آگاهی از انواع سرطان شایع زنان و تشخیص به موقع آنها سبب پیشگیری و آسانتر شدن درمان آن می شود. به همین دلیل در این مقاله به شرح بسیاری از سرطانهای شایع در زنان پرداختیم.
سرطان های شایع در زنان، سرطان هایی هستند که ارگان های تولیدمثل زنان را درگیر می کنند، از جمله سرطان های شایع در زنان می توان به سرطان دهانه رحم، سرطان تخمدان، سرطان رحم، سرطان واژن اشاره کرد. هر کدام از انواع سرطان های شایع در زنان، علائم و فاکتورهای خطر خاص خود را دارند، که در این مطلب به علائم انواع سرطان در زنان، راه های درمانی و نحوه تشخیص هر کدام از آن ها پرداخته شده است.
تشخیص و پیشگیری سرطان های شایع زنان
زنان باید به بدن خود توجه کنند و چکاپهای معمول مانند معاینه پستان ها و پاپ اسمیر را انجام دهند تا زمانی که علائمی متفاوت ایجاد می‌شوند متوجه شوند. علائم جدید نشان می‌دهد که چیزی در بدن تغییر کرده است که باید پس از مشاهده علائم به متخصص زنان مراجعه کنید.
سرطان دهانه رحم
در ۵۰ سال گذشته استفاده منظم از تست پاپ اسمیر برای غربالگری سرطان دهانه رحم، مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری را بیش از ۷۰٪ کاهش داده است. امید است با واکسیناسیون وسیع و استراتژی‌های غربالگری بهبودیافته، زنان کمتر و کمتر تحت تأثیر سرطان دهانه رحم قرار گیرند. سرطان دهانه رحم هنگامی رخ می‌دهد که سلول‌های غیرطبیعی در رحم از کنترل خارج می‌شوند. دهانه رحم قسمت پایین‌تر رحم است که به مهبل می‌رسد. سرطان دهانه رحم اگر به‌موقع تشخیص داده شود با موفقیت قابل درمان است. این سرطان معمولاً در مرحله بسیار اولیه از طریق آزمایش پاپ اسمیر تشخیص داده می‌شود.
بیماری تروفوبلاستیکی حاملگی (GTD)
بیماری تروفوبلاستیکی حاملگی یک اصطلاح برای گروهی از تومورهای مرتبط با بارداری است. مقدار اطلاعاتی که شما در زمان تشخیص دریافت می‌کنید می‌تواند غافلگیرکننده باشد.
بررسی تروفوبلاستیکی حاملگی (GTD)
بیماری تروفوبلاستی حاملگی (GTD) یک گروه نادر از تومورها است که پس از تخمک‌گذاری ایجاد می‌شود که منجر به تولید غیرطبیعی جفت می‌شود. بیش از ۸۰٪ موارد تروفوبلاستی حاملگی غیر سرطانی هستند. تمام اشکال تروفوبلاستی حاملگی را می‌توان درمان کرد، و در اکثر موارد درمان نتیجه‌بخش است. اکثر زنان مبتلا به تروفوبلاستی حاملگی می‌توانند بارداری طبیعی داشته باشند.
سه نوع اصلی از تروفوبلاستی حاملگی وجود دارد
-
ﻣﻮل ﻫﻴﺪاﺗﻴﻔﻮرم: مول هیداتیفرم (همچنین به‌عنوان بارداری مولار نامیده می‌شود) یک‌شکل از تروفوبلاستی حاملگی است و زمانی ایجاد می‌شود که لقاح یک سلول تخمک باعث حاملگی غیرطبیعی می‌شود. دو نوع حاملگی مولار، کامل و جزئی وجود دارد. بارداری مولار کامل زمانی ایجاد می‌شود که سلول تخمک لقاح نداشته باشد. حاملگی که حاوی هیچ جنینی نیست و شبیه کیست انگور مانند است که حفره رحم را پر می‌کند. حاملگی مولار جزئی زمانی اتفاق می‌افتد که بیش از یک اسپرم تخمک طبیعی را تحریک می‌کند و باعث می‌شود که حاملگی در هر دو جنین و جفت ناقص باشد. اصطلاح جزئی استفاده می‌شود زیرا جفت شامل هر دو بافت طبیعی و کیت‌های مشابه با مول‌های کامل دیده می‌شود. ۸۰ درصد از حاملگی‌های مولار خوش‌خیم هستند به این معنی که پس از اینکه از رحم خارج می‌شوند دیگر مشکلی برای فرد ایجاد نمی‌کنند. با این حال، در تقریباً ۲۰٪ از موارد بارداری مولار کامل و ۱ تا ۴٪ از مولار های جزئی، بافت مولار در داخل دیواره عضلانی رحم و یا به سایر قسمت‌های بدن، بیشتر ریه‌ها گسترش می‌یابد که نیاز به درمان دارد.
