از روز آغاز خونریزی تا زمان تخمک‌گذاری را فاز فولیکولی چرخۀ عادت ماهانه می‌نامند. در طول فاز فولیکولی، فولیکولها شروع به رشد و آماده‌سازی و بلوغ یک تخمک برای آزاد شدن می‌کنند. در روز اول چرخۀ عادت ماهانه و فاز فولیکولی، پوشش ضخیم رحم یا آندومتر شروع به فرو ریختن می‌کند. شما این خونریزی را به عنوان خونریزی قاعدگی می‌شناسید. یک دورۀ قاعدگی طبیعی می‌تواند سه تا شش روز طول بکشد. بیشتر میزان خونی که در دورۀ قاعدگی از دست می‌دهید، در طول سه روز اول اتفاق می‌افتد.
همچنین بدانید هورمون FSH (هورمون تحریک کننده فولیکول) توسط غده هیپوفیز تولید و منتشر می شود. این هورمون است که باعث رشد فولیکول ها می شود.
با افزایش اندازه فولیکول ها ، استروژن بیشتری آزاد می کنند. سطوح بالاتر استروژن غده هیپوفیز را آهسته می کند تا تولید FSH کند شود. حتی اگر شما با پنج یا شش فولیکول شروع کرده باشید ، فقط یک (و گاهی اوقات دو) فولیکول به بلوغ می رسند. سطح پایین تر FSH باعث می شود که فولیکول های کوچکتر آهسته تر رشد کنند و یا حتی رشد آنها را متوقف کنند ، در حالی که فولیکول بزرگتر رشد خود را ادامه می دهد. سرانجام ، یک فولیکول غالب می شود. دیگران متوقف می شوند و می میرند. هنگامی که فولیکول به حداکثر اندازه خود نزدیک می شود ، استروژن بیشتری نیز آزاد می کند.
چرخه قاعدگی شما به دو قسمت اصلی تقسیم می شود: مرحله فولیکولار و مرحله لوتئال .
فولیکولها در چرخه قاعدگی : در مرحله فولیکول ، فولیکول ها در مرحله سوم رشد استخدام شده و فرآیندی را شروع می کنند که در نهایت منجر به تخمک گذاری خواهد شد. در حالی که چندین فولیکول در این دوره شروع به کار می کنند ، تنها یک (یا دو) به بلوغ کامل می رسند و یک تخمک رها می کنند. اگر داروهای باروری مصرف می کنید ، ممکن است چندین فولیکول به مرحله تخمک گذاری برسند.
فولیکول ها خودشان مسئول این موارد هستند:
-
تغذیه و محافظت از تخمک از طریق تخمک گذاری انجام می شود.
-
ترشح هورمونهای مهم تولید مثل
-
بعد از تخمک گذاری ، تبدیل به جسم لوتئوم می شود که هورمون های پروژسترون و استروژن را آزاد می کند.
مقادیر بسیار زیاد استروژن باعث تولید غده هیپوفیز و تولید LH یا هورمون لوتئینه کننده می شود.
این فولیکول را فشار می دهد تا آخرین مراحل رشد خود را انجام دهد.
سرانجام ، فولیکول باز می شود و یک تخمک رها می کند. این لحظه تخمک گذاری است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
فاز لوتئال (luteal phase) یا مرحله‌ی ترشحی به دنبال مرحله‌ی فولیکولی آغاز شده و آخرین مرحله‌ی چرخه‌ی قاعدگی می‌باشد. بعد از تخمک گذاری (Ovulation)، LH سبب می‌شود تا سلول‌های فولیکولی که پاره شده‌اند، رشد کرده و تشکیل توده‌ای به نام جسم زرد (Corpus luteum) را بدهند. جسم زرد یک غده‌ی درون‌ریز بزرگ است که بافت اندومتر رحم را با ترشح مقادیر زیادتر پروژسترون و مقادیر کم‌تر استروژن حفظ می‌کند. استروژن و پروژسترون هر دو باعث ایجاد یک مکانیسم خود‌تنظیمی منفی شده که ترشحFSH و LH را مهار می‌کنند. این خود تنظیمی از ایجاد فولیکول‌های جدید در مرحله‌ی لوتئال جلوگیری می‌کند. در صورتی که لقاح رخ دهد، تخمک بارور‌شده وارد رحم شده و در بافت اندومتر (آندومتر) لانه‌گزینی می‌کند. پس از لانه‌گزینی، سلول‌هایی که بعداً تبدیل به جفت می‌شوند شروع به ترشح هورمون بارداری یا HCG می‌نمایند. ترشح این هورمون با تحریک جسم زرد و ادامه‌ی ترشح هورمون پروژسترون در حقیقت چرخه‌ی قاعدگی را بر هم می‌زند. به این ترتیب اندومتر تخریب‌نشده و بارداری ادامه می‌یابد. از این رو وجود هورمون HCG به عنوان یک تست تشخیصی برای باردار بودن زنان استفاده می‌شود. در انتهای چرخه اگر لقاح صورت نگیرد، به‌دلیل کاهش سطح هورمون LH، جسم زرد تحلیل رفته و تبدیل به جسم سفید (Corpus albicans) می‌شود. با دفع شدن جسم سفید و تخمک، ترشح استروژن و پروژسترون به شدت کاهش یافته و چرخه‌ی قاعدگی بعدی آغاز می‌شود.
دو مرحله‌ی تخمک گذاری و لوتئال با اینکه جز مراحل تولید فولیکول به شمار نمی‌روند ولی برای تکمیل آن مطرح می‌شوند. لازم به یادآوری است که در هر چرخه‌ی قاعدگی، اولین روزی که خونریزی مشاهده می‌شود را روز اول چرخه یا سیکل در نظر می‌گیرند که حدوداً 14 روز بعد از آن تخمک گذاری اتفاق می‌افتد (در یک چرخه‌ی 28 روزه‌ی منظم).