فریز تخمک یکی از روش های درمان ناباروری است که می تواند قدرت باروری خانم ها را در سنین بالا، افزایش دهد. در این روش، تخمک ها جمع آوری شده و در محیط آزمایشگاهی فریز می شوند. تا به زنان شانس بیشتری برای بارداری در سنین بالا دهد. اولین نوزاد با این روش، در سال ١٩٨٦ متولد شد و از آن پس حدود ١٠٠٠ تا ٢٠٠٠ کودک با این روش متولد شدند.آنچه جالب توجه است، پیشرفت روز افزون تکنولوژی فریز تخمک است. به نظر متخصصان، زنان با این روش کنترل بیشتری بر قدرت باروری خود دارند.
چرا باید تخمک خود را فریز کنیم؟
سه دلیل اصلی برای فریز کردن تخمک وجود دارد:
۱- کوتاه بودن سن باروری در زنان.
خیلی از خانم هایی که تخمک خود را فریز می کنند بنا به دلایلی، اکنون آمادگی بارداری ندارند و می خواهند شانس بارداریشان را در سال های آینده از دست ندهند. برای مثال زنانی که می خواهند امنیت مالی پیدا کنند، یا مراحل تحصیلیشان را به پایان برسانند، و حتی دخترانی که هنوز شریک زندگیشان را پیدا نکرده اند، می توانند از این روش بهره ببرند. اگر در سن سی سالگی هستید و هنوز شرایط بچه دار شدن را ندارید، می توانید تخمک هایتان را فریز کنید و در چهل سالگی یا حتی پنجاه سالگی از آن ها استفاده کنید.
۲- محافظت از تخمک ها در طول درمان های پزشکی.
یکی از اثرات زیانبار شیمی درمانی و پرتو درمانی در بدن، ناباروری تخمک هاست. می توانید قبل از انجام این درمان ها، تخمک ها را فریز کنید و پس از اتمام دوره درمانی و مرحله ریکاوری، تخمک ها را به رحم بازگردانید.
۳- حفظ تخمک های اضافی در روش IVF .
معمولاً تخمک های بارور نشده در روش IVF را فریز می کنند تا در صورت لزوم بعداً از آن ها استفاده کنند.
بهترین سن برای فریز کردن تخمک، چه سنی است؟
هرچه زودتر این کار را انجام دهید بهتر است. با افزایش سن شما، سن تخمک ها نیز بالا می رود. درنتیجه قدرت باروری کاهش یافته و خطر تولد کودکی با ناهنجاری های کروموزومی افزایش می یابد. البته عوامل دیگری نیز در بروز این ناهنجاری ها نقش دارند، ولی مقصر اصلی سن بالای تخمک ها است.
فرآیند جمع آوری به چه صورت است؟
روند این عملیات مانند IVF است و دو تا چهار هفته زمان می برد.
- از آنجایی که به طور معمول تخمدان ها هر ماه یک تخمک آزاد می کنند، نزدیک به دوره قاعدگی تان، دارو مصرف می کنید تا تخمدان ها تحریک شده و همزمان چندین تخمک آزاد کنند.
- هر چند روز یک بار نزد پزشکتان می روید و از طریق سونوگرافی، و بررسی سطح هورمون ها معاینه می شوید تا زمان جمع آوری تخمک ها مشخص شود.
- زمانی که تخمک ها رسیدند، آن ها را از طریق یک عمل سرپایی جمع آوری می کنند. ابتدا، یک داروی بی حسی به شما تزریق می شود، سپس با کمک دستگاه سونوگرافی، یک سوزن از طریق واژن، وارد رحم می شود و حداقل ٥ و حداکثر٢٠ تخمک در هر عملیات، جمع آوری می شود.
- پس از یک تا دو ساعت می توانید به خانه بروید. البته ممکن است تا چند روز، در ناحیه رحم احساس گرفتگی داشته باشید.
چگونه از تخمک های فریز شده استفاده می شود؟
تخمک ها بلافاصله پس از برداشت، فریز می شوند. هرچه بیشتر، تخمک فریز کنید، شانس اینکه حداقل یکی از آنها طی مراحل، انجماد، ذوب، بارورسازی و انتقال، سالم بمانند بیشتر می شود. زمانی که آماده بارداری و انتقال هستید، تخمک ها، ذوب شده و آنهایی که سالم هستند، به روش IVF یا لقاح مصنوعی، در آزمایشگاه با اسپرم همسرتان، تلقیح می شوند. سپس یک تا چهار رویان، همزمان به رحم منتقل می شوند.
به گفته متخصصان، خانمی که ٣٣ سال سن دارد، با ٢٠ تا ٢٥ تخمک فریز شده، شانس خوبی برای بارداری یک نوزاد سالم در آینده دارد و افراد بالای این سن بالطبع باید ذخیره تخمکی بیشتری داشته باشند.
میزان موفقیت این روش چقدر است؟
با اینکه اطلاعات در این زمینه محدود است، اما گزارشات حاکی از آن است که در همه جای دنیا، حدود یک الی دو سوم درمان های ناباروری به وسیله، فریز تخمک، منجر به بارداری سالم می شوند.
به یاد داشته باشید :
- همانطور که گفته شد، هرچه در زمان فریز کردن تخمک ها، سن کمتری داشته باشید شانس شما برای داشتن یک نوزاد سالم در آینده بیشتر خواهد بود. براساس تحقیقات اخیر، خانمی سی ساله که دو، تا شش تخمک فریز کرده است، احتمال بارداری او ٩ تا ٢٤ درصد است، که درصد پایینی است. به همین خاطر توصیه می شود ذخیره تخمک فریز شده تان را بالا ببرید.
- با پیشرفت تکنولوژی، موفقیت در این روش نیز افزایش یافته است. از این رو، اگر برایتان امکان پذیر باشد، استفاده از رویان فریز شده درصد موفقیت بیشتری نسبت به تخمک فریز شده دارد. زیرا رویان ها در مرحله انجماد بیشتر از تخمک ها دوام می آورند.
- تخمک هایی که به روش انجماد سریع، فریز می شوند، شانس زنده ماندن بیشتری نسبت به تخمک های فریز شده به روش قدیمی یا کند، دارند.
- استفاده از تخمک فریز شده، به هیچ وجه احتمال ناهنجاری های کروموزومی را افزایش نمی دهد.