نارسایی دهانه رحم
نارسایی دهانۀ رحم در طول بارداری میتواند مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد کند. این نارسایی باعث باز شدن دهانۀ رحم خیلی زودتر از زمان زایمان و تخلیۀ مادۀ مخاطی مسدودکنندۀ رحم میشود. این موضوع به خصوص اگر در هفتههای ۱۶ تا ۲۴ اتفاق بیفتد، میتواند باعث زایمان زودرس یا حتی سقط جنین شود.
عوامل مؤثر در ابتلا به نارسایی دهانۀ رحم
دهانه رحم، بخش باریک لولهای و تحتانی رحم است که به واژن منتهی میشود. وقتی باردار نیستید، دهانۀ رحم اندکی باز میماند تا اجازۀ ورود اسپرم به درون رحم و جریان یافتن خون عادت ماهانه را بدهد. زمانی که باردار میشوید، ترشحات کانال را پر میکند و یک سد دفاعی تشکیل میدهد که مایع مسدودکنندۀ دهانۀ رحم یا موکوس پلاگ (mucus plug) نام دارد.
در طول بارداری معمولی و بدون مشکل تا سه ماهۀ سوم، دهانۀ رحم سخت، بلند و بسته باقی میماند. به مرور، وقتی که کودک آمادۀ به دنیا آمدن میشود، دهانۀ رحم شروع به نرم شدن، تخلیه، کوتاه شدن و گشاد یا باز شدن میکند. در زنان بارداری که دچار نارسایی دهانۀ رحم میشوند این فرایند خیلی زودتر از زمان زایمان اتفاق میافتد. در صورت داشتن شرایط زیر، احتمال ابتلا به نارسایی دهانۀ رحم افزایش مییابد:
-
سابقۀ جراحی یا نمونهبرداری مانند بیوپسی مخروطی یا لیپ(leep) در دهانۀ رحم داشته باشید.
-
دهانۀ رحم شما بر اثر زایمانهای قبلی یا عمل کورتاژ آسیب دیده باشد.
-
سابقۀ یک مورد یا بیشتر سقط ناخواسته جنین، بدون علت مشخص در سه ماهۀ دوم بارداری داشته باشید.
-
در بارداری قبلی نیز به نارسایی دهانۀ رحم مبتلا شده باشید.
-
در بارداریهای قبلی دچار زایمان زودرس شده باشید.
-
مشکلها و ناهنجاریهای رحمی مانند رحم دوشاخ داشته باشید.
-
مادرتان زمانی که شما را باردار بوده است از داروهایی مثل دیاتیلاستیلاسترول (des) استفاده کرده باشد.
تشخیص نارسایی دهانۀ رحم
نارسایی دهانۀ رحم ممکن است هیچ علامتی نداشته یا علائم خفیفی داشته باشد که معمولاً بین هفتههای ۱۴ تا ۲۰ بروز میکند. برخی از این علائم عبارتند از:
-
فشار در لگن
-
گرفتگیهای عضلانی شبیه عادت ماهانه
-
کمردرد
-
بیشتر یا رقیقتر شدن حجم ترشحات واژن
-
تغییر رنگ در ترشحات واژن؛ مایل به صورتی یا قهوهای روشن
-
لکهبینی یا خونریزی کم از واژن
اگرچه هنوز روش مناسبی برای غربالگری نارسایی دهانۀ رحم وجود ندارد، اما اگر احتمال ابتلا به نارسایی رحم داشته باشید، ممکن است پزشک به طور منظم با سونوگرافی درونواژنی که از هفتۀ ۱۶ شروع میشود، طول دهانۀ رحم شما را اندازهگیری کند و کوتاه شدن آن را تحت نظر بگیرد. تا هفتۀ ۲۳ معمولاً این مشاهدهها باید به طور منظم و هر دو هفته انجام شود. اگر پزشک تغییر چشمگیری مثل کاهش ۲۵ میلیمتری دهانۀ رحم را ببیند، ممکن است شما در خطر زایمان زودرس باشید و درمانی برای مشکل شما شروع شود.
شما می توانید به متخصص زنان و زایمان مراجعه کنید یا اگر وقت مراجعه به پزشک را ندارید یا دسترسی به یک پزشک متخصص زنان و زایمان خوب برای شما سخت است، پیشنهاد میکنیم با استفاده از سامانه پزشکی از راه دور تله ویزیت به صورت آنلاین با دکتر نعمت اللهی متخصص زنان و زایمان به صورت متنی ارتباط برقرار کنید.