جهت بارداری موفق لازم است عوامل بسیاری دست به دست هم دهند تا بارداری رخ دهد. در حقیقت عمل لقاح اولین مرحله از یک راه طولانی برای بارداری است و باید عوامل تعیین کننده بسیاری از جمله سلامت رحم و سیکل قاعدگی منظم باید وجود داشته باشد تا تضمین کننده سلامت تخمک باشند. از دیگر عوامل مهم در بارداری آندومتر و اندازه ضخامت آن است.
آندومتر چیست؟
قسمت داخلی دیواره رحم از غشاءهای موکوسی تشکیل شده است. این پوشش مخاطی آندومتر نام دارد. آندومتر از دو لایه تشکیل شده است. لایه اول یا لایه فانکشنال، لایه کارکردی است که در هر دوره از پریود فرو می ریزد. لایه دیگر لایه پایه است که همیشه در رحم وجود دارد. ضخامت آندومتر بسته به چرخه قاعدگی تغییر می‌کند.
برای بارداری موفق ضخامت طبیعی آندومتر چقدر باید باشد؟
لایه آندومتر به خودی خود بسیار نازک است. نزدیک به انتهای چرخه قاعدگی وقتی که لایه بالایی کاملا می ریزد، لایه باقیمانده به اندازه 1 میلی متر است. وقتی که چرخه تخمک گذاری بعدی آغاز می‌شود سلول‌ها لایه کارکردی بعدی را روی آن تشکیل می‌دهند. این لایه از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما ضخامت نرمال اندومتر برای باردار شدن معمولا حدود 8 میلی متر است که باید برای حفظ تخمک بارور شده به 15 میلی متر برسد.
چه عواملی سبب کاهش ضخامت آندومتر می شود؟
آندومتر به دلایل بسیاری می تواند نازک شود که در اینجا به مهمترین دلایل آن را ذکر می کنیم:
جریان ضعیف خون. اگر رحم به قدر کافی خون دریافت نکند، در ایجاد اندومتر دچار مشکل می شود و نمی تواند اندومتر ضخیم برای بارداری ایجاد کند. عدم جریان خون مناسب ممکن است به دلیل انحراف رحم ، فیبروم رحم، یا حتی به دلیل کم تحرکی ایجاد می‌شود.
عوارض جانبی داروهای باروری. بعضی از داروهایی که برای درمان نازایی و تحریک تخمک گذاری استفاده می‌شوند ممکن است عوارضی داشته باشند که باعث نازک شدن آندومتر شود.
سرعت رشد نامناسب آندومتر. به طور کلی، مشاهده شده است که ضخامت کمتر از 6 میلی متر مانع از بارداری موفق می شود. با این حال اگر سرعت رشد اندومتر درست نباشد در ضخامت 8 میلیمتر نیز امکان عدم موفقیت در بارداری وجود دارد.
عملکرد نامناسب پروژسترون. گاهی هورمون‌های پروژسترون نیز عملکرد نامناسبی دارند و آندومتر نازک می‌شود.
مسائل مرتبط با سطوح استروژن. کاهش سطح استروژن ممکن است گاهی باعث شود رشد سلولی و ضخیم شدن لایه آندومتر در زمان مناسب انجام نشود.
استرس. استراحت ناکافی ممکن است باعث استرس شده و جلوگیری از رشد بهینه لایه آندومتر شود.
چگونه ضخامت آندومتر را افزایش دهیم؟!
رژیم غذایی مناسب: رژیم غذایی مناسب و مغذی باعث تاثیر بر استروژن و به دنبال آن سبب برقراری تعادل همون ها و کنترل گردش خون می شود. همه این عوامل در کمک به رشد ضخامت آندومتر برای بارداری مهم هستند.
