دکتر فاطمه نعمت اللهی تله ویزیت

سالپنژیت چیست؟ علائم، علل و درمان

سالپنژیت التهاب لوله های فالوپ است. سالپنژیت یکی از شایع ترین علل نازایی در زنان است زیرا اغلب باعث مسدود شدن لوله ها می شود.

التهاب می تواند به راحتی از یک لوله به لوله دیگر سرایت کند، بنابراین هر دو لوله می توانند تحت تأثیر قرار گیرند.

اگر سالپنژیت فوراً درمان نشود، عفونت می‌تواند به طور دائمی به لوله فالوپ آسیب برساند و از ملاقات تخمک آزاد شده از چرخه قاعدگی با اسپرم جلوگیری کند.

سالپنژیت فقط می تواند در لوله های فالوپ باشد یا به تخمدان ها سرایت کند.اگر التهاب در هر دو رخ دهد و به رحم گسترش یابد، متروسالپنژیت نامیده می شود .

التهاب لوله فالوپ معمولاً به دلیل عفونتی است که از واژن، دهانه رحم یا رحم منتشر می شود. شایع ترین عفونت ها کلامیدیا و سوزاک هستند که هر دو بیماری های مقاربتی هستند .

به طور معمول، مخاط و سایر ترشحات به جلوگیری از گسترش عفونت از دهانه رحم یا واژن کمک می کند. به نظر می رسد که این دفاع ها در طول تخمک گذاری و قاعدگی کمتر موثر هستند.

همچنین اگر خون قاعدگی به سمت عقب از رحم به لوله های فالوپ برود، می تواند ارگانیسم های عفونی را با خود حمل کند. به همین دلیل است که علائم سالپنژیت معمولاً بلافاصله پس از قاعدگی دیده می شود.

اسکار و انسداد لوله های فالوپ شایع ترین عارضه طولانی مدت بیماری التهابی لگن (PID) است، بنابراین ممکن است گاهی اوقات به این وضعیت PID نیز اشاره شود.اما این بیماری مشابه سالپنژیت و بیماری التهابی لگن (PID) نیست

 PID عموماً به عفونت‌های اندام‌های تناسلی زنانه اشاره دارد، در حالی که سالپنژیت فقط یک وضعیت خاص لوله‌های فالوپ است.

 لوله فالوپ چیست؟

لوله فالوپ که با نام‌های لوله رحمی، مجرای تخمک، کانال فالوپ، سالپینکس و لوله فالوپ نیز شناخته می‌شود، اندامی لوله‌ای شکل است که طول هر کدام حدود10 سانتی‌متر است که به صورت زیگزاگ از تخمدان تا شاخ‌های رحم می‌رود.

آناتومی رحم

کانال هایی هستند که یکی در سمت راست و دیگری در سمت چپ هستند که در ابتدا به صورت پیاز منبسط می شوند و سپس باریک می شوند و پس از تخمک گذاری تخمک گرفته می شود و لقاح اتفاق می افتد و تخمک بارور شده مراحل جنین شناسی را طی می کند.

هنگامی که لوله های فالوپ عفونی می شوند، اغلب بافت اسکار ایجاد می کنند که از رسیدن تخمک به رحم جلوگیری می کند.

انواع سالپنژیت

سالپنژیت به طور کلی به دو دسته حاد و مزمن طبقه بندی می شود:

سالپنژیت حاد

در سالپنژیت حاد، لوله های فالوپ متورم می شوند، ملتهب می شوند و مقادیر زیادی مایع ترشح می کنند که می تواند باعث چسبیدن دیواره های داخلی آنها به هم شود. در موارد شدیدتر، لوله های فالوپ ممکن است به ساختارهای مجاور مانند روده بچسبند.

گاهی اوقات یک لوله فالوپ می تواند پر از چرک و متورم شود. اگر لوله فالوپ آلوده در موارد نادری پاره شود، باعث عفونت خطرناک حفره شکمی (پریتونیت) می شود.

در سالپنژیت حاد، بیماران در ناحیه تحتانی شکم احساس درد می کنند. همچنین ممکن است در موارد شدید، درد به قسمت بالای شکم نیز سرایت کند. ممکن است حالت تهوع و استفراغ و همچنین تب یا خونریزی نامنظم وجود داشته باشد. در شروع بیماری، بیمار ممکن است بدون علامت باشد یا فقط علائم خفیف را نشان دهد.

سالپنژیت مزمن

تشخیص سالپنژیت مزمن به این معنی است که این مشکل برای مدتی وجود داشته است، حتی اگر علائم واضحی ایجاد نکرده باشد. سالپنژیت مزمن شکل خفیف‌تری از التهاب است که پس از سالپنژیت حاد ایجاد می‌شود. معمولا بیشتر طول می کشد اما علائم کمتری ایجاد می کند.

سالپنژیت مزمن با دوره هایی از تشدید و بهبودی مشخص می شود که منجر به عوارضی مانند آبسه لوله تخمدانی (TOA) می شود.

سالپنژیت و نازایی

لوله های فالوپ جایی است که سلول های تخمک و اسپرم به هم می رسند، جایی که آنها یک تخمک بارور شده را تشکیل می دهند. تورم لوله‌ها می‌تواند از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری کند یا از حرکت تخمک بارور شده به رحم  جلوگیری کند.

اگر تخمک بارور شده نتواند وارد رحم شود، احتمال ابتلا به حاملگی خارج رحمی زیاد است. غیرممکن نیست که اینها به یک بارداری سالم تبدیل شوند، اما تخمک در حال رشد می تواند لوله فالوپ را پاره کند و در نتیجه باعث خونریزی شود.