-
کریوکارسینوما: کریوکارسینوما یک فرم بسیار بدخیم تروفوبلاستی حاملگی است که به‌سرعت در سراسر بدن گسترش می‌یابد و نیاز به درمان فوری و جدی دارد. این مشکل ممکن است از حاملگی مولار یا از بافتی که در رحم پس از سقط‌جنین یا زایمان باقی‌مانده است شروع شود. کریوکارسینوما بیماری خیلی شایع نیست و هر ۲۰،۰۰۰ تا ۴۰،۰۰۰ بارداری در یک نفر اتفاق می‌افتد.
-
تومور تروفوبلاستیک جفتی: تروفوبلاستی حاملگی جفتی نوع بسیار نادر از بیماری است که در رحم در محل اتصال جفت اتفاق می‌افتد. این تومورها به لایه عضلانی رحم نفوذ می‌کنند و معمولاً به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند.
سرطان صفاقی اولیه
سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های ناحیه‌ای از بدن به‌طور غیرطبیعی رشد می‌کنند. سرطان صفاقی اولیه (PPC) یک سرطان نسبتاً نادر است که بیشتر در زنان ایجاد می‌شود و یک منبع نزدیک از سرطان تخمدان اپیتلیال است که شایعترین نوع بدخیمی است که بر تخمدان‌ها اثر می‌گذارد. علت سرطان صفاقی اولیه ناشناخته است. زنان باید بدانند که حتی اگر تخمدان آنها برداشته شود ممکن است به سرطان صفاقی اولیه مبتلا شوند. حفره شکمی و سطح تمام‌اندام‌های شکمی در یک بافت مرطوب و درخشان سلفون مانند به نام صفاق پوشیده شده است. صفاق نه‌تنها اندام‌های شکم را محافظت می‌کند، بلکه از چسبیدن آنها به یکدیگر و از بین رفتن آنها جلوگیری می‌کند و به آنها اجازه می‌دهد در شکم به‌راحتی حرکت کنند. سلول‌های زیر جلدی صفراوی از یک نوع سلول تشکیل‌شده است که سطوح تخمدان و لوله‌های فالوپ را می‌پوشانند. برخی از سلول‌های صفاقی در معرض تبدیل به سلول‌های سرطانی قرار می‌گیرند و وقتی این اتفاق می‌افتد، نتیجه سرطان صفاقی اولیه است. این می‌تواند در هر نقطه از حفره شکم اتفاق افتد و روی سطح هر عضو موجود در آن تأثیر می‌گذارد. سرطان صفاقی اولیه با سرطان تخمدان فرق دارد زیرا در سرطان صفاقی اولیه تخمدان معمولاً فقط به حداقل میزان سرطان مبتلا می‌شود.
سرطان لوله فالوپ
لوله‌های رحم یا فالوپ ساختارهایی هستند که در بالای رحم قرار دارند و بخشی از دستگاه تناسلی زنانه هستند. این عضو دو لوله ساده است که در دو طرف انتهای فوقانی رحم قرار دارند. انتهای این لوله از طرف تخمدان باز است. تخمک پس از تخمک‌گذاری و خروج از تخمدان از طریق لوله‌های فالوپ وارد رحم می‌شود. سرطانهای لوله فالوپ نیز نسبتاً نادر و بسیار نزدیک به سرطان تخمدان و سرطان صفاقی اولیه است. آنها مشترکات زیادی دارند و داده‌های در حال ظهور حاکی از آن است که بسیاری از سرطان‌هایی که پیش‌ازاین سرطان تخمدان به نظر می‌رسیدند ممکن است سرطان لوله‌های رحم یا فالوپ بوده باشند. اگرچه علائم بالینی سرطان لوله‌های رحم یا فالوپ بسیار شبیه به سرطان تخمدان و سرطان صفاقی اولیه است، برخی از تفاوت‌ها نیز وجود دارد. سرطان لوله فالوپ درون (لومن) لوله فالوپ ظاهر می‌شود . درگیری تخمدان نیز اتفاق ثانویه است، اما معمولاً انقدر گسترده است که نمی‌توان گفت که آیا شروع آن از تخمدان بوده و به لوله فالوپ گسترش‌یافته یا بالعکس است. از این‌رو، بسیاری از سرطانهای لوله فالوپ ممکن است به‌عنوان سرطان تخمدان طبقه‌بندی شوند. زمانی که لوله فالوپ به دلیل سرطان متورم می‌شود مایعی شبیه به آسیتیت تولید می‌شود که می‌تواند به داخل رحم نشت کند و منجر به تخلیه مایع واژی نال شود.