به صورت روزانه وعده های غذایی مناسبی برای حفظ سطح انسولین و کورتیزول مصرف کنید. فیبر و مواد غذایی که دارای کوآنزیم Q10 هستند را در رژیم خود جای دهید. این ماده یک آنتی اکسیدان قوی است که باعث کاهش استرس های مرتبط با بافت می شود و به ضخیم شدن اندومتر کمک می کند.
موادی مانند سبزیجات برگ سبز، گوجه فرنگی، تخم مرغ، هویج، ماهی و ... حاوی تمام ویتامین های مهم مانند ویتامین C و ویتامین E همراه با گروه B پیچیده است که برای گردش خون سالم ضروری هستند. مواد غذایی ترش و کافئین را کاهش دهید تا به بهبود سلامتی کمک کنید.
استراحت کافی: استراحت خوب و خواب عمیق به توازن هورمون ها کمک می کند و بر روند ضخیم شدن هورمون ها تاثیر می گذارد. خواب عمیق حداقل 7-8 ساعت در شبانه روز برای بدن ضروری است. خواب کافی منجر به رشد مطلوب بافت می شود. سعی کنید هر روز در زمان مناسب بخوابید و بیدار شوید و از بیدار ماندن های طولانی و تا آخر شب بپرهیزید.
ورزش منظم: راه طبیعی تقویت گردش خون، ورزش منظم است. تقویت جریان خون به رحم هم باعث رشد سلول‌های آندومتر شده و ضخامت آنرا افزایش می‌دهد.
ورزش خیلی سنگین هم لازم نیست. حدود 30 دقیقه ورزش در روز کافی است. ممکن است ورزش طولانی باعث خستگی شود. بهتر است تعادل مناسبی در فعالیت‌های خود داشته باشید. ورزش مناسب باعث خواب عمیق شبانه و رشد مناسب می‌شود.
ماساژ سرخرگ رانی: یک روش اثبات شده برای افزایش میزان خون به رحم و ناحیه لگن تحریک سرخرگ ران است. با استفاده از انگشتان دست به آرامی سرخرگ را فشار دهید. چند ثانیه ماساژ به افزایش جریان خون کمک می کند. این امر باید پس از پایان دوره پریودی انجام شود تا تخمک گذاری رخ دهد. با تکرار این کار بر روی هر دو پا، رشد اندومتر افزایش می یابد. در موارد IVF یا نشانه های فشار خون بالا، بایستی از ماساژ سرخرگ اجتناب کنید.
طب سوزنی: درمان جایگزین طب سوزنی برای کمک به زنان باردار بسیار موثر است. همچنین این درمان در بازسازی جریان خون درون بدن موثر است که باعث افزایش باروری می شود.
روغن کرچک: اسید ریسیولینیک یک ماده شیمیایی است که برای افزایش جریان خون و افزایش بهبودی و تشکیل بافت شناخته شده است. این اسید به طور خاص بر تخمدانها و رحم تاثیر می گذارد. این اسید در روغن کرچک یافت می شود و استفاده از آن می تواند بسیار مفید باشد.
سوالات متداول درباره ضخامت اندومتر
آیا ضخامت زیاد آندومتر هم مشکل ساز است؟
همانطور که اندومتر نازک مشکل آفرین است، لایه اندومتر خیلی ضخیم نیز مشکل ساز است. هیپر پلازی آندومتر به حالتی گفته می‌شود که به دلیل استروژن اضافی اتفاق می‌افتد. در این حالت آندومتر بیش از 10 تا 15 میلی متر است.
آیا با ضخامت 5 میلی متری اندومتر میتوان بارداری را ادامه داد؟
ضخامت 5 میلیمتر برای بارداری و احتمال حفظ آن خیلی کم است. ممکن است القای تخمک گذاری به همراه مکمل پروژسترون لازم باشد. ضخامت مناسب آندومتر یک عامل اساسی در روند باردار شدن و حفظ بارداری است. بهره گیری از سبک زندگی مناسب و درمان‌های لازم، بدن شما را به محیطی مناسب برای رشد جنین تبدیل می‌کند.