پارگی لوله فالوپ یک وضعیت تهدید کننده زندگی است و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.

با این حال، سالپنژیت همچنین می تواند باعث ناباروری شود. اگر برای اولین بار به سالپنژیت مبتلا شده اید، خطر ناباروری شما حدود 15 درصد است، در حالی که با سه عفونت، این میزان می تواند تا 50 درصد افزایش یابد.

علل سالپنژیت چیست؟

از هر 10 مورد سالپنژیت 9 مورد توسط باکتری ایجاد می شود. برخی از شایع ترین باکتری های مسئول سالپنژیت عبارتند از:

  * کلامیدیا 

  * سوزاک (نایسریا گونوره)

  * مایکوپلاسما

  * استافیلوکوک

  * استرپتوکوک

شرایطی که باکتری ها می توانند وارد دستگاه تناسلی زن شوند:

  * رابطه جنسی

  * قرار دادن دستگاه داخل رحمی

   * سقط جنین

  * تولد

  * آپاندیسیت

علائم سالپنژیت چیست؟

موارد خفیف ممکن است علائمی نداشته باشند. این بدان معنی است که لوله های فالوپ ممکن است قبل از اینکه زن متوجه شود که عفونت دارد آسیب می بیند.

آنها پس از دوره قاعدگی زمانی که علائم وجود دارد رخ می دهد.

شایع ترین علائم سالپنژیت عبارتند از:

  * ترشحات واژن (رنگ و بو غیر طبیعی است)

  * درد در هنگام تخمک گذاری و مقاربت جنسی

  * حملات درد که می آیند و می روند (دوره های بهبودی و تشدید)

  * درد در قسمت پایین کمر یا شکم

  * حالت تهوع، استفراغ و تب

  * نفخ اغلب از علائم این بیماری است

  * لکه بینی بین پریودها

  * دوره قاعدگی دردناک است (دیسمنوره)

  * لرزیدن و عرق کردن

  * نیاز به ادرار مکرر

چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر علائم سالپنژیت را تجربه می کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید تا خطر عوارض را کاهش دهید.

پس از ارزیابی علائم و بررسی سابقه پزشکی شما، پزشک شما یک معاینه فیزیکی برای بررسی نواحی حساس و تورم انجام می دهد.

با این حال، اشتباه گرفتن سالپنژیت حاد با سایر علل درد شکم مانند آپاندیسیت، حاملگی خارج از رحم، عفونت کلیه، کیست تخمدان یا اندومتریوز بسیار آسان است.

بنابراین، آزمایشات زیر نیز ممکن است برای رد آنها و کمک به تشخیص انجام شود:

آزمایش خون و ادرار:

آزمایش ادرار و خون می تواند برای بررسی تعداد گلبول های سفید خون و سایر عواملی که نشان دهنده عفونت هستند استفاده شود.

سواب موکوس:

این روشی است که برای تعیین نوع عفونت باکتریایی که ممکن است داشته باشید استفاده می شود.

سونوگرافی:

این آزمایشات تصویربرداری امکان  بررسی لوله های فالوپ و سایر نواحی دستگاه تناسلی شما را فراهم می کند.

هیستروسالپنگوگرافی:

این نوع خاصی از اشعه ایکس است که از رنگ مبتنی بر ید استفاده می کند که از طریق دهانه رحم تزریق می شود. این به پزشک شما کمک می کند تا به دنبال انسداد باشد.

لاپاراسکوپی:

در برخی موارد، ممکن است لازم باشد لوله های فالوپ با ابزار نازکی که از طریق برش های شکمی وارد می شود، مشاهده شود.

سالپنژیت چگونه درمان می شود؟

درمان سالپنژیت به شدت عفونت بستگی دارد. پس از تشخیص، پزشک معمولا درمان آنتی بیوتیکی را توصیه می کند.

از آنجایی که ممکن است بیش از یک ارگانیسم مسئول عفونت باشند، ممکن است چندین آنتی بیوتیک به طور همزمان تجویز شود.

علائم ممکن است قبل از بهبود کامل عفونت ناپدید شوند، اما بسیار مهم است که دوره آنتی بیوتیک را طبق تجویز به پایان برسانید. علاوه بر این، شریک جنسی باید از نظر بیماری های مقاربتی معاینه و درمان شود.

گاهی اوقات برای اصلاح عوارض یا برداشتن لوله های آسیب دیده که به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ نداده اند، جراحی لازم است. علاوه بر این، گاهی اوقات نیاز به برداشتن رحم و تخمدان دارد.

نتیجه مثبت مستقیماً با شروع درمان مرتبط است. با وجود درمان، عفونت ها گاهی ادامه می یابند. این می تواند باعث کمردرد مداوم، خونریزی شدید قاعدگی و درد در هنگام مقاربت جنسی (دیسپارونی) شود.

در نتیجه، سالپنژیت یک بیماری جدی است و باید به موقع درمان شود. هر چه زودتر درمان را شروع کنید، خطر عوارض کمتر می شود.

عوارض

در صورت عدم درمان، سالپنژیت می تواند عوارضی مانند:

  * گسترش عفونت به سایر قسمت های بدن از جمله رحم و تخمدان ها

  * درد طولانی لگن و شکم

  * اسکار لوله، چسبندگی و انسداد که می تواند منجر به ناباروری شود

  * آبسه در لوله های فالوپ

  * حاملگی خارج رحمی

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط  دکتر فاطمه نعمت اللهی  ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.

مقالات مرتبط
جدیدترین مـقالات آموزشی
ساعات حضور در مطب
شنبه الی چهار شنبه: صبح ها از 8 الی 12
تلفن: 88430922-021
بالا