یائسگی پایان همیشگی قاعدگی و اتمام قابلیت باروری است که با سپری شدن ۱۲ ماه از آخرین پریود قاعدگی تعریف می‌شود. یائسگی معمولاً در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی رخ می‌دهد. سن میانگین برای یائسگی۵۱سال است. یائسگی یک فرآیند طبیعی است. با وجود اینکه یائسگی پایان باروری است اما زنان می‌توانند بعد از آن رابطه جنسی خود را ادامه دهند. برخی زنان یائسه احساس آزادی دارند زیرا دیگر نباید نگران حاملگی باشند. با این حال، علائم فیزیکی و روانی یائسگی می‌تواند باعث اختلال در خواب، گُر گرفتگی و کاهش سطح انرژی شود و در برخی زنان باعث ایجاد اضطراب، غمگینی و نا امیدی گردد. روش‌های مؤثربسیاری از درمان‌های هورمونی تا تغییر سبک زندگی برای درمان ویا تخفیف این علائم در دسترس هستند.
علائم یائسگی
در ماه‌ها و یا حتی سال‌ها بعد از یائسگی ممکن است علائم زیر تجربه شود:
در مواردی نادر ممکن است بیمار هر ماه دوره قاعدگی داشته باشد اما معمولاً پیش از یائسگی، پریودها غیر منظم است. جا افتادن دوره‌های قاعدگی قبل از یائسگی امری طبیعی است. باید دقت داشت که حتی در یک تا دو سال مانده به یائسگی، با وجود پریودهای نامنظم امکان حاملگی وجود دارد.
مطلب پیشنهادی: بارداری پس از یائسگی
مشکلات یائسگی
بعد از یائسگی احتمال ایجاد برخی مشکلات وجود دارد که شامل موارد زیر است:
-
بیماری‌های قلبی و عروقی: زمانی که سطح استروژن افت می‌کند احتمال ایجاد بیماری‌های قلبی-عروقی افزایش می‌یابد. در این شرایط ورزش کردن، داشتن تغذیه‌ای سالم و حفظ وزن بدن می‌تواند مفید واقع شود.
-
پوکی استخوان: این عارضه باعث می‌شود استخوان‌ها شکننده و ضعیف شده و احتمال شکستگی آن افزایش یابد. در سال‌های اول بعد از یائسگی، کاهش تراکم استخوان با سرعت بیشتری رخ می‌دهد که این امر احتمال بروز پوکی استخوان را افزایش می‌دهد.
-
بی‌اختیاری ادرار: پس از یائسگی، بافت واژن و رحم الاستیسیته خود را از دست می‌دهند که این امر می‌تواند باعث ایجاد حالت اضطرار برای دفع ادرار شود که منجر به از دست رفتن کنترل ادرار در صورت سرفه، خنده و یا عطسه می‌شود. با انجام برخی نرمش‌ها می‌توان ماهیچه‌های تحتانی لگن را تقویت نمود. همچنین با استفاده از استروژن‌های موضعی واژنی این علائم را کاهش داد.
مطلب پیشنهادی:افتادگی مثانه و بی اختیاری ادرار
درمان اختلالات یائسگی
یائسگی نیاز به درمان ندارد اما روش‌های درمانی جهت تسکین و بهبود علائم آن در دسترس هستند که می‌توانند برای پیشگیری از بروز عوارض مزمن نیز استفاده شوند. روش‌های درمانی شامل موارد زیر می‌باشند:
مطلب پیشنهادی:هورمون درمانی در یائسگی با قرص HT
-
استروژن واژینال: برای برطرف کردن خشکی واژن به طور مستقیم از پُماد یا قرص‌های واژینال استفاده می‌شود. این درمان باعث آزاد سازی مقدار کمی استروژن شده که توسط بافت واژن جذب می‌شود و بدین ترتیب مشکلات خشکی واژن، رابطه جنسی و بی‌اختیاری دفع ادرار را بهبود می‌بخشد.
-
دوز پایین ضد افسردگی: برخی داروهای ضد افسردگی می‌توانند گُر گرفتگی‌های یائسگی را کاهش دهند. این دوز پایین برای زنانی که نمی‌توانند برای درمان گُر گرفتگی از استروژن استفاده کنند و یا برای بیمارانی با اختلال در حالات رفتاری که نیاز به آنتی دپرسانت دارند، مفید خواهد بود.
-
گاباپنتین: این دارو برای درمان تشنج به کار می‌رود اما می‌تواند در کاهش گُر گرفتگی نیز مفید باشد. این دارو معمولاً برای بیمارانی که نمی‌توانند استروژن مصرف کنند و همچنین در زنان مبتلا به میگرن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
-
داروهای پوکی استخوان: بسته به نیاز فرد، پزشک می‌تواند داروهایی برای جلوگیری یا درمان پوکی استخوان تجویز کند. داروهای بسیاری در دسترس هستند که از میزان کاهش تراکم استخوان و احتمال شکستگی آن می‌کاهد.
قبل از تصمیم‌گیری برای انتخاب روش درمان باید با پزشک خود در مورد گزینه‌های ممکن، خطرات و فواید هر یک مشورت کرد. همچنین پیشنهاد می‌شود هر سال این گزینه‌ها را مجدداً بررسی شود زیرا ممکن است شرایط فیزیکی فرد دچار تغییراتی شده باشد.