تخمدانها یکی از اجزای اصلی سیستم تناسلی در زنان است که از طریق لولههای فالوپ به رحم متصل میشود. نوزاد دختر در هنگام تولد در هر یک از تخمدانها هزاران تخمک نابالغ دارد. در حوالی سن بلوغ تحت تاثیر هورمون های محرک تخمدانی مترشحه از هیپوفیز، تخمدان ها شروع به ساخت هورمون های جنسی میکند. هورمون های جنسی در دختران استروژن و پروژسترون بوده که وقایع چرخه تخمدانی را کنترل می کند.
مدت زمان چرخه تخمدانی در افراد مختلف
مدت زمان چرخه تخمدانی در افراد مختلف متفاوت بوده و به طور متوسط ۲۸ تا ۳۵ روز طول می کشد. این چرخه از دو فاز و یا دو نیمه تشکیل شده است. نیمه اول چرخه تخمدانی با اولین روز قاعدگی آغاز می شود و تا چهارده روز( یعنی ۷ روز پس از اتمام قاعدگی) ادامه داد. در این مرحله تحت تاثیر هورمون استروژن، یک تخمک در تخمدان ها بالغ شده و در حوالی روز چهاردهم از یکی از تخمدانها، تخمک بالغ آزاد می شود به این فرایند تخمکگذاری گفته می شود. استروژن همچنین سبب افزایش ضخامت دیواره آندومتر رحم شده و به آمادگی پذیرش بارداری کمک می کند.
نیمه دوم چرخه تخمدانی
نیمه دوم چرخه تخمدانی از پس از تخمک گذاری آغاز می شود و تا اولین روز قاعدگی سیکل بعد ادامه دارد. اگر در این مدت اسپرم بالغ در رحم وجود داشته باشد با تخمک ترکیب شده و عمل لقاح صورت میگیرد و سلول حاصل از ترکیب آنها سلول تخم نامیده می شود که در واقع اولین سلول جنین هست. جنین در تمام طول بارداری در اندومتر هم جای گرفته و به رشد خود در دیواره رحم ادامه می دهد و از طریق ساختاری به نام جفت با رحم مادر ارتباط دارد و مواد غذایی و اکسیژن مورد نیاز خود را از طریق مادر تامین میکند. در صورتی که در نیمه دوم سیکل تخمدانی اسپرم بالغ وجود نداشته باشد، سطح خونی هورمون پروژسترون کاهش پیدا کرده و موجب ریزش دیواره رحم میشود به همراه این ریزش خونریزی هم اتفاق می افتد و با شروع خونریزی سیکل تخمدانی به پایان می رسد. یکی از علل شایع مراجعه بانوان به کلینیک های زنان خونریزی های غیر طبیعی رحم می باشد .هر خونریزی که خارج از زمان قاعدگی اتفاق بیفتد غیر طبیعی تلقی شده و نیازمند بررسی های لازم می باشد.
دلایل مهم لکه بینی در بانوان
یکی از دلایل مهم لکه بینی در بانوان وجود کیست های تخمدانی می باشد. سندرم تخمدان پلی کیستیک یکی از موارد شایع بوده که با افزایش موهای زائد، آکنه و اختلال در نظم قاعدگی تظاهر پیدا میکند. این افرادممکن هست که پس از اتمام خونریزی قاعدگی دچار لکه بینی شوند. علاوه بر این سندرم، در مورد برخی کیست های منفرد و بزرگ تخمدانی ممکن است لکه بینی وجود داشته باشد، این کیست هامیتوانند دچار پارگی شده و فرد را دچار خونریزی کند.
داروهای هورمونی و مصرف قرص های ضد بارداری
داروهای هورمونی و مصرف قرص های ضد بارداری می تواند در چند ماهه اول مصرف سبب ایجاد لکه بینی و خونریزی های غیرطبیعی از رحم شوند. گاهی به دنبال قطع ناگهانی مصرف داروهای حاوی استروژن، به طور موقت فرد دچار خونریزی های غیرطبیعی و لکه بینی می شود. استفاده از روش های ضدبارداری همچون iud, از علل دیگر هست. یکی دیگر از علل نسبتاً شایع لکه بینی و خونریزی های غیرطبیعی از رحم، واژینیت ها و عفونت ها لگن می باشد. عفونتهای سیستم تناسلی و حفره لگن به صورت دردهای مبهم لگنی، ترشحات غیرطبیعی از رحم و احساس درد بعد از رابطه جنسی تظاهر پیدا میکنند. مبتلایان به این مشکل می توانند دچار لکه بینی و خونریزی غیر طبیعی رحم در خارج از زمان قاعدگی خود شوند.
فیبروم رحمی چیست؟
فیبروم رحمی نوعی ضایعه خوش خیم رحم بوده که در اثر افزایش تعداد سلول ها به وجود می آید. افراد مبتلا به فیبروم رحم دردهای مبهم لگنی داشته و معمولاً قاعدگیهای شدیدتری نسبت به سایر افراد دارند. فیبروم رحمی یکی از علل لکه بینی و خونریزی های غیر طبیعی در بانوان محسوب می شود.
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید یکی از عللی است که سبب خونریزی های غیرطبیعی می شود. افراد مبتلا به کم کاری تیروئید از ریزش مو، کاهش انرژی، خشکی پوست و گاها افزایش وزن رنج می برند و می توانند قاعدگی های شدیدتری نسبت به سایر افراد داشته باشند و حتی در خارج از دوران قاعدگی، دچار لکه بینی شوند. یکی دیگر از علل کمتر شایع خونریزی غیرطبیعی از رحم، به ویژه در سن بالا و دوران یائسگی، زخم ها و ضایعات بدخیم حفره رحم می باشد. با توجه به اینکه خونریزی رحم می تواند تنها یافته بالینی کنسر های رحم و دهانه رحم باشد، هر نوع خونریزی غیر طبیعی در خارج از دوران قاعدگی نیازمند بررسی بوده و باید معاینات بالینی، تصویربرداری و آزمایش های لازم از بیمار به عمل آید.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.