یائسگی مردانه علائمی تقریبا شبیه یائسگی در زنان ایجاد می کند. اصطلاح یائسگی مردانه در واقع مشخصه تغییرات هورمونی مرتبط با سن است که به تدریج در تمام مردان ظاهر می شود.
علائم یائسگی مردانه کدام است؟
کاهش سطح تستوسترون مرتبط با افزایش سن باعث ظهور علائم یائسگی مردانه یا آندروپوز می شود. با بالا رفتن سن علاوه بر اینکه میزان تستوسترون خون کاهش می یابد، از حساسیت بافت ها به تستوسترون نیز کاسته می شود. کاهش طولانی مدت میزان تستوسترون خون، دارای اثرات سوء بر روی استخوان، عضله، مغز و چربیهای خون است.
کاهش میزان تستوسترون خون در مردان از حدود 30 سالگی شروع و پس از آن تقریبا هر سال یک درصد از میزان تستوسترون خون کاسته می شود. در 7 درصد مردان 60-40 ساله، و 70 درصد مردان 79-70 ساله، میزان تستوسترون خون کمتر از حداقل آن در افراد جوان خواهد بود. برای مردان و بخصوص کسانی که دارای رژیم غذایی فقیر و فعالیت بدنی کم هستند،
یائسگی مردانه همراه با کاهش:
عملکرد جنسی
سطح انرژی
تغییرات خلقی
تحلیل توده عضلانی
کاهش قدرت عضلانی
خستگی
تحریک پذیری
غالبا گرگرفتگی
همراه خواهد بود.
برخلاف زنان، شروع یائسگی در مردان غیر قابل پیش بینی و تدریجی است، و این سبب می شود که در تشخیص و درمان اینگونه مردان تعلل پیش آید.آندروپوز می تواند مردان را زودتر از سن 40 سالگی تحت تاثیر قرار دهد: بسته به تعدادی از عوامل از جمله:
رژیم غذایی
سطح فعالیت
ژنتیک تستوسترون
و ...
ممکن است علائم یائسگی مردانه حتی قبل از سن 40 سالگی خود را نشان دهد.
تستوسترون با افزایش سن کاهش میابد:
با افزایش سن بدن مردان، سطح تستوسترون به تدریج شروع به کاهش مداوم می کند و در اوایل ممکن است هیچ علامت مشخصی نداشته باشد. از سن 30 سالگی به بعد میزان این هورمون هر سال یک درصد کاهش می یابد و در مردان سن 70 سالگی میزان آن تقریبا 50 درصد کاهش یافته است.
خطر تصلب شرائین در مبتلایان به آندروپوز بیشتر است:
موضوع حائز اهمیت این است که در مردان میانسالی که میزان تستوسترون خون کاهش می یابد، خطر تصلب شرائین که پیش درآمد سکتة قلبی و مغزی است، بیشتر می شود. در حقیقت هورمون مردانه یک عامل حفاظتی در مقابل تصلب شرائین است.
برخی عوامل در کاهش میزان تستوسترون خون دخیل هستند، مثل:
سوء مصرف الکل
چاقی
بیماری قند
مصرف بعضی از داروها
تشخیص یائسگی در مردان می تواند مشکل باشد، چون تمامی علائم به یک باره ظاهر نمی شوند و بروز علائم تدریجی و در ضمن شدت علایم متغیر است.
یائسگی مردان بر کیفیت خواب اثر می گذارد:
یکی از نشانه های مشترک آندروپوز در مردان، بی خوابی، مشکل در به خواب رفتن و به طور کلی اختلال در چرخه خواب و بیداری است. برخی از مردان نیز از سطح کم انرژی و خستگی در طول روز شکایت دارند.
آندروپوز همراه با افسردگی غیر قابل توضیح است:
یکی از راه های تشخیص آندروپوز تغییرات احساسی غیر قابل توضیح است. به عنوان مثال کاهش سطح تستوسترون می تواند منجر به افسردگی شدید شود و حتی از دست دادن حافظه را نیز به همراه دارد. بسیاری از مردان نیز به عنوان یک بحران در اواسط زندگی، شاهد کاهش اعتماد به نفس در خود هستند.
افزایش وزن و آندروپوز:
افزایش وزن ناگهانی و یا افزایش چربی بدن از نشانه های دیگر آندروپوز است و آنهم به این دلیل که از دست دادن تستوسترون، منجر به تحلیل توده عضلانی و استخوان ها در مردان و زنان می شود.
آندوپوز همراه با فراموشی است:
فراموشی می تواند به دلایلی از جمله استرس، و مشغله فکری ایجاد شود اما در کنار علائمی مانند خستگی و کاهش میل جنسی نشان دهنده ظهور آندروپوز است.
نکاتی برای به تاخیر انداختن یائسگی مردانه:
برای اینکه یائسگی مردانه خفیف تر شود و شدت آن به تاخیر بیفتد، باید شیوه زندگی سالم باشد.
استعمال دخانیات
مصرف الکل
نداشتن تحرک
اضافه وزن
مصرف غذاهای ناسالم
بیماری های روانی و جسمی مانند فشار خون و دیابت
مصرف داروهای اعصاب و روانگردان
به تدریج باعث کاهش هورمون مردانه و ایجاد یائسگی زودرس مرد می شود.
بهترین درمان یائسگی مردانه، پیشگیری است و همه مردان باید کیفیت زندگی شان را به خصوص بعد از 40 سالگی افزایش دهند؛
ورزش کنند
غذاهای سالم بخورند
بیماری های زمینه ای مانند دیابت و فشار خون شان را کنترل کنند
در مواقعی هم که اختلالی در مسیر ترشحی تستوسترون وجود دارد، می توان با جایگزین کردن هورمون هایی مشکل بیمار را برطرف کرد اما وقتی برای مردی تشخیص یائسگی داده شد و میزان هورمون تستوسترون پایین بود، بهترین کار این است که درمان آغاز شود. درمان معمولا با تزریق هورمون تستوسترون است. البته تستوسترون به صورت ژل یا قرص هم وجود دارد که حتما باید با نظر پزشک مصرف شود.
راه های افزایش سطح تستوسترون خون:
کاهش وزن
خواب کافی
ورزش روزانه
ترک سیگار و الکل
مصرف مکمل روی
روی باعث کاهش فعالیت آنزیمی به نام آروماتاز می شود که مسئول تبدیل تستوسترون به استروژن است. روی در غذاهایی مانند دانه های روغنی، جگر و غذاهای دریایی نیز یافت می شود.
افزایش مصرف سبزیجات
روغن ماهی یا قرص امگا 3
اسید فولیک
ویتامین های ب کمپلکس
تخم مرغ
جوانه گندم
مدیریت استرس
کاهش مصرف چای، قهوه، سویا و گوشت قرمز