنشان (از جمله کمر، شکم و سینه) موی زائد درمی آورند.
کچلی مردانه
موی سر بعضی از خانمهای مبتلا به PCOS نازک می شود و به مرور می ریزد (شبیه به الگوی ریزش موی مردان).
خونریزی شدید
در این حالت دیواره رحم برای مدت طولانیتری بازسازی می شود و به همین خاطر، دورههای قاعدگی شدیدتر از حالت عادی خواهند بود.
جوش
هورمونهای مردانه می توانند پوست فرد را از حالت عادی چرب تر کنند و باعث جوش زدن در ناحیههای مثل صورت، سینه و بالای کمر شوند.
تیره شدن پوست
ممکن است لکههای تیرهای در خطوط بدن، مثل زیر سینه ها، ران ها و گردن مشاهده شود.
سر درد
تغییر در هورمون در برخی از زنان باعث ایجاد سردرد می شود.
اضافه وزن
هشتاد درصد از افراد مبتلا به PCOS، اضافه وزن دارند.
عوارض سندرم تخمدان پلی کیستیک بر روی بدن
وجود سطح بالای آندروژن می تواند بر باروری و جنبههای دیگر سلامت فرد تاثیر بگذارد.
ناباروری
یک زن برای اینکه باردار شود باید بتواند تخمکگذاری کند. خانمهایی که به طور منظم تخمکگذاری نمی کنند تخمهای زیادی آزاد نمی کنند و در نتیجه شانس بارور شدنشان کاهش می یابد. طبق تحقیقات سندروم تخمدان پلیکیستیک یکی از اصلیترین دلایل ناباروری در زنان است.
سندروم متابولیک
هشتاد درصد از افراد مبتلا به PCOS چاق هستند یا اضافه وزن دارند. چاقی و PCOS هر دو ریسک قند خون، فشار خون، افزایش کاسترول بد (LDL) و کاهش کلسترول خوب (HDL) را بیشتر می کنند.
وقتی فردی همه این علائم را داشته باشد، اصطلاحا می گوییم به سندروم متابولیک دچار شده و ریسک بیماریهای قلبی، دیابت و سکته قلبی در این افراد افزایش می یابد.
وقفه تنفسی در خواب
این عارضه زمانی اتفاق می افتد که فرد در هنگام خواب دچار وقفه تنفسی شود و خوابش را مختل کند. وقفه تنفسی در زنانی که اضافه وزن داشته باشند رایج تر است، بخصوص اگر مبتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک هم باشند. احتمال وقفه تنفسی در زنان چاقی که PCOS دارند 5 تا 10 برابر بیشتر از زنانی است که مبتلا به این سندروم نیستند.
سرطان پوسته داخلی رحم (آندومتر)
در دوران تخمکگذاری دیوارههای رحم شروع به ریزش می کنند. حال اگر فرد هر ماه تخمکگذاری نکند بازسازی دیواره رحم بیشتر شده و رحم زخیم تر می شود. زخیم شدن دیواره رحم احتمال ابتلا به سرطان آندومتر را افزایش می دهد.
افسردگی
تغییر سطح هورمون ها و همچنین علائمی مانند رشد موی زائد می تواند تاثیر مخربی بر احساسات فرد بگذارند. خیلی از خانمهایی که مبتلا به این سندروم هستند درنهایت دچار افسردگی و اضطراب می شوند.
راه های تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک
وقتی زنان حداقل دو تا از علائم زیر را داشته باشند پزشک تشخیص می دهد که مبتلا به سندروم تخمدان پلیکیستیک هستند:
-
سطح بالای آندروژن
-
نامنظم بود چرخههای قاعدگی
-
وجود کیست در تخمدان ها
علاوه بر این موارد پزشک درباره رشد موهای زائد، جوش صورت و اضافه وزن هم از فرد سوالاتی می پرسد. پزشک همچنین می تواند با معاینه مدخل رحم به خیلی از مشکلات مربوط به تخمدان و بخشهای دیگر دستگاه تولید مثل پی ببرد. در این معاینه پزشک با دستکش واژن فرد را باز می کند تا مطمئن شود هیچ مورد مشکوکی در تخمدان و رحم وجود ندارد.
پزشک ها همچنین می توان با گرفتن آزمایش خون میزان هورمون ها را تشخیص دهند. حتی می توانند با تست خون میزان کلسترول، انسولین و تریگلیسرین بدن را هم بررسی کنند و مطمئن شوند فرد دچار عارضههایی مثل دیابت یا بیماری قلبی نباشد.
پزشک حتی می تواند با استفاده از سونوگرافی فولیکولهای غیرعادی و سایر مشکلات مربوط به تخمدان و رحم را هم بررسی کند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک و بارداری
سندروم تخمدان پلیکیستیک چرخه عادی قاعدگی را مختل می کند و باعث می شود فرد نتواند راحت باردار شود. بین 70 تا 80 درصد از زنان مبتلا به PCOS مشکل باروری دارند.
این عارضه می تواند احتمال مشکلات مربوط به بارداری را هم افزایش دهد. خانمهایی که سندروم تخمدان پلیکیستیک دارند دو برابر زنان دیگر بیشتر احتمال دارد بچه ناقص به دنیا بیاورند. احتمال سقط خودبهخودی، فشار خون و دیابت بارداری هم در این افراد بیشتر از دیگران است.
با این حال، زنانی که مبتلا به PCOS هستند می توانند با کمک روشهای درمانی باروری، میزان تخمکگذاری خود را افزایش دهند و باردار شوند. کاهش وزن و کاهش قند خون می تواند احتمال مشکلات بارداری را در این افراد به حداقل برساند و کمکشان کند کودک سالمی به دنیا بیاورند.
درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک
قرصهای جلوگیری بارداری و داروهای دیگر می توانند چرخه قاعدگی فرد را منظم کرده و برخی از علائم PCOS از جمله جوش صورت و رشد موی زائد را از بین ببرند.
درمان پلی کیستیک با قرص ضد بارداری
استفاده روزانه هورمون استروژن و پروژسترون می تواند باعث تعادل هورمون ها، منظم شدن فرایند تخمکگذاری، کاهش علائمی از جمله رشد موی زائد و مراقبت در برابر سرطان پوسته داخلی رحم شود. این داروهایی هورمونی را می توان به صورت قرص، حلقه واژنی یا چسب مصرف کرد.
درمان پلی کیستیک با متفورمین
متفورمین Glucophage) و (Fortamet دارویی است که برای درمان دیابت نوع دو از آن استفاده می شود. این دارو می تواند با افزایش سطح انسولین، سندروم PCOS را هم درمان کند.
در یکی از مطالعات انجام شده نشان داده شد که مصرف متفورمین در کنار ورزش و تغییر رژیم غذایی به کاهش وزن، کاهش قند خون و منظمسازی چرخه قاعدگی کمک می کند و از ورزش و رژیم تنها اثرگذاری بیشتری دارد.
درمان پلی کیستیک با کلومیفن
کلومیفن (کلومید) نوعی داروی باروری است که می تواند برای باردار شدن به زنان مبتلا به PCOS کمک کند. با این حال، این دارو احتمال تولد دوقلو یا چندقلو را افزایش می دهد.
عمل جراحی
اگر روشهای درمانی دیگر پاسخگو نباشند، نوبت به عمل جراحی می رسد. سوراخ کردن تخمدان (Ovarian drilling) فرایندی است که در آن یا استفاده از لیزر یا سوزنی نازک سوراخهایی را روی تخمدان ایجاد می کنند تا فرایند تخمکگذاری را بازسازی کنند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.