اندامهای تناسلی خارجی در زنان به دلیل ساختار آناتومیکی خود، محیط داخلی بدن را با دنیای بیرونی ترکیب میکنند. بنابراین حتی یک عفونت ساده میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود.
عفونت ناحیه تناسلی چیست؟
دستگاه تناسلی خارجی از کیسههایی به نام کیسه بیضه تشکیل شده است که آلت تناسلی و بیضهها در مردان، در آن قرار دارند. در زنان لابیوم ماژوس (لبهای خارجی)، لب مینور (لبهای داخلی)، کلیتوریس، دهانه مجرای ادرار و ورودی واژن اندام تناسلی خارجی را تشکیل میدهند.
بسیاری از عفونتهای ناشی از ارگانیسمهای خارجی مانند باکتریها، ویروسها، قارچها و انگلها میتوانند در اندامهای تناسلی خارجی ایجاد شوند که میتوان آن را به عنوان دستگاه تناسلی خارجی نیز تعریف کرد. اندامهای تناسلی خارجی در زنان به دلیل ساختار آناتومیکی خود، محیط داخلی بدن را با دنیای بیرونی ترکیب میکنند. بنابراین حتی یک عفونت ساده میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. درمان این اختلالات بسیار مهم است که میتواند بر عملکرد تولید مثلی فرد تأثیر منفی بگذارد و باعث آسیب بافتی شود. سلولهای دیواره واژن حامل هورمون استروژن هستند. گلیکوژنهای ذخیره شده به لطف استروژن ابتدا به قند و سپس اسید لاکتیک تبدیل میشوند و محیط طبیعی و اسیدی PH واژن را ایجاد میکنند. این محیط زیستگاه مناسبی را برای برخی از باکتریهای مفید برای بدن فراهم میکند.
باکتریهای مفید (لاکتوباسیلها) که در فلور طبیعی هر فرد سالم یافت میشوند، در محافظت از اندامهای تناسلی خارجی و در نتیجه اندامهای داخلی فرد اهمیت زیادی دارند. به عبارت دیگر، لاکتوباسیل ها با جلوگیری از تولید مثل سایر ارگانیسم های قادر به تولید مثل در محیط اسیدی از سلامت فرد محافظت میکنند. کاهش لاکتوباسیل ها به دلایل مختلف باعث تسهیل تشکیل عفونت های واژن می شود. اختلال در محیط اسیدی طبیعی واژن منجر به کاهش باکتریهای مفید و تسهیل تشکیل عفونت میشود. بنابراین، مهم است که در حین پاکسازی واژن از محصولات شیمیایی استفاده نکنید، داخل واژن را شست و شو نکنید مگر اینکه پزشک توصیه کند و این ناحیه را خشک نگه دارید.
علائم عفونت دستگاه تناسلی خارجی چیست؟
عفونت های دستگاه تناسلی خارجی که در زنان مشاهده میشود، بسته به نوع و شدت عفونت، علائم مختلفی ایجاد میکنند. علت عفونت نیز در تمایز علائم موثر است. مقدار کمی ترشحات واژن در هر زن سالم رخ میدهد. مقدار و رنگ این ترشحات که یک حالت طبیعی و سالم است. در دوران بارداری، مصرف دارو یا در طول چرخه قاعدگی متفاوت است. رنگ و بوی ترشحات واژن اغلب بسته به استفاده از دوش واژینال و استفاده نادرست از مواد تمیز کننده مورد استفاده در حمام تغییر میکند. این ممکن است به دلیل بدتر شدن فلور طبیعی واژن باشد یا ممکن است نشانه وجود عفونت دیگری باشد.
به خصوص در عفونت های قارچی میزان و تراکم ترشحات افزایش مییابد. علاوه بر عفونت های قارچی که با خارش شدید در ناحیه تناسلی مشخص میشود، خارش در عفونت های باکتریایی نیز رخ میدهد. با این حال، در عفونت های باکتریایی، خارش معمولا با درد و ترشحات قهوهای بدبو همراه است. ترشح در برخی از انواع عفونت ها؛ میتواند متراکم، سفید، زرد مایل به سبز باشد. برخی از علائمی که در عفونت های اندام تناسلی خارجی مشاهده میشود را میتوان به شرح زیر فهرست کرد:
سوزش،
خارش،
سرخی،
تورم،
زخم باز،
ترشحات با رنگ و بوی متفاوت از حالت طبیعی,
خونریزی میانی،
درد در کشاله ران یا پایین شکم،
خونریزی، درد، درد یا سوزش در طول رابطه جنسی
سوزش هنگام ادرار کردن
نیاز به تکرر ادرار
زگیل.
عفونت های خارجی دستگاه تناسلی چیست؟
اندام تناسلی خارجی، که در زنان به عنوان فرج نیز تعریف میشود، تقریباً مناطقی را میپوشاند که از بیرون قابل مشاهده است. به عبارت دیگر، فرج از لبهای خارجی و داخلی واژن، کلیتوریس، ورودی واژن و دهانه مجرای ادرار تشکیل شده است.