سرطان تخمدان
سرطان زمانی رخ می‌دهد که سلول‌ها در ناحیه‌ای از بدن به‌طور غیرطبیعی رشد می‌کنند. سرطان تخمدان شایعترین سرطان در میان زنان است. سه نوع سرطان تخمدان وجود دارد:
-
سرطان اپی تلیال تخمدان
-
سرطان در سلول‌های ژرمینال
-
سرطان سلول استرومال
سرطان اپی تلیال تخمدان شایعترین نوع است و ۸۵ تا ۸۹ درصد از سرطانهای تخمدان را تشکیل می‌دهد. این نوع سرطان در سطح تخمدان در سلول‌های اپی تلیال شکل می‌گیرد و چهارمین مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در بین زنان است و مرگ‌ومیر بیشتری نسبت به سایر سرطانهای سیستم تولید مثل زنان دارد. از سوی دیگر، سرطان سلول‌های ژرمینال شکل غیرمعمول سرطان تخمدان است که فقط حدود پنج درصد سرطان تخمدان را تشکیل می‌دهد. سرطان سلول‌های ژرمینال در سلول‌هایی که تخمک‌های تخمدان را تشکیل می‌دهند شروع می‌شود. این سرطان معمولاً در دختران نوجوان و زنان جوان یافت می‌شود و معمولاً تنها یک تخمدان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سرطان سلول استرومال که بیماری نادر است نیز در سلول‌هایی که هورمون‌های زنانه تولید می‌کنند و بافت‌های تخمدان را نگه می‌دارند، شروع می‌شود. سرطان پستان و سرطان تخمدان (HBOC) یک بیماری ارثی است که به علت جهش در ژن BRCA1 و BRCA2 ایجاد می‌شود.
سرطان رحم یا آندومتر
همان‌طور که گفته شد سرطان زمانی رخ می‌دهد که سلول‌ها در ناحیه‌ای از بدن به‌صورت غیرطبیعی رشد می‌کنند. اندومتریوم لایه پوششی حفره رحمی است که بیشتر سرطانهای رحم به دلیل تغییرات سرطانی در پوشش رخ می‌دهد. در شایعترین نوع سرطان رحم، سرطان آندومتر، سلول‌های پوشش انسدادی از کنترل خارج می‌شوند، ممکن است در عضله رحم نفوذ کنند و گاهی اوقات در خارج از رحم (تخمدان، گره‌های لنفاوی، شکم) گسترش پیدا می‌کنند. سارکوم های رحم نوعی سرطان رحم هستند که در آن سلول‌های بدخیم در عضله رحم یا در شبکه سلول‌های حمایت‌کننده در پوشش رحم (سارکوم های استرومال و کارسینوسارکوما) تشکیل می‌شوند. فقط حدود ۵٪ از سرطانهای رحم، سارکوم رحمی هستند اما آنها تمایل به رفتار بالینی تهاجمی بیشتری دارند و می‌توانند به‌سرعت گسترش پیدا کنند.
سرطان واژن
سرطان واژن از واژن و لوله عضلانی شروع می‌شود. لوله عضلانی، که کانال تولد نیز نامیده می‌شود، اندام‌های تناسلی را به رحم متصل می‌کند. اکثر این سرطانهای زنان در پوشش واژن هستند و معمولاً بین زنان ۵۰ تا ۷۰ ساله تأثیر می‌گذارند. سرطان واژینال اولیه یکی از نادرترین سرطانهای زنان است. از آنجایی که بسیاری از سرطانهای واژن با انواع ویروس پاپیلوما مرتبط هستند، می‌توان از سرطان واژن با تزریق واکسن‌های پیشگیری از سرطان دهانه رحم نیز جلوگیری کرد.
