ترشحات واژن یا مهبل، مطلبی نیست که بتوان به راحتی راجع به آن صحبت کرد و یا حتی با پزشک در میان گذاشت، در حالی که این مسئله می تواند عملکرد زنان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
مایعی که از غدد داخل واژن و دهانه رحم خارج می شود، باکتری ها و سلول های مرده را به بیرون دفع می کند. این مسئله مسلما نقش بسزایی در پاکیزگی واژن و جلوگیری از بروز عفونت دارد.در اغلب موارد وضعیت ترشحات واژن کاملا طبیعی است. مقدار این ترشحات در زنان مختلف متفاوت است و به علاوه رنگ آن نیز می تواند از حالت شفاف تا سفید شیری متغیر باشد و این بسته به زمان چرخه قاعدگی است.
همچنین ممکن است تغییراتی در مقدار و بوی ترشحات مشاهده شود، برای مثال هنگام تخمک گذاری، شیردهی و رابطه جنسی با همسر مقدار ترشحات بیشتر خواهد شد. همچنین در هنگام حاملگی یا در صورت عدم رعایت بهداشت شخصی، بویی متفاوت احساس خواهد شد.
چنانچه رنگ، بو و محتوای ترشحات به طور قابل ملاحظه ای غیر طبیعی شود، به خصوص اگر سوزش و خارش در محل واژن نیز احساس شود، نیازمند بررسی دقیق است.
آنچه باعث ترشحات غیرطبیعی می شود؟
هر گونه تغییر در مقدار طبیعی باکتری موجود در واژن می تواند بو، رنگ و ترکیبب ترشحات را تحت تاثیر قرار دهد. مواردی که می تواند این توازن را بر هم زند عبارتند از:
1- استفاده از داروهای آنتی بیوتیک و یا استروئیدی
2- عفونت باکتریایی مهبل
3- قرص ضد بارداری
4- سرطان گردن رحم
5- بیماری های مقاربتی مثل کلامیدیا و سوزاک
6- دیابت
7- تحریک ناشی از محصولات معطر مانند صابون و کف وان حمام
از لباس زیر نخی یا پنبه ای استفاده کنید و از پوشیدن لباس تنگ جدا اجتناب کنید
8- عفونت لگنی بعد از عمل جراحی
9- بیماری التهابی لگنی
10- تریکوموناس (نوعی تک سلولی که باعث التهاب مهبل می شود)
11- تحلیل واژن در دوران یائسگی که در این حالت دیواره واژن دچار خشکی می شود و کوچک می گردد.
12- التهاب مهبل
13- عفونت قارچی
14- دوش مهبلی گرفتن
15- حاملگی
16- استرس
17- لباس زیر تنگ و یا با الیاف پلاستیکی
18- نوار بهداشتی قاعدگی نامناسب و آلوده
تشخیص توسط پزشک
پزشک متخصص زنان برای شروع درمان، ابتدا سوالاتی راجع به وضعیت سلامتی و علائمی که ملاحظه می کنید می پرسد، مانند :
- چه زمانی ترشحات غیر طبیعی شروع شده است؟
- رنگ ترشحات چگونه است؟
- آیا بوی خاصی از آن استشمام می شود؟
- آیا هیچ گونه احساس خارش، درد یا سوزش در محل واژن احساس می شود؟
- آیا شستشوی واژن را انجام می دهید؟
آزمایش پاپ اسمیر
سپس پزشک با استفاده از وسیله ای به نام اسپکولوم، معاینه لگنی برای شما انجام می دهد تا مستقیماً دهانه رحم را مشاهده کند.در حین معاینه لگنی، یک نمونه از ترشحات برای آزمایش در آزمایشگاه جمع آوری می شود.همچنین ممکن است آزمایش پاپ اسمیر تجویز گردد.
پیشگیری
برای پیشگیری از عفونت های واژن که منجر به خروج ترشحات غیر طبیعی می شود، باید...
1- محل واژن را با آب گرم و صابون ملایم تمیز نگه دارید.
2- از صابون معطر استفاده نکنید و همچنین از حمام حباب و اسپری زنانه اجتناب کنید.
3- بعد از رفتن به حمام همیشه خود را خشک کنید تا از ورود باکتری به واژن جلوگیری شود.
4- از لباس زیر نخی یا پنبه ای استفاده کنید و از پوشیدن لباس تنگ جدا اجتناب کنید.
درمان
روش درمان وابسته به علت اصلی بیماری است.عفونت قارچی با داروهای ضد انگلی که در قالب کرم یا ژل در محل واژن استفاده می شود، درمان می گردد.عفونت باکتریایی با قرص های آنتی بیوتیک درمان می شود. به عنوان جایگزین می توانید از کرم های آنتی بیوتیکی واژنی استفاده کنید، خصوصاً اگر دچار عوارض جانبی قابل توجهی ناشی از مصرف قرص های آنتی بیوتیکی شدید.تریکومونیاز با داروی مترونیدازول(فلاژیل) یا تینیدازول( تیندامکس) درمان می شود.
اگر پزشک شما بر اساس یافته های شرح حال و معاینه تان شک کند که ممکن است شما بیماری منتقله از راه جنسی داشته باشید، ممکن است قبل از آماده شدن نتایج آزمایش ها، برایتان به روش تزریقی و خوراکی آنتی بیوتیک شروع کند.
التهاب مهبل تحلیل رفته می تواند با تغییرات هورمونی ایجاد شود، مثلاً بعد از بارداری یا در هنگام استفاده از قرص های جلوگیری از بارداری بروز کند. به طور شایع تر این مشکل در طی و بعد از یائسگی ایجاد می شود.
پس از یائسگی، درمان جایگزین هورمونی می تواند از راه خوراکی یا مهبلی تجویز شود. تجویز مهبلی کرم باعث می شود در معرض سطح کمتری از هورمون قرار بگیرید. در موارد خفیف استفاده از یک لغزنده کننده می تواند کافی باشد.اگر از قرص های جلوگیری از بارداری استفاده می کنید، تغییر نوع قرص یا قدرت آن می تواند به شما کمک کند که از التهاب مهبل تحلیل رفته خلاصی یابید.