تولید مثل تحت کنترل سیستمی است که هیپوتالاموس، غده هیپوفیز، تخمدانها و غدد دیگری چون غدد فوق کلیوی و غده تیروئید را دربرمیگیرد. مشکلات تخمکگذاری (مربوط به آزاد شدن تخمک) زمانی مشاهده میشود که یک بخش از این سیستم به خوبی عمل نکند. برای مثال شرایط زیر منجر به عدم تخمک گذاری یا کاهش آن میشود:
-
هیپوتالاموس هورمون آزاد کننده گنادوتروپین ترشح نمیکند. این هورمون غده هیپوفیز را به تولید هورمونهایی تحریک میکند که تخمدانها را به فعالیت وامیدارد و تخمکگذاری را القاء میکند.
-
غده هیپوفیز مقدار بسیار کمی از هورمون لوتئینه کننده یا هورمون تحریک کننده فولیکول تولید میکند.
-
تخمدانها استروژن بسیار کمی آزاد میکنند.
-
غده هیپوفیز مقدار زیادی پرولاکتین ترشح میکند. پرولاکتین بالا باعث پاین آمدن سطح هورمونهای القا کننده تخمک گذاری میشود.
-
غدد دیگر به خوبی عمل نمیکنند. برای مثال غدد فوق کلیوی بیش ازحد هورمونهای مردانهای مانند تستوسترون تولید میکند یا غدد تیروئید هورمونهای تیروئید بسیار زیاد یا بسیار کمی آزاد میکنند که وظیفه متعادل نگه داشتن غده هیپوفیز و تخمدانها را به عهده دارند.
مشکلات مربوط به تخمک گذاری از اختلالهای متعددی نشأت میگیرد که شایعترین آن سندرم تخمدان پلی کیستیک است که این عارضه معمولاً با اضافه وزن و تولید بیش از حد هورمونهای مردانه توسط تخمدانها همراه است.
دیگر علل عدم تخمکگذاری عبارت است از:
-
دیابت
-
چاقی
-
ورزش کردن شدید
-
مصرف بعضی داروها مانند استروژنها، ضدافسردگیها و پروژستینها
-
کاهش وزن
-
اضطراب و فشار روحی
گاهی اوقات یائسگی زودرس علت عدم تخمک گذاری است، در این حال منبع تخمکها در سنین پایینتر به اتمام میرسد. مشکل مربوط به تخمک گذاری غالباً منجر به ناباوری در بانوانی میشود که قاعدگی نامنظم دارند یا خونریزی ماهیانهشان قطع (آمنوره) شده است. در موارد معدودی نیز عدم تخمکگذاری منجر به ناباروری بانوانی میشود که قاعدگی منظم دارند، اما با هیچ یک از علائم قبل از پریود مانند دردناکی و حساسیت سینه، ورم کردن پایین شکم و تغییرات خلق و خو یا دمدمی مزاجی روبرو نمیشوند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
درمان باروری برای عدم تخمکگذاری
اکثر بانوان دچار اختلال تخمکگذاری برای درمان به متخصص زنان مراجعه میکنند و داروی خوراکی برای ایشان تجویز میشود. این داروها با هدف افزایش دادن میزان FSH (هورمون محرک فولیکول) و LH (هورمون لوتئینی کننده) در غده هیپوفیز تجویز میشوند تا پیامی مبنی بر تولید فولیکول را به تخمدان ارسال کنند و در نتیجه تخمکگذاری انجام شود.
نتایج پژوهشهای متعدد حکایت از آن دارد که تخمک گذاری اکثر بانوان مصرف کننده کلومیفن پس از مدتی منظم میشود و پس از سه تا شش سیکل درمان باردار میشوند.
اگر بیمار پس از سه سیکل مصرف کلومیفین همچنان تخمک گذاری نداشته باشد، یا باردار نشود، باید تحت معاینه و بررسی بیشتر قرار بگیرد.