سرطان مهبل یا وولو
سرطان مهبل یا وولو یک تومور نادر در آخرین آمار مربوط به سرطان است. این سرطان در اندام خارجی تناسلی زن تشکیل می‌شود. وولو شامل لب‌های درونی و بیرونی مهبل (واژن)، کلیتوریس و دهانه واژن و غدد آن است. خوشبختانه این سرطان اگر در مرحله اول تشخیص داده شود، به‌راحتی قابل درمان است. با این حال، درمان می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر فرم بدن، عملکرد جنسی، و همچنین عملکرد مثانه و رکتوم داشته باشد. انسداد لنفاوی اندام پایینی، یک نوع تورم مزمن که منجر به اختلال در تخلیه لنفاوی در کشاله ران می‌شود، عوارض طولانی‌مدت دارد و عمدتاً غیرقابل‌برگشت است. حفاظت از عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)، ازجمله واکسیناسیون HPV خطر ابتلا به سرطان وولو را کاهش می‌دهد. بررسی ولوو برای مشاهده تغییرات توسط خانم در خانه یا توسط متخصص زنان در طی معاینه سالانه لگن می‌تواند منجر به تشخیص بیماری پیش تهاجمی یا سرطان اولیه ولو شود. تغییرات مشکوک یا غیرقابل توضیح در مورد ولوو باید بیوپسی شود.
سرطان پستان
سرطان پستان شایعترین سرطان مهاجم در زنان است و دومین علت اصلی مرگ‌ومیر در زنان پس از سرطان ریه است.
-
علائم شامل یک توده یا ضخیم شدن سینه و تغییر در پوست یا نوک پستان می‌باشد.
-
عوامل خطر می‌تواند ژنتیکی باشد، اما برخی از عوامل سبک زندگی، مانند مصرف الکل باعث می‌شود احتمال بیشتری وجود داشته باشد.
-
طیف وسیعی از درمانها از قبیل جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی در دسترس است.
-
بسیاری از تومورهای پستان سرطانی نیستند اما هر زنی که در مورد توده یا تغییر نگران می‌شود باید به پزشک مراجعه کند.
سرطان مثانه
سرطان مثانه مدت‌هاست که بیماری مردان مسن‌تر است. اگرچه این سرطان در مردان بیشتر شایع است اما مطالعات نشان داده‌اند که زنان بیشتر احتمال دارد که تومورهای پیشرفته‌تر را داشته باشند. بر اساس گزارش منتشرشده توسط موسسه ملی سرطان، میزان بقای زنان مبتلا به سرطان مثانه در مقایسه با مردان در تمام مراحل بیماری پایین‌تر است.
-
سرطان مثانه می‌تواند زنان را در هر سنی تحت تأثیر قرار دهد.
-
سیگار کشیدن بزرگ‌ترین عامل خطر است. سیگاری‌ها دو برابر بیشتر از افراد غیر سیگاری احتمال دارد به این بیماری مبتلا شوند.
-
علائم سرطان مثانه ممکن است با عفونت مثانه یکسان باشد و این دو مشکل ممکن است با یکدیگر همراه شوند. اگر علائم بعد از درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها ناپدید نشوند برای ارزیابی بیشتر برای تائید وجود سرطان مثانه پیگیر باشید.
-
سرطان مثانه دارای بیشترین میزان عود، بین ۵۰ تا ۸۰ درصد، در بین انواع سرطان‌ها است.
بهترین دفاع در برابر سرطان
پیشگیری از سرطان بهترین دفاع در برابر سرطان است. دانستن در مورد سرطان و آنچه شما می‌توانید برای کمک به کاهش خطر ابتلا به آن انجام دهید می‌تواند زندگی شما را نجات دهد. نکته مهم بعدی تشخیص زودهنگام است. تشخیص سرطان در مراحل اولیه و قبل از گسترش آن به شما بیشترین شانس برای درمان را می‌دهد.
با کنترل وضعیت سلامتی خود خطر ابتلا به سرطان را کاهش دهید
-
تنبلی را کنار بگذارید.
-
به وزن سالم برسید و آن را حفظ کنید.
-
با انجام فعالیت بدنی منظم فعال بمانید.
-
مقدار زیادی میوه و سبزیجات سالم بخورید.
-
از پوست خود محافظت کنید.
-
خود، سابقه خانوادگی و خطرات ژنتیکی و ارثی پیش رو را بشناسید.
-
بررسی‌های منظم و تست غربالگری سرطان را انجام دهید.