عفونت ممکن است در این منطقه به دلیل بسیاری از میکروارگانیسم های خارجی رخ دهد. انواع مختلفی از این عفونت ها وجود دارد که میتواند بر عملکرد تولید مثلی فرد تأثیر بگذارد. برخی از عفونت های خارجی دستگاه تناسلی عبارتند از:
ولویت
ولویت که به عنوان التهاب اندام های تناسلی خارجی (فرج) تعریف میشود، بیشتر به دلیل وجود عفونت، کاهش میزان هورمون استروژن، لباس های تنگ، لباسهای زیر مصنوعی، کرم های موبر و استفاده از اسپری واژینال ایجاد میشود. بیماریهای سیستمیک مانند عدم توجه به تمیز کردن واژن، استفاده زیاد از مواد شوینده، دیابت، کم خونی، مصرف دارو و برخی بیماری های کبدی نیز ممکن است باعث ولویت شوند. علائم بیماری که باعث التهاب میشود شامل تورم، قرمزی، خارش، سوزش، سوزش و مقاربت جنسی دردناک در اندامهای تناسلی خارجی است. در صورت عدم درمان، پوست ناحیه فرج ضخیم شده و سفید میشود. ولویت که میتواند توسط باکتری، ویروس، قارچ یا سرطان ایجاد شود، پس از مشخص شدن منبع بیماری با دارو درمان میشود.
کندیلوم (Wt)
کندیلوم که در مردان باعث ایجاد زگیل در آلت تناسلی، بیضه، کشاله ران و مقعد و در زنان در ناحیه تناسلی خارجی، دهانه رحم، مقعد و کشاله ران میشود، توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشود. این بیماری مقاربتی به نام کندیلوم آکومیناتا نیز شناخته میشود. علاوه بر آمیزش واژینال و مقعدی، میتواند از طریق تماس سطح پوستی که توسط کاندوم پوشانده نشده است به فرد ناقل بیماری نیز منتقل شود.
HPV، که می تواند سالها پس از عفونت خاموش بماند، ممکن است در هر فردی ایجاد زگیل نکند، یا ممکن است در عرض چند ماه یا چند سال زگیل ایجاد شود. کندیلوم که باعث برجستگیها و لکه های روشن یا قهوهای روی سطح پوست میشود، میتواند به صورت مجزا یا جمعی ایجاد شود. در حین رابطه جنسی باعث خارش و خونریزی میشود. راه پیشگیری از HPV واکسینه شدن است. اگرچه درمان کامل عفونت HPV امکان پذیر نیست، اما استفاده از دارو، کرایوتراپی و الکتروکوتریزاسیون برای بهبود زگیل استفاده میشود. در برخی موارد میتوان از روشهای جراحی نیز برای برداشتن زگیل استفاده کرد.
آبسه بارتولن
در قسمت داخلی لبیوم ماژوس (لب های خارجی) که بخشی از فرج است، در دو طرف غدد بارتولین وجود دارد. این غدد که روان کننده واژن در هنگام مقاربت جنسی هستند، پرده بکارت را با مجاری نازک باز میکنند. مجاری بارتولین در نتیجه بیماری کلامیدیا، نایسریا گونوره (گنوکوک) و برخی عفونتهای ناشی از باکتری E. coli که از مقعد، ضربه یا عمل جراحی منتقل میشوند مسدود میشوند و این ترشحات نمیتوانند به واژن آزاد شوند.
در نتیجه، غدد بارتولین متورم میشوند و این منجر به ظاهر کیستیک میشود. درمان آبسه بارتولین که با تورم، حساسیت، قرمزی و درد شدید مشخص میشود، با روشهای درمانی دارویی یا جراحی انجام میشود.
تب خال ناحیه تناسلی
عفونت توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) از راه جنسی (واژن، مقعد یا دهان) معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمیکند. علائم خفیف که به ندرت رخ میدهد، باعث مشکوک شدن فرد به بیماری نمیشود، بنابراین فرد نمیداند که حامل ویروس است. HSV که باعث ایجاد تاول های دردناک در ناحیه تناسلی و اطراف مقعد میشود، باعث باز شدن تاولها و تبدیل شدن آنها به زخم در دوره بعدی میشود. این زخم ها که خود به خود در طی دو تا چهار هفته بهبود مییابند، دردناک هستند. هنگامی که علائم برای اولین بار ظاهر میشوند، ممکن است باعث شکایتهایی مانند تب و سردرد شوند. حتی اگر فرد علائمی نداشته باشد، بیماری مسری است.
واژینیت
واژینیت که علائمی مانند سوزش، خارش، ترشحات بدبوی سفید، زرد تیره یا سبز در ناحیه خارجی تناسلی و درد در حین رابطه جنسی ایجاد میکند، در بین مردم به عنوان عفونت واژن نیز شناخته میشود. این میتواند به دلیل وجود انگل ها، باکتری ها و قارچ ها در منطقه و همچنین مواد آلرژی زا مانند پد، تامپون، کرمهای موبر، لباس زیر مصنوعی و کاندوم ایجاد شود. تغییرات در pH که منجر به کاهش تعداد لاکتوباسیلها میشود که از عناصر فلور طبیعی واژن هستند نیز میتواند منجر به ایجاد واژینیت شود.
واژینیت که در افراد دیابتی، زنان باردار و کسانی که از آنتی بیوتیک و قرص های ضدبارداری استفاده میکنند شایع است، بیشتر در اثر قارچ ایجاد میشود و باعث ترشحات سفید رنگ و غلیظ میشود. واژینیت که به دلیل قارچ ایجاد میشود با دارو درمان میشود. در واژینیت باکتریایی، ترشحات به رنگ زرد یا سبز است و بوی بدی دارد. با داروهایی مانند آنتی بیوتیک، قرص و شیاف درمان می شود. در واژینیت انگلی، عامل بیماری انگل تریکوموناس واژینالیس است. در صورت وجود این ویروس مقاربتی، ترشحات به رنگ سبز تیره و بوی بدی دارند. سوزش در هنگام ادرار شایع ترین یافته است. در نوع واژینیت انگلی نیز نیاز به درمان مشترک